Sau 1 năm điều chỉnh giá dịch vụ y tế, tình trạng lạm dụng xét nghiệm, chụp chiếu vẫn diễn ra phổ biến ở hầu hết các bệnh viện. BHXH Việt Nam nhận định, sau tăng viện phí chất lượng khám chữa bệnh “thay đổi chưa nhiều”.

Sau 1 năm điều chỉnh giá dịch vụ y tế, tình trạng lạm dụng xét nghiệm, chụp chiếu vẫn diễn ra phổ biến ở hầu hết các tỉnh thành và có xu hướng gia tăng. Theo nhận định của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, sau tăng viện phí chất lượng khám chữa bệnh “thay đổi chưa nhiều”.

Lạm dụng nhiều xét nghiệm, chụp chiếu

Viện phí tăng nhưng tình trạng quá tải vẫn chưa được cải thiện

Mới đây, bảo hiểm xã hội Việt Nam (BHXH VN) đã hoàn tất việc kiểm tra chi phí khám chữa bệnh tại 7 tỉnh, thành trong cả nước sau khi tăng viện phí được gần 1 năm.

Kết quả kiểm tra tại các bệnh viện thuộc tỉnh Bắc Ninh, Thái Bình, Hải Dương, Khánh Hòa, Đồng Nai, Quảng Nam, Kon Tum cho thấy sau khi tăng viện phí, việc lạm dụng các xét nghiệm, chụp chiếu vẫn rất phổ biến.

Tại Bệnh viện Đa khoa Quảng Nam, trong năm 2012, quý 1 có trung bình 9,4 chỉ định xét nghiệm/đợt điều trị nội trú, quý 2 là 7, quý 3 là 7,3. Nhưng đến quý 4 (quý đầu tiên sau khi tăng giá viện phí) thì criminal số này nhảy vọt lên mức 22,1.

Chỉ tính riêng tại 1 bệnh viện trong quý 1/2013, số chỉ định xét nghiệm cặn nước tiểu (một xét nghiệm được xác định là cho hiệu quả vừa phải) tăng tới 66%, khiến số tiền gia tăng riêng với xét nghiệm này là là 550 triệu đồng/quý/bệnh viện.

Xét nghiệm nhóm máu ABO có tần suất sử dụng rất lớn. Xét nghiệm hóa sinh máu với 3 chỉ số đường, ure, creatinine, tăng gần 300 triệu đồng/bệnh viện/quý.

“Điều đó là bất thường vì tăng quá cao, số tiền không ít, câu hỏi là có cần thiết phải làm nhiều như thế không?”, ông Lê Văn Phúc, Phó trưởng anathema thực hiện chính sách BHYT (BHXH VN) băn khoăn.

Có những địa phương (như Bắc Ninh), số thẻ BHYT chỉ tăng 11% nhưng chi phí khám chữa bệnh tăng tới 41%, cho thấy chi phí khám chữa bệnh sau tăng viện phí đã nhảy vọt.

Chưa hết, các biện pháp cận lâm sàng khác như siêu âm, chụp chiếu cũng bị lạm dụng mạnh. Tại Đồng Nai, so với bệnh nhân viện phí (tự trả tiền) thì số lần siêu âm của bệnh nhân BHYT cao gấp 4,31 lần, siêu âm Doppler cao gấp 9,13 lần, chụp CT cao gấp 2 lần và chụp MRI cao gấp tới 13,5 lần.

Việc lạm dụng này vừa khiến quỹ BHYT thiệt hại, vừa khiến người bệnh thiệt thòi vì họ phải đồng chi trả (từ 5-20%), chưa kể phần tiền chênh lệch người bệnh phải trả thêm do bệnh viện dùng máy xã hội hóa của tư nhân.

Tăng ngày điều trị bình quân

Trong khi ngành y tế đang nỗ lực thực hiện giảm tải bệnh viện tuyến trên mà một trong những cách được áp dụng là giảm số ngày điều trị của người bệnh, thì sau khi tăng viện phí, có một thực tế là số ngày điều trị bình quân lại gia tăng nhằm mục đích tăng nguồn thu bởi giá giường bệnh hiện cao hơn nhiều so với trước đây.

Tại Đồng Nai, từ quý 1/2012 đến quý 1/2013, ngày điều trị bình quân của bệnh nhân viện phí (tự chi trả tiền khám chữa bệnh) là 3,7 ngày, trong khi đó, ngày điều trị bình quân của bệnh nhân BHYT là 6,24 ngày.

Cùng với những lạm dụng về siêu âm, chụp chiếu ở trên, số ngày điều trị với tiền giường bệnh (đã tăng gấp 4-5 lần so với trước đây) khiến chi phí khám chữa bệnh của bệnh nhân BHYT ở bệnh viện này cao gấp 3,98 lần so với bệnh nhân viện phí.

Ngoài ra, BHXH VN còn phát hiện không ít trường hợp bệnh án được lập trước, người bệnh vào sau hoặc cho người bệnh ra viện trước nhưng ngày ra viện ghi trong bệnh án bị lùi lại để tăng thêm số ngày điều trị nhằm thu thêm tiền giường bệnh.

“Tiền giường bệnh hiện không còn là 10.000 đồng/ngày như trước đây mà đã tăng lên 50-60 ngàn đồng/ngày. Một bệnh viện một quý có 10 ngàn người bệnh, chỉ lệch 1 ngày thì số tiền mà BHYT phải trả thêm cũng không phải là nhỏ”, ông Phúc cho hay.

Hiện việc xác định có lạm dụng grain không nhiều khi còn có những ý kiến khác nhau giữa BHXH và bệnh viện do chưa có bộ quy chuẩn kỹ thuật về khám, chữa bệnh đối với các loại bệnh.

Tuy nhiên, ông Phúc cho biết với những trường hợp được giám định và khẳng định là lạm dụng thì phía BHXH từ chối thanh toán.

Theo thống kê, tổng chi phí khám chữa bệnh quý I/2013 (của 7 bệnh viện được kiểm tra) tăng khoảng 20-30% so với thời điểm chưa tăng viện phí. “Ghìm” được ở mức tăng này, BHXH Việt Nam cho biết đã phải yêu cầu BHXH các tỉnh thành vào cuộc và kiểm soát chặt từ việc phê duyệt giá tới khâu giám định.

Theo nhận định của BHXH Việt Nam, với mức độ tăng như trên, trong năm 2013, dự tính quỹ BHYT sẽ vẫn đủ khả năng cân đối (kể cả 10% dự phòng).

(Xã Luận)

.