Hàng năm, cứ đến tháng 5, tại vịnh Dela Ware và vùng bờ biển phía Đông nước Mỹ, lại có những ngày ngập tràn “xe tăng biển”. Những con sam trưởng thành lại tạm thời xa môi trường nước, lên bờ thực hiện nhiệm vụ duy trì nòi giống của mình.

Chúng đã có mặt trên trái đất cách đây hơn 360 triệu năm, trong khi khủng long chỉ là 65 triệu năm. Tuy nhiên, những hiểu biết về cấu tạo cơ thể cũng như đời sống dưới biển của chúng vẫn là một bí ẩn, thách thức đối với các nhà hải dương học.

Từ nhiều thế kỷ con người đã đánh bắt, khai thác chúng làm thức ăn cho người hoặc gia súc mà chẳng có mấy thông tin về chúng. Mãi đến năm 1967, một GS người Mỹ có tên Keffer Hartline làm việc tại Đại học Syracuse, đã đưa ra những thông tin nghiên cứu về chúng.

“Xe tăng biển” có thể đạt trọng lượng khi trưởng thành là 5kg và dài đến 80cm. Sở hữu lớp vỏ rất cứng nên nhiều người đã lầm tưởng chúng cùng họ hàng với cua. Tuy nhiên, “xe tăng biển” lại cùng lớp với nhện và bò cạp. Cái đuôi cứng, sắc nhọn, linh hoạt đã giúp “xe tăng biển” dễ dàng lật lại nếu bị sóng biển trêu đùa làm chúng lộn ngược.

Phải mất 9 năm, “xe tăng biển” mới thực sự trưởng thành và bắt đầu giao phối. Dân gian ta thường có câu “dính như sam” bởi trong mùa giao phối con đực thích bám chặt trên lưng bạn tình. Chúng dùng các chân trước bấu chặt vào lưng sam cái.

Sam cái đào một cái hố và đẻ trứng vào đó, từng lớp, từng lớp. Con đực có nhiệm vụ “tưới” tinh trùng cho những quả trứng. Cứ như vậy, sau một loạt quá trình phối kết hợp, con cái sẽ cho ra khoảng 80.000 quả trứng. Vào mùa sinh sản của sam, mỗi mét vuông bờ biển lại chứa đến 500.000 quả trứng. Những quả trứng tròn xinh, mềm mại đương nhiên sẽ là món mồi ngon cho lũ chim biển.  Cộng với cái nắng thiêu đốt của mặt trời, mà số sam con ra đời được là rất ít so với tỉ lệ trứng mà sam mẹ đã sinh ra.

Một điều mà ít ai ngờ tới, con vật này lại có tới 10 mắt. Ngoài hai mắt chính mà chúng ta có thể dễ dàng nhìn thấy, chúng còn có 8 mắt nữa trông tựa như đèn xe hơi, dưới mai, gần như ở vị trí tiếp đất. Cấu trúc mắt của chúng rất giống với mắt người, vì vậy mà chúng có thể nhận biết màu sắc. Cũng chính nhờ đó mà giúp chúng tìm kiếm bạn tình qua màu sắc và sự tương phản của ánh sáng.

Hiện nay, y học đang xem “xe tăng biển” là “cứu cánh”. Bởi máu của chúng có chứa rất nhiều sắt và dễ dàng đông lại khi tiếp xúc với những độc tố chứa vi khuẩn từ các bệnh viêm màng não, dịch tả. Các nhà khoa học đã cho xây các hồ nuôi nhân tạo để nghiên cứu sâu về cuộc sống của loài này.