Gọi là “đo ni đóng giày” cũng phải, vì nếu như ẩm thực luôn ủng hộ sự sáng tạo, thì riêng với những món ăn làm từ cà pháo, cà bát, cà tím Việt Nam, món ăn phải “cổ điển” một chút mới được người ta mê đắm. Từ món cà muối, cà xổi đến bát cà bung hay đĩa cà nướng.
 |
|
Cà muối |
Vị ngon khó quên
Đơn giản nhất là món cà muối, nhưng chính trong cách làm món lại toát lên kỹ thuật bếp núc của đất nước hình chữ S, bề ngoài đơn giản mà thực chất cần sự tỉ mỉ và tinh tế. Cách làm cá muối có thể nói đơn giản là dùng nước muối làm chín cà, nhưng để cho cà ngon thì cần phơi qua nắng giúp tạo độ giòn, muốn thơm thì thêm riềng, tỏi, ớt, cần tạo độ ngọt thì nên thêm vài ba thanh mía. Trong mâm cơm miền Bắc, chẳng ai nỡ bỏ qua món ăn này.
Do có rất nhiều loại cà để muối, nên món cà càng hấp dẫn hơn theo khẩu vị của từng người và từng vùng miền. Cà Nghệ được mệnh danh là loại cà pháo ngon nhất với độ giòn, mùi thơm và sắc vỏ màu trắng rất bắt mắt khi thêm vài sợi ớt thái chỉ. Cà Nghệ trắng tròn, dày cùi và ít hạt, do vậy cũng khiến món ăn ngon hơn là loại cà trắng của miền Bắc vốn nhiều hạt cứng, cùi mỏng.
 |
|
Cà muối xổi
|
Cà muối xổi chấm mắm tôm là món ăn quen thuộc của người dân Bắc và một số tỉnh miền Trung. Cà muối xổi có thể là cà pháo hoặc cà bát. Miếng cà còn tươi và giòn, lẫn với vị cay của ớt, chút ngọt của đường, độ chua dịu của chanh quyện lấy mùi vị đặc trưng của mắm tôm, tạo nên sự khoải khẩu đặc biệt. Với món cà bát sống (đem thái miếng) chấm với mắm tôm, người ăn có thêm thú thưởng thức độ giòn ở vỏ, mềm ở cùi của cà lẫn cùng vị mắm tôm. Đây là ưu điểm của cà bát mà cà pháo không có được.
Cà bát cũng có hai màu xanh, trắng và giống như cà pháo, cà xanh ăn ngon hơn vị dày cùi, ít hạt. Nếu cà bát, cà pháo ngon ở món muối hoặc ăn sống, thì cà tím lại ngon ở món làm chín. Cà tím luôn là nguyên liệu tạo nên cảm hứng sáng tạo của nhiều đầu bếp trong cả món rán, như cà tím bao bột rán giòn, cà tím cuộn thịt chiên xù, cà tím rán xốt húng tây…, món hấp như bí đỏ cà tím hấp dầu ô liu, cà tím hấp nước tương tỏi… và món xào như cà tím xào thịt bê, cà tím xào rau ngổ…
Vào một ngày nào đó, sẽ có một vài món ăn được coi là “lỗi mốt” vì dễ gây ngán, không phù hợp với tiêu chí “ít chất gây phát phì” trong cuộc sống công nghiệp hiện nay luôn dư thừa chất béo và đạm. Nhưng với món cà, dường như người ta không tìm thấy từ “lỗi mốt” trong tự điển món ăn từ loại trái cây này, bởi sự đa dạng trong kiểu món, và hơn thế nữa là tính y học trong cà.
Người xưa thường nói “Một quả cà bằng ba thang thuốc”, nhưng dường như đó là bởi cách ăn có phần sống xít hoặc đạm bạc của món cà. Kỳ thực, cà có tính hàn, giúp nhuận tràng, lợi tiểu, chống ho lao. Cà tím còn có tác dụng chống ứ đọng cholestorol và ure huyết nên là biện pháp hàng đầu để giảm cholestorol trong máu. Do vậy, cà tím rất có lợi trong việc điều trị các bệnh tim mạch, huyết áp cao, béo phì, tiểu đường, gút.
Cà còn ngày càng phổ biến trong thực đơn của nhiều nhà hàng hương quê lẫn hiện đại. Còn trên mọi mâm cơm vào mùa nóng thì món ăn này luôn là ưu tiên số một. Không có món nào có vị chua, giòn, dễ đưa cơm và hợp với nhiều món ăn như cà.
(Theo Món ngon Việt Nam, afamily)