Thông thường, giá mua mới chỉ chiếm từ 20%-30% tổng chi phí phải bỏ ra trong toàn bộ vòng đời của một tàu chiến.

Xây dựng một lực lượng hải quân hiện đại luôn rất tốn kém. Ngày nay, điều này càng đúng khi càng có nhiều công nghệ phức tạp trên các tàu chiến.

Chi phí đóng hoặc mua tàu chiến mới khá cao. Tuy nhiên, đó chưa phải là tất cả. Thông thường, giá mua mới chỉ chiếm từ 20%-30% tổng chi phí phải bỏ ra trong toàn bộ vòng đời của một tàu chiến. Phần còn lại là chi phí vận hành, thay thế phụ tùng…

Nếu một tàu chiến có mức giá 100 triệu USD, với vòng đời 30 năm, thì tổng chi phí vận hành trong 30 năm đó sẽ vào khoảng hơn 300 triệu USD trở lên, tương đương hơn 10 triệu USD một năm.

Một ví dụ là chương trình tàu ngầm hạt nhân chiến lược mới thay thế cho lớp Ohio của Mỹ, bao gồm 12 con tàu, có tổng chi phí dự kiến là 347 tỷ USD, kéo dài trong toàn bộ thời gian hoạt động của chúng. Trong đó chi phí đóng mới mỗi tàu là khoảng 7 tỷ USD. Như vậy tổng số tiền mua mới là 84 tỷ USD, chiếm gần 25% tổng chi phí dự kiến.

Có thể dựa vào mức giá của các loại tàu chiến dưới đây để hình dung mức độ chi phí vận hành của từng loại:

Đứng đầu bảng về độ đắt đỏ tất nhiên là các tàu sân bay hạt nhân hạng nặng. Tàu George H.W. Bush, chiếc cuối cùng trong lớp tàu sân bay Nimitz, có giá hơn 6 tỷ USD. Tuy nhiên, con số khổng lồ này cũng chưa bằng một nửa so với Gerald R. Ford, chiếc đầu tiên của thế hệ tàu sân bay tiếp theo của Mỹ. Nó được cho là sẽ có giá tới 12 – 13,5 tỷ USD khi hoàn thành vào năm 2016.

Chiếc UAV đầu tiên được phóng từ tàu George H.W. Bush

Có thể so sánh với các tàu sân bay khác như sau: Queen Elizabeth (Anh) và Charles de Gaulle (Pháp) có giá khoảng 3,7 tỷ USD, Cavour (Ý) 2 tỷ USD.

Phác họa tàu Queen Elizabeth sau khi hoàn thành

Tàu ngầm cũng có chi phí rất cao, đặc biệt là nếu tính theo tỷ lệ kích thước. Trong đó ở các vị trí đầu bảng tất nhiên là những tàu ngầm hạt nhân. Chiếc Astute, tàu ngầm tấn công hạt nhân mới nhất của Anh, có giá 2,4 tỷ USD. Barracuda, tàu ngầm tấn công hạt nhân của Pháp có giá 1,4 tỷ USD.

HMS Astute là một trong những tàu ngầm tân tiến nhất hiện nay

Các tàu ngầm diesel điện có giá rẻ hơn, nhưng giữa từng loại cũng có sự chênh lệch khá lớn. Nếu như tàu ngầm Kilo có giá ước tính dao động từ khoảng 200 – 350 triệu USD thì tàu ngầm lớp Dolphin của Israel của giá 650 triệu USD, tàu ngầm U212 của Đức có giá 525 triệu USD. Lí do chính cho sự chênh lệch là các mẫu tàu ngầm sau đều được trang bị công nghệ AIP. Ngoài ra, Dolphin còn có tầm hoạt động rất lớn, đủ sức đi vòng quanh Châu Phi từ Địa Trung Hải qua Ấn Độ Dương. Nó cũng được cho là được trang bị tên lửa hành trình mang đầu đạn hạt nhân.

Như vậy, nếu tính như công thức ở trên, một chiếc tàu ngầm Kilo với vòng đời khoảng 40 năm thì chi phí vận hành, bảo dưỡng thấp nhất cũng rơi vào khoảng trên dưới 20 triệu USD một năm. Tất nhiên, những con số này chỉ mang tính ước đoán, dựa trên các công thức phổ biến và giá mua tàu theo dự tính của một số chuyên gia.

Tàu Dolphin do Đức chế tạo và chi trả 1 phần chi phí.

Theo Trí thức trẻ