Trong ảnh là lực lượng cảnh sát đang vây quanh thi thể một nhà sư tự thiêu ở Ngaba vào tháng Ba, 2009 (ảnh:internet)
Một tài liệu gần đây được lén đưa ra khỏi vùng Ngaba Prefecture thuộc tỉnh Tứ Xuyên cho biết chính quyền địa phương đã ban hành một sắc lệnh bao gồm những biện pháp hà khắc nhằm trừng phạt các gia đình, cộng đồng và tổ chức liên quan đến các vụ tự thiêu.
Trung tâm Nhân quyền và Dân chủ Tây Tạng (Tibetan Centre for Human Rights and Democracy – TCHRD) cho biết hầu hết các cuộc tự thiêu đều xảy ra ở Ngaba Tibetan và huyện tự trị Khang Tộc ở phía Đông Tây Tạng, nơi chính quyền Quận Dzorge đã tuyên bố rằng họ sẽ bắt hàng loạt người dân vô tội làm con tin. Bản sắc lệnh cảnh báo rằng nếu còn xảy ra vụ tự thiêu nào, chính quyền sẽ “mạnh tay” đối với những con tin này và sẽ có biện pháp tước đoạt quyền công dân của họ, và khiến cho những người sống sót không thể sống nổi.
Lời cảnh báo vô cùng đơn giản: “Nếu xảy ra tự thiêu, chính quyền sẽ tấn công gia đình bạn, làng xã và tu viện.”, TCHRD cho biết.
Tài liệu này được đăng và phân tích trên trang web của TCHRD và đề ngày 8 tháng Tư 2013. Nó liệt kê chi tiết 16 điều nghiêm cấm và hình phạt cho các gia đình, dân làng và tu viện của người tự thiêu.
Theo phân tích của TCHRD, “những biện pháp này đã vi phạm nhân quyền mà Hiến Pháp Trung Quốc tuyên bố bảo vệ. Thêm vào đó, “Chính quyền địa phương ở Dzorge rõ ràng đã đặt sẵn thanh gươm trên đầu các gia đình của những người có ý định tự thiêu”.
Các thành viên trong gia đình của những người tự thiêu sẽ bị đưa vào danh sách đen, tước đoạt quyền chính trị và cấm làm việc trong cơ quan nhà nước. Nhà cửa đất đai của họ cũng bị tịch thu và không được phép làm kinh doanh. Ngoài ra họ cũng không được hưởng phúc lợi xã hội trong 3 năm và bị cấm du lịch đến Lhasa hay ra nước ngoài. Những người này sẽ không thể tìm được việc làm hay chịu cảnh thất nghiệp vĩnh viễn và không được phép vay tiền, TCHRD cho biết.
Tu viện và dân làng sẽ bị phạt khoản tiền từ 10,000 – 50,000 Nhân dân tệ ($1,648 đến $82,414) dưới hình thức đặt cọc nhằm đảm bảo rằng họ chống lại các cuộc tự thiêu trong tương lai. Trong trường hợp xảy ra tự thiêu, họ sẽ mất khoản cọc này và buộc phải đóng khoản mới. Tu viện hay ngôi làng có người tự thiêu sẽ không được hỗ trợ tài chính trong tương lai và không được thành lập bất kỳ doanh nghiệp nào. Người dân còn bị cấm sử dụng đất nông nghiệp và đồng cỏ.
Theo TCHRD, những biện pháp trừng phạt kinh tế là quá khắc nghiệt đối với vùng đất này của Tứ Xuyên, nơi mà trong năm 2011 thu nhập trung bình hàng năm ở nông thôn chỉ 6,129 Nhân dân tệ ($1,010).
TCHRD còn cho biết những hình phạt này sẽ khiến tình hình tài chính của tu viện bị quan chức địa phương rà soát chặt chẽ hơn và phải phụ thuộc vào Chính phủ về các khoản điện, nước, thức ăn. Những người dân, tăng ni, quan chức và giáo sĩ sẽ bị bắt cải tạo, tẩy não hay bị bắt vào trại lao động.
Theo tin tức của một người Tây Tạng đã đưa lén tài liệu ra khỏi Ngaba, Ủy ban quận Dzorge được lệnh phải công bố những biện pháp mới này cùng với bản sắc lệnh đến các văn phòng địa phương, đồn cảnh sát, cửa hiệu, nhà hàng trên khắp quận. Người đàn ông này nói với TCHRD rằng những vụ bắt giữ liên quan đến tự thiêu thường xảy ra tại quận Dzorge. Những người có liên quan đến vụ tự thiêu đều bị bắt, tra khảo và bị tra tấn.
Kể từ 2009, 126 người Tây Tạng đã tự thiêu. Hành động này nhằm phản đối các chính sách của chính quyền Trung Quốc ở Tây Tạng, với mục đích hủy diệt nền văn hóa của người dân ở đây.