Kết hôn một năm, Liên (Tiền Giang) quyết định chuyển công tác ra miền Bắc để sống gần chồng. Tuy nhiên, khi tới Hà Nội làm dâu, Liên đã bị sốc.

“Ngày nào mình cũng phải chào bố mẹ chồng không dưới 10 lần. Từ những lần đụng mặt ở cầu thang, nhà bếp cho tới phòng khách…, quên chào một cái là y như rằng tối về mình bị các cụ nhắc nhở lại với chồng”, cô chia sẻ.

Cũng từ ngày chính thức sống cảnh làm dâu, 6h kém cô đã phải dậy để nấu ăn cho cả nhà, dọn dẹp bếp núc sau đó mới được đi làm. Chiều đến, cô không được la cà về muộn, ăn tối xong phải lấy tăm, khăn lau miệng cho các cụ nếu không sẽ bị nói là thiếu lẽ phép. Tất cả “nguyên tắc” này khác hoàn toàn với lối sống tự do, tiểu thư của cô khi còn ở Tiền Giang.

Mới về làm dâu, cô đã cố gắng làm nhiều món ngon với hy vọng sẽ lấy lòng được bố mẹ chồng. Nhưng không ngờ, bữa cơm thành thảm họa khi cô nấu quá ngọt so với thói quen ăn mặn của người Bắc. Bao nỗ lực đổ bể khiến cô thấy thực sự uể oải, kiệt sức.

Thời tiết thay đổi cũng là vấn đề khiến Liên đau đầu. Ra Bắc đúng tiết trời lạnh, đồ ăn không hợp khẩu vị, kết quả là chưa đầy 10 ngày sau, cô bị sụt 2 kg và ốm li bì. Những tưởng sẽ quặt quẹo, đơn độc giữa căn nhà vốn đông vui tiếng cười, nhưng khi mở mắt ra, cô thấy mẹ chồng ân cần ngồi bên sờ trán xem cô hạ sốt chưa, bên cạnh là bát cháo thơm nấu theo khẩu vị miền Nam. “Bỗng nhiên bao tủi hờn xua tan, mình thấy ấm áp lạ kỳ. Dù chưa biết thời gian tới sẽ thế nào, nhưng ít nhiều điều đó cũng khiến mình được an ủi”, Liên nói.

Cùng cảnh gái Nam làm dâu Bắc, Thùy (quận 2, TP HCM) chia sẻ, thời gian đầu sống với nhà chồng ở Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc), cô không ít lần “chiều chiều ra đứng ngõ sau/ Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều”. Ông xã cô trước đây học và công tác trong Nam. Sau 3 năm tình yêu mặn nồng, cô quyết định Bắc tiến theo chồng.

Làm dâu được thời gian ngắn, Thùy choáng vì hầu như cả tháng đầu vợ chồng cô không có lấy một ngày nghỉ ngơi. Tối nào hai người cũng phải đi chào họ hàng, mang quà biếu, rồi thực hiện những thủ tục thăm hỏi khách sáo này nọ mà trước đây cô chưa từng làm.

Mỗi lần đi mua sắm cũng là một lần cô phải giấu diếm, nếu không sẽ bị mẹ chồng săm soi và nhắc đi nhắc lại: “Lấy chồng rồi, mặc đẹp cho ai ngắm. Cô lo mà bỏ cách sống phung phí của người trong ấy đi, đắp tiền lên người không mang lại lợi lộc gì đâu”. Cách nói của bà luôn khiến cô cảm thấy bị phân biệt đối xử vùng miền một cách nặng nề. Trong khi sự thật là mới ra Bắc, cô gần như không mang theo nhiều quần áo đủ để sinh hoạt hàng ngày…

Sự khác biệt về ngôn ngữ, giọng điệu cũng khiến Thùy trở nên khác biệt. Mỗi lần trò chuyện, cô cảm giác mọi người đang phải căng tai, nhíu mày nghe những gì cô nói, để rồi… không hiểu gì. Kết quả là nhiều lần chồng cô phải đứng ra làm người phiên dịch. “Điều đó khiến mình thấy lạc lõng, xa lạ vô cùng, cảm giác như mình là người thừa, sinh vật lạ trong nhà vậy”, cô chia sẻ.

Không những thế, mẹ chồng cô còn mắc “bệnh” yêu con trai thái quá, đến mức làm gì cũng thích kêu con trai làm, con dâu giúp thì lườm nguýt. Đặc biệt, vừa lấy chồng được 2 tháng, cô đã bị bà nói bóng gió “không sinh được cho bà đứa cháu đích tôn thì cứ liệu hồn…” khiến cô sởn gai ốc, cảm thấy mình gần như bế tắc, không biết làm thế nào để hòa hợp được với gia đình chồng.

Theo chuyên gia tư vấn tâm lý Văn Thanh Sĩ, tổng đài 1088, tập quán sống của hai gia đình Nam Bắc có nhiều điểm khác nhau. Một phần rất lớn tạo nên sự khác biệt này là do các gia đình ngoài Bắc chịu ảnh hưởng bởi nếp sống phong kiến, vua chúa thời xưa (hầu hết vua chúa trước đây lập dinh ở ngoài Bắc, trong Nam rất hiếm), với những quan niệm như “trọng nam khinh nữ”, “tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử”… Vì vậy việc gái Nam làm dâu Bắc bị sốc tập quán trong thời gian đầu là dễ hiểu.

Tuy nhiên, bạn không nên vì một vài khác biệt ban đầu mà vội vàng la toáng lên “tôi không thể chịu đựng được”, hay “cuộc sống thật thảm họa”. Tất cả là do bạn chưa kịp thích ứng với môi trường mới. Chỉ cần chịu khó kiên nhẫn một chút, học cách thích nghi và tìm hiểu cách sống của vùng miền mình định cư, bạn sẽ thấy áp lực dần biến mất và hài lòng với những gì mình có.

Hơn nữa, khi đưa ra quyết định lựa chọn người đàn ông của đời mình, hẳn bạn phải thấy ở đối phương nhiều ưu điểm mới đồng ý kết hôn. Vấn đề ở chỗ, sau khi qua cửa ải đó rồi, bạn có đủ kiên nhẫn để chấp nhận được tập tục nhà chồng không, hay bạn sợ và chùn bước bỏ ngang chỉ vì chưa kịp thích ứng? Chuyên gia tin rằng, 80% phụ nữ Nam làm dâu Bắc đã thích ứng và cảm thấy hạnh phúc sau thời gian đầu biết kiên nhẫn học hỏi.

Chuyên viên tư vấn Phạm Thị Lan cũng chia sẻ, nề nếp sinh hoạt, tâm lý, nhân cách được hình thành và phát triển dưới sự tác động của môi trường tự nhiên và xã hội. Điều đó khiến con người không ngừng thay đổi để thích nghi và tồn tại. Cũng chính điều này tạo nên sự khác biệt về phong tục, tập quán của hai vùng Bắc Nam. Vậy nên Bắc hay Nam cũng cần được tôn trọng.

Câu hỏi đặt ra là gái Nam có nên làm dâu Bắc hay trai Bắc có nên lấy vợ Nam? Nhiều ý kiến cho rằng không nên vì sẽ không thể dung hòa được sự khác biệt và chắc chắn mối quan hệ sớm muộn đổ vỡ. Nhưng cũng không ít người ủng hộ bởi họ nghĩ việc khác biệt này hoàn toàn có thể dung hòa, nếu cá nhân đó thực sự kiên nhẫn và mong muốn.

Sự thật là có rất nhiều phụ nữ Nam hài lòng khi lấy chồng Bắc. Họ thích sự quy củ và một chút gia trưởng nề nếp trong gia đình. Đặc biệt là đàn ông Bắc ít khi say xỉn, luôn quan tâm tới gia đình vợ con… Nhưng một số người lại xem đó là cực hình, khó chịu. Vì vậy việc nên hay không nên còn phụ thuộc vào tính cách và suy nghĩ của từng người. Hoàn toàn không nên quy chụp để dẫn đến sự phân biệt vùng miền như hiện nay.

Theo chuyên gia, nếu bạn đang có ý định làm dâu Bắc, hoặc đã trở thành vợ của anh chàng người Bắc, một vài gợi ý sau sẽ giúp bạn giảm bớt căng thẳng và dễ thích nghi hơn với gia đình nhà chồng.

- Dành thời gian tìm hiểu về con người và phong tục nơi người yêu/chồng mình sinh sống theo cả hướng tích cực lẫn tiêu cực để có thể đưa ra đánh giá và quyết định khách quan cho riêng mình. Nhiều bạn nữ nghe thông tin truyền tai nhau rằng làm dâu Bắc rất khổ, nhiều hủ tục, mẹ chồng khắt khe, thâm thúy…, song không phải ai cũng như vậy. Không ít gia đình Bắc hiện sống rất cởi mở, đơn giản. Còn chuyện mẹ chồng nàng dâu tốt hay xấu, điều này phụ thuộc rất lớn vào sự dung hòa, cách đối nhân xử thế của hai người. Không thể khẳng định rằng mẹ chồng Bắc ghê gớm hơn mẹ chồng Nam và ngược lại.

- Tập làm quen với những thói quen, thử nghiệm các món ăn của người miền Bắc để sau này không bị bỡ ngỡ. Điều này tuy không dễ nhưng bạn hoàn toàn có thể làm được với sự giúp đỡ của chàng.

- Hạn chế “cái tôi” sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu và thông cảm hơn với mọi người.

- Không quá kỳ vọng một cuộc sống hoàn hảo theo ý mình ở môi trường mới. Bạn cần kiên nhẫn và có thời gian để thực hiện từng bước một.