(Thời báo Kinh Doanh) – Cổ phiếu của các doanh nghiệp nằm trong chỉ số VN30 đều là những doanh nghiệp (DN) lớn, tiêu biểu cho TTCK Việt Nam về hiệu quả sản xuất – kinh doanh cũng như về quản trị công ty, thương hiệu và sự minh bạch. Đây là tiền đề quan trọng để HoSE Index tin tưởng xây dựng những bộ chỉ số mới vào đầu năm 2014.
Trong bối cảnh nền kinh tế vẫn đang trong giai đoạn suy giảm, thị trường còn nhiều khó khăn, nhưng các công ty trong VN30 có kết quả kinh doanh khá tốt so với mặt bằng chung của thị trường.
Có đến 8 công ty thuộc VN30 nằm trong Top 10 công ty dẫn đầu về lợi nhuận trên toàn thị trường. Tỷ số lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở hữu (ROE) của các DN trong VN30 đạt 9,45%, trong khi trung bình toàn thị trường là 8,37%.
Cách nhìn mới bộ chỉ số
Sau gần 2 năm triển khai, VN30 đã xác lập được vai trò là chỉ báo về sự biến động của các cổ phiếu blue-chip nói riêng và TTCK Việt Nam nói chung. Các công ty trong VN30 đại diện cho nhóm cổ phiếu có chất lượng, với trên 50% cổ phiếu trong danh mục tăng trưởng tốt, kết quả hoạt động kinh doanh và hiệu quả sinh lời cao hơn so với thị trường chung.
Các cổ phiếu trong rổ VN30 gần như là các cổ phiếu đại diện của TTCK Việt Nam nằm trong danh mục của các quỹ ETF nước ngoài, cũng như là cơ sở để các thành viên thị trường nghiên cứu triển khai các sản phẩm ETF đầu tiên.
NĐT khó có thể nhận biết được chính xác sự vận động của dòng tiền, cũng như sự “méo mó” của chỉ số do ảnh hưởng bởi một vài cổ phiếu vốn hóa lớn có thanh khoản thấp.
VN30 đã thu hút được sự quan tâm của công chúng đầu tư và thể hiện được các ưu điểm vượt trội so với VN-Index.
Qua đó đã mang lại một góc nhìn khác, thể hiện rõ nét sự biến động giá trên thị trường và có tính đại diện cao. Đồng thời có vai trò quan trọng giúp phát triển các sản phẩm đầu tư chỉ số như ETF, phái sinh…
Vì vậy, HoSE tích cực hoàn thành trong thời kỳ này và cần được triển khai tiên phong nhằm định hướng xây dựng các sản phẩm đầu tư theo chỉ số. Thực tiễn thị trường cho thấy, cần phải sớm mở rộng qua các chỉ số Midcap, Smallcap và chỉ số ngành. Thời điểm đầu năm 2014 là phù hợp để công bố Bộ chỉ số mới.
Bộ chỉ số HoSE-Index giúp NĐT theo dõi sát sao hơn sự vận động của từng ngành so với thị trường
Một khi ban hành các Bộ chỉ số mới, HoSE sẽ ban hành các biện pháp thống nhất cho việc sàng lọc, sắp xếp cổ phiếu vào các chỉ số tương ứng để đáp ứng được mục tiêu đặt ra của từng chỉ số.
Các tiêu chí sàng lọc sẽ được cải tiến theo hướng chặt chẽ và nâng cao hơn, tạo điều kiện để cổ phiếu tự do chuyển nhượng và thanh khoản. Tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng (free float) được nâng từ 5% lên 10%, gần hơn với chuẩn quốc tế.
Qua đó loại trừ những cổ phiếu có giá trị vốn hóa lớn nhưng không bảo đảm thanh khoản tương ứng. Việc này góp phần tăng khả năng có thể đầu tư của chỉ số. HoSE sẽ loại các cổ phiếu bị cảnh báo do vi phạm công bố thông tin ra khỏi rổ chỉ số.
Sản phẩm phái sinh
Việc ra đời các Bộ chỉ số mới giúp cho NĐT đa dạng hóa lựa chọn của mình không nên quá tập trung vào VN30. Hơn nữa, một số cổ phiếu trong VN30 đã hết room hoặc gần hết room, điều này hạn chế khả năng các NĐT nước ngoài có thể đầu tư.
Các chỉ số mới VNMidcap và VNSmallcap sẽ giúp phản ánh những phân khúc nhỏ hơn của thị trường, đáp ứng sự quan tâm của nhóm NĐT vào các cổ phiếu này. VNMidcap dự kiến có những cổ phiếu có tính cơ bản tốt, thậm chí hết room nước ngoài, các cổ phiếu có hệ số beta cao, các cổ phiếu có thị giá thấp, phù hợp hơn với NĐT cá nhân.
Bà Phan Thị Tường Tâm, Tổng Giám đốc Sở GDCK Tp.HCM (HoSE), cho biết để có thể tạo được sức hút từ NĐT, thị trường phải có các sản phẩm và công cụ hỗ trợ như phái sinh, bán khống, cho vay chứng khoán… phát triển đến một mức nhất định. Việc ra đời các chỉ số sẽ là tiền đề cho các sản phẩm phái sinh, quỹ đầu tư theo chỉ số và ETF.
Các chỉ số VNMidcap và VNSmallcap có ngành nghề đa dạng hơn và độ dàn trải giữa các ngành đồng đều hơn, đặc biệt ngành chế biến chế tạo chiếm tỷ trọng lớn, khác với sự phân bổ các ngành trong VN30.
Điều này, theo HoSE, hứa hẹn sẽ là chỉ báo phản ánh thị trường từ góc nhìn khác, phù hợp hơn với đặc điểm của nền kinh tế và thị hiếu đa dạng của NĐT trong nước.
Bà Tâm cho biết đối với sản phẩm phái sinh, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước hiện đang xây dựng dự thảo Nghị định về TTCK phái sinh và Đề án thành lập Sàn giao dịch chứng khoán phái sinh đầu tiên của Việt Nam.
Có thể nói, về cơ bản, khung pháp lý và cơ sở hạ tầng phục vụ cho sản phẩm đầu tư chỉ số đã và đang được thiết lập, tạo nền tảng cho việc triển khai giao dịch các sản phẩm mới.
Tuy nhiên, vấn đề là các thành viên thị trường, nhân sự, quản trị rủi ro, hạ tầng công nghệ, đường truyền kết nối của các CTCK… và tuyên truyền đến cho các NĐT.
Sự ra đời của Bộ chỉ số HoSE-Index sẽ mang tính bao quát hơn, đây cũng là một cách phân lớp giữa các nhóm cổ phiếu trên thị trường, giúp NĐT dễ dàng nắm bắt và đánh giá được những nhóm cổ phiếu có mức tăng trưởng tốt hơn so với thị trường.
HoSE cũng đang xem xét đưa ra nhóm chỉ số ngành, đại diện cho những nhóm ngành lớn của thị trường theo chuẩn quốc tế (ICB), nhằm giúp giới đầu tư có thể theo dõi sát sao hơn sự vận động của từng ngành so với thị trường cũng như chu kỳ kinh tế, từ đó đề ra được chiến lược đầu tư hợp lý.
Sơn Long