Theo nhà văn hóa Trịnh Yên (Liên hiệp UNESCO Việt Nam), mâm cỗ Trung thu phải đậm hương sắc mùa thu chín.

Cho dù muốn bày loại quả gì thì cũng nên có quả xanh, quả chín. Bởi màu xanh mang tính âm, quả chín mang tính dương, tượng trưng cho luật cân bằng âm dương của vũ trụ.

Dịch vụ làm mâm cỗ Trung thu đắt khách
Cũng theo nhà văn hóa Trịnh Yên, Trung thu là dịp cả nhà sum vầy thưởng trăng. Với người xưa, đây cũng là dịp dự báo cho vụ mùa sắp tới. Mâm ngũ quả dâng lên bàn thờ tổ tiên đậm hương sắc mùa thu chín, là tấm lòng người dân cầu sự may mắn và thịnh vượng cho mùa sau.

Một mâm cỗ Trung thu đầy đủ phải có bưởi xanh phớt vàng, na xanh màu men sứ, hồng đỏ bóng, hồng ngâm, na, ổi, cam, mía tím, chuối tiêu thơm vàng. Trong đó, ý nghĩa của hồng đỏ là mang niềm hy vọng. Quả na mang ước nguyện lộc ở, sinh sôi. Quả bưởi tượng trưng điều tốt lành. Quả lựu mang tới ngọt ngào, may mắn. Dưa hấu, dưa vàng mong cầu bình an…

Thời điểm này các điểm làm dịch vụ cỗ Trung thu rất đắt khách. Theo chị Thu Thanh, trường Đào tạo nấu ăn Ezcooking (Huỳnh Thúc Kháng, Hà Nội), mâm cỗ Trung thu đồng bộ tạo dáng đủ cả tháp trái cây đến hoa quả tỉa hoa nghệ thuật được làm từ nhiều loại hoa củ, quả như dưa hấu, dưa vàng, bí ngô, dưa lê, táo, lê… có giá trọn gói từ 2,5 – 5 triệu đ/mâm tùy loại bởi có nhiều kích cỡ. Loại 1m x 1,2m với hơn 15 loại hoa quả đã cắt tỉa và có bánh kẹo, đèn ông sao. Loại 75 x 50cm có tỉa dưa hấu, dưa vàng, chó bông, đèn ông sao, hoa quả thái lát, 2 bánh nướng, 2 bánh dẻo. Loại 60 x 40 có 5 loại hoa quả cắt tỉa, bánh nướng, bánh dẻo. Khách hàng có thể đặt tỉa hoa quả thành hình rồng, phượng, logo doanh nghiệp, tên gia đình, dòng họ.

Ngoài ra, còn có sản phẩm ngôi nhà làm bằng các loại đỗ (đỗ xanh, đỗ trắng, đỗ đỏ, lạc) giá từ 700.000 – 1 triệu đ/chiếc. Tiếp đó là các loại quả tỉa con giống: “Chó xù” bưởi 600.000đ, dưa hấu tỉa 300.000 – 400.000 đ/quả, bí ngô tỉa 400.000 – 600.000đ, bưởi tỉa hoa 100.000 – 150.000đ. Rẻ hơn là củ quả tỉa con giống như “nhím” hành tây 30.000 – 50.000đ, “ếch” su su 20.000 – 30.000đ, “cá” thanh long 50.000 – 100.000đ, “rùa” dứa 30.000 – 50.000đ, “chuột” mướp đắng 20.000 – 30.000đ, “búp bê” cam 50.000đ, “búp bê” bưởi 150.000đ…

Chị Thu Thanh khuyên, để có mâm cỗ Trung thu ưng ý, nên đặt càng sớm càng tốt, bởi hoa quả càng sát Rằm càng đắt. Đặt sớm người đặt cũng có thể đòi hỏi được nhiều yêu cầu hơn. Có hai cách đặt mâm cỗ. Một là khoán trắng cho nhà hàng bằng cách chọn ảnh và điều chỉnh theo ý muốn. Hai là tự thiết kế và chọn lựa đặt tỉa từng món theo yêu cầu (dựng hình dưa, táo, bí, lê…).

Hoa quả nào bày cỗ an toàn?
Theo Thượng tọa Thích Thanh Duệ (Ban Nghi lễ TƯ Giáo hội Phật giáo Việt Nam), mâm cỗ Trung thu cúng ở nhà chùa ngoài món truyền thống bao giờ cũng phải có bánh nướng, bánh dẻo, cốm, chuối, na, hồng bưởi và hương, hoa, đèn, nến.

Bạn có thể mua các loại hoa quả và bộ dao tỉa hoa quả về cắt gọt theo ý muốn. Tuy nhiên, cần nhớ trọng tâm mâm cỗ Trung thu thường là con chó bưởi, gắn 2 hạt đậu đen làm mắt và hài hòa các hương vị mùa thu của hồng, bưởi, chuối, na… và những loại bánh nướng, bánh dẻo. Khi trăng lên, cha mẹ cùng ăn bánh, thưởng trăng, uống trà, phá cỗ cùng con, mong cho các con một mùa an vui, hạnh phúc. Để giúp trẻ nhớ Trung thu truyền thống, mỗi mâm cỗ nên có thêm chiếc đèn ông sao, ông tiến sĩ giấy, nến.

Để mua được các loại quả an toàn cho mâm cỗ, TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm khuyên, thời điểm này các loại hoa quả tương đối an tâm, giá rẻ là mía, ổi (ít bị dùng thuốc bảo vệ thực vật, hái xong mang đi bán ngay), khế ngọt (ít nấm, virus nguy hiểm nhưng nên chọn quả chín, lành lặn), chuối tiêu, dứa (sau hái quả vẫn chín tiếp, giữ lâu, ít bị dùng thuốc hoặc thuốc thúc chín, nếu có cũng không đáng ngại vì lớp vỏ rất dày, phải gọt, bóc) hay các loại dưa hấu, dưa vàng, bưởi (vì lớp vỏ rất dày).

Các loại hoa quả nhập khẩu nho, lê, táo, cherry, kiwi… không nên chọn quả sau khi hết mùa vì dễ bị dùng chất bảo quản. Hàng Mỹ, Australia vỏ thùng thường in kèm thông tin giống, mùa vụ, size quả nhưng để phân biệt với hoa quả Tàu rất khó, bởi chỉ có thể kiểm tra bằng cách xem giấy tờ xuất xứ, thời hạn bán, giấy kiểm dịch thực vật, giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm…

Ngắm mâm cỗ trông trăng các nước châu Á
Cách chọn mua bánh trung thu
Khám phá mâm cỗ trăng rằm ở châu Á