Trong khi Việt Nam có dự án 636 (đặt mua từ Nga 6 chiếc tàu ngầm điện diesel Kilo) từ năm 2009 thì Trung Quốc cũng tỏ ra không kém cạnh khi là khách hàng lớn nhất mua loại tàu ngầm lớp này từ Nga.

Mới đây, tạp chí quốc phòng Kanwa Defense Review (Canada) đã nhận định rằng những tầu ngầm Kilo mà Nga đóng cho Việt Nam có thể tân tiến và “lợi hại” hơn những chiếc đã bán cho Trung Quốc với kính tiềm vọng loại tốt hơn, hệ thống nhận dạng điện tử cùng với lớp vật liệu chống dội âm tránh khả năng bị kẻ địch phát hiện.

Kính tiềm vọng, là một trong những “con mắt” của tàu ngầm, một ống kính quang học có thể kéo dài hoặc rút ngắn lại, đưa lên khỏi mặt nước để quan sát mục tiêu, khi tàu ngầm ở cách mặt nước khoảng 8-10m.

Lớp vật liệu dội âm được phủ trên vỏ tàu và cánh ngầm để hấp thu sóng âm sonar, làm giảm thiểu và méo đi những tín hiệu dội lại. Lớp vật liệu này cũng làm giảm đi những tiếng ồn gây ra bởi tàu ngầm, do đó làm giảm đi khoảng cách bị phát hiện bởi sonar thụ động.

Sonar thụ động của tàu ngầm cũng là “con mắt” của tàu khi đi ngầm thu âm thanh của chân vịt tàu đối phương, qua hệ thống phân tích và kinh nghiệm của thuỷ thủ sonar có thể biết được mục tiêu là chủng loại tàu nào, hướng đi, và tốc độ của tàu…

Đặc biệt, trên tàu ngầm Kilo Project 636 dành cho Việt Nam, lần đầu tiên nhà sản xuất đã thiết lập hệ thống hỗ trợ sự sống mới cho thủy thủ đoàn – loại bỏ áp lực trong các khoang, dập cháy bằng nitơ cũng như các hệ thống máy tính tân tiến.

Trong khi đó, 8 chiếc Kilo Project 636 xuất khẩu cho Trung Quốc có 2 chiếc được đóng từ cuối những năm 1990 và 6 chiếc được đóng đầu những năm 2000. Tính ra, nó đều được đóng cách đây trên dưới 10 năm. Vì vậy, tất yếu sẽ có những cách biệt đáng kể về mặt công nghệ.

Ngoài ra, 6 tàu ngầm Kilo của Việt Nam sẽ đều được trang bị hệ thống tên lửa hành trình chống tàu siêu thanh 3M-54E Klub-S. Còn đối với tàu Kilo Trung Quốc thì theo một số chuyên gia dự đoán thì dường như chỉ có 2 chiếc được trang bị hệ thống Klub-S, trong khi số còn lại không có sự tích hợp này.

Tàu ngầm Kilo Việt Nam còn được trang bị sáu ống phóng ngư lôi 533 mm, ngư lôi, thủy lôi và tổ hợp tên lửa đa năng 3M-54 Klub (hay còn gọi là Kalibr 3M54).

Tổng cộng 6 tàu ngầm Kilo 636 được đóng cho Việt Nam tại Nhà máy đóng tàu Admiralty ở thành phố St.Petersburg, Nga. Dự kiến Nga sẽ bàn giao xong gói 6 chiếc tàu ngầm vào năm 2016.

Tàu ngầm Kilo 636 mà Nga đóng cho Việt Nam là tàu ngầm thuộc thế hệ thứ 3, có lượng giãn nước 3.100  tấn, tốc độ 20 hải lý/giờ, lặn sâu đến 300 m, thủy thủ đoàn gồm 52 người.

Tàu ngầm lớp Kilo 636 của Nga có hiệu suất tác chiến cao, độ ồn thấp, có khả năng phát hiện địch từ xa. Tàu có hệ thống dẫn đường quán tính mới nhất, hệ thống máy tính, thông tin tự động hiện đại, nó được trang bị hệ thống tên lửa và ngư lôi mạnh, tác chiến nhanh. Chuyên gia quân sự NATO từng gọi Kilo là “hố đen trong đại dương”.  

Hãng tin Interfax (Nga) ngày 28.10 cho biết Nga sẽ bàn giao chiếc tàu ngầm đầu tiên trong lô 6 chiếc Kilo 636 cho Việt Nam vào ngày 7/11 sắp tới. Chiếc tàu có tên là Hà Nội. Chiếc thứ hai sẽ mang tên Hồ Chí Minh, hiện tại đang được tiến hành thử nghiệm trên biển Barents và sẽ được giao cho Hải quân Việt Nam vào cuối năm nay. Bốn chiếc còn lại sẽ hoàn thành giao nhận vào năm 2016. Hàng chục thủy thủ Việt Nam cũng được gửi sang Nga đào tạo từ tháng 4.

Trung Quốc là nước mua tàu ngầm lớp Kilo của Nga nhiều nhất. Hải quân Trung Quốc đã mua tổng số 12 chiếc tàu ngầm lớp Kilo với các phiên bản khác nhau của Nga. Cho đến năm 2006, Nga đã bàn giao tất cả tàu ngầm lớp Kilo cho Trung Quốc.

Báo Trung Quốc cũng nhận định, sáu chiếc tàu ngầm Việt Nam sẽ tăng thêm sức mạnh cho hải quân Việt Nam, nâng vị thế đất nước và với hạm đội hải quân mới này, sẽ tạo thêm áp lực cho Trung Quốc.

W2