Yolanda – tên Philippines của Haiyan, cơn bão mang tên một người phụ nữ xinh đẹp đã cướp đi sinh mạng gần 4.500 người dân Tacloban (Philippines). Nhưng đó chưa phải là thiệt hại nhân mạng lớn nhất. Một cơn bão khác, bão Visayas, đã từng cướp đi sinh mạng của 15.000 người, cũng tại thành phố biển xinh đẹp này.

Nhật báo hàng đầu Philippines, tờ Philippines Star (Phil Star) ngày 19/11 đã đăng lại bài viết từ cách đây 101 năm trên tờ Washington Herald.

Người dân Tacloban ngồi xạc điện thoại, phương tiện duy nhất để liên lạc và tìm kiếm người thân.

Theo tờ Phil Star, dường như lịch sử tang thương đã lặp lại. Cách đây 101 năm, Philippines còn nằm dưới sự chiếm đóng của quân đội Mỹ. Do phương tiện thông tin liên lạc còn lạc hậu và bị phá hủy sau bão nên gần một tháng sau khi bão quet qua, tờ Washington Herald mới có bài viết đầu tiên, phản ánh sự tàn phá của cơn bão Visayas. Cơn siêu bão này quét qua hai tỉnh miền nam Philippines là Leyte và Capiz. Bài báo có tiêu đề “15.000 người Philippines đã chết trong bão”.

Theo bài báo, bão Visayas đã phá hủy hoàn toàn Tacloban, thủ phủ tỉnh Leyte và tàn phá nghiêm trọng tỉnh Capiz. 15.000 đã chết tương đương dân số một nửa thành phố.

Tacloban, 15.000 người chết.

Tuy nhiên, tại thời điểm đó, tất cả được coi là chết mà không có sự phân biệt với số nạn nhân mất tích hay bị thương. 

Tờ Phil Star nhận xét, báo cáo thiệt hại do bão Visayas gây ra tương tự như hậu quả của của siêu bão Yolanda ngày nay. Một tờ báo Mỹ khác không còn tồn tại, tờ New York Oswego Palladium cũng dẫn thông tin tương tự, 15.000 người đã chết. “Tất cả các phương tiện điện báo, thông tin liên lạc đã bị phá hủy, và không thể có được báo cáo rõ ràng về mức độ thiên tai.

Bài báo ngày 29/11/1912 này có tiêu đề “Tacloban đã bị phá hủy”. Cơn bão đã quét từ phía đông, ngoài Thái Bình Dương vào, băng qua đảo Leyte, Panay và còn gây thiệt hại lớn dọc theo bờ biển của đảo Mindanao.

Các tờ Tin tức hàng ngày Amarillo và Ulm Đánh giá mới tại thời điểm cuối năm 1912 đều đưa tin về sự kiện bi thảm này.

Thái An (Từ Tacloban, Philippines)