Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cảnh báo: Sự ổn định của khu vực châu Á- Thái Bình Dương tùy thuộc vào tiến trình hoàn tất bộ Quy tắc ứng xử tại Biển Đông.

Hôm 17/2, tại Jakarta, ngoại trưởng Mỹ phát biểu: “Không phải là quá cường điệu khi nói rằng tình hình ổn định trong tương lai của khu vực sẽ phụ thuộc một phần vào sự hoàn tất kịp thời một bộ quy tắc ứng xử (trên Biển Đông)… Tiến trình hoàn tất càng kéo dài, tình trạng căng thẳng càng thêm sục sôi, và nguy cơ một ai đó tính toán sai lầm gây nên xung đột càng lớn. Điều đó không có lợi cho ai cả”.

Reuters cho rằng với tuyên bố này, ngoại trưởng Mỹ đã tăng áp lực ngoại giao trên Trung Quốc, thúc đẩy nước này giải quyết tranh chấp trên biển với các quốc gia Đông Nam Á dựa trên nguyên tắc pháp lý quốc tế thay vì thông qua đàm phán song phương như Bắc Kinh vẫn chủ trương.

Trong thực tế, các nước ASEAN đã sẵn sàng tiến tới một bộ quy tắc ứng xử, trong khi Trung Quốc tỏ vẻ rất miễn cưỡng và viện mọi lý do để trì hoãn tiến trình thiết lập bộ quy tắc ứng xử đó. ASEAN hiện đang nỗ lực thuyết phục Trung Quốc trong việc đúc kết một bộ luật ứng xử mang tính ràng buộc này.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh trong cuộc họp ở Jakarta, ngày 16/2.

Hôm 16/2, ngoại trưởng Mỹ đã có cuộc gặp với Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh. Mỹ và ASEAN đã nhấn mạnh đến nhu cầu tôn trọng luật pháp quốc tế trong tranh chấp tại Biển Đông, bao gồm cả Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển UNCLOS.

Trong một thông cáo chung công bố sau cuộc họp giữa hai ông John Kerry và Lê Lương Minh, hai bên cũng tái khẳng định “sự cấp thiết của việc sớm hoàn tất một bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông, và tầm quan trọng của việc tự kiềm chế”.

Trước đó Mỹ ngày càng quan ngại về việc Trung Quốc tìm cách dần dần mở rộng kiểm soát đối với các vùng biển ở châu Á-Thái Bình Dương.

Ngày 23/11/2013, Bắc Kinh đã tuyên bố đơn phương thiết lập vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên biển Hoa Đông, bao gồm cả các quần đảo tranh chấp với Nhật Bản. Dù Trung Quốc nhiều lần bác bỏ, nhưng rất có thể nước này sẽ thiết lập một khu vực nhận dạng tương tự trên Biển Đông.

Ngày 14/2, tại Bắc Kinh, ông John Kerry đã khuyến cáo Trung Quốc về ADIZ trên Biển Đông sẽ gây bất ổn cho khu vực.

C.P