Khi kỹ sư phần mềm Myers từ Maryland đi về miền Tây, anh chọn San Francisco với công việc trong một công ty khởi nghiệp về quảng cáo di động TapSense. Myers không chọn Thung lũng Silicon. Và anh không phải người duy nhất.
San Francisco đang vượt xa Silicon Valley trong việc tạo việc làm mới. Họ đã làm tăng chi phí sinh hoạt và điều đó tạo ra bất bình xã hội về khoảng cách giàu nghèo đang mở rộng. Thành phố có mức tăng 57% số việc làm công nghệ từ 2010 đến 2013. Quận Santa Clara, nơi đặt văn phòng Apple và Google đã có mức tăng việc làm 14%, theo thống kê của bang.
“Các chủ nhà nhận ra điều đó và họ tăng giá lên,” anh Myers, 24 tuổi phải trả 1350 USD/tháng cho một căn hộ 1 phòng . Anh giải trí ở quán bar như ThirstyBear Brewing Co, trong khu dân cư tập trung vào công nghệ South Market.
San Francisco, thành phố lớn thứ tư của bang với dân số 826.000 đang bắt kịp dần với Thung lũng Silicon. Các doanh nhân trẻ chọn tiện nghi thành phố và doanh nghiệp mớimuốn gần khách hàng, đối tác và nhà đầu tư hơn. Các doanh nghiệp ở đây phát triển công nghệ cho khách hàng, như là truyền thông xã hội và ứng dụng di động.
Ở thành phố, “cả hệ thống là về trao đổi ý tưởng,” Thị trưởng San Francisco Ed Lee nói. “Anh không thể nào cảm thấy sáng tạo ở khu ngoại ô nơi không có ai nói chuyện.”
Đây là thời bùng nổ mới nhất trong chuỗi chu kỳ phát triển-co lại của thành phố từ thời Cơn sốt Vànggiữa thế kỷ 19 đến nay. Cuộc bùng nổ công nghệ mới nhất này là lần thứ, nối theo thời kỳ bong bóng dot-com của cuối thế kỷ 20.
Giảm thuế
Thị trưởng Lee đã tạo điều kiện cho làn sóng mới này bằng cách ủng hộ chương trình giảm thuế sổ lương cho các doanh nghiệp ở vùng Mid-Market vốn suy tàn. Nó đã giữ Twitter không rời đi và khuyến khích các công ty mới như Yammer, một mạng xã hội cho doanh nghiệp, chuyển trụ sở văn phòng tới đây.
Tăng trưởng đã thúc đẩy San Francisco thành một vùng phát triển kinh tế nhanh nhất Mỹ. Tỉ lệ thất nghiệp giảm còn 5,7% năm 2013 từ mức 9,6% năm 2010 theo thông tin sơ bộ của Cục Thống kê Lao động.
Khu đô thị của San Francisco có GDP thật sự tăng được 7,4% trong 2012 so với 2011, theo Cục phân tích kinh tế Mỹ (US Bureau of Economic Analysis), tăng hơn hai lần so với cả bang và tốc độ tăng của Mỹ năm đó.
Giá nhà đất tăng vọt
Giá trung bình cho một ngôi nhà ở San Francisco tăng 34,9% là 945.000 USD tháng hai 2014 từ 700.500 USD năm ngoái, theo DataQuick, công ty theo dõi giá bất động sản đặt tại San Diego. Giá thuê đã tăng 19% từ cuối 2009 tới cuối 2013, ở mức 2152 USD/tháng. Giá thuê nhà ở San Francisco cao thứ hai toàn Mỹ, chỉ thua mỗi New York.
Khi các doanh nghiệp chuyển đến giá văn phòng cũng tăng vọt tới 592 USD/mét vuông/năm ở quý 4/2013 từ mức 323 USD/mét vuông/năm quý 1/2010, theo CBRE Group tại San Francisco.
Con số các công ty công nghệ có văn phòng ở San Francisco đã tăng 40% từ quý 1/2010 tới quý 2/2013, ở mức 1957 công ty, vẫn theo CBRE Group. Trong số họ có LinkedIn, tập đoàn quản lý mạng xã hội hướng tới người chuyên nghiệp, họ có 5 tầng văn phòng trong tháp 38 tầng ở khu Quận Tài Chính. Pinterest cũng đã chuyển tổng hành dinh của họ từ Palo Alto, Silicon Valley về đây.
Từ khi Twitter chuyển tới Mid Market hồi tháng 6/2012, họ đã tăng nhân viên từ 800 lên 1.500, theo phát ngôn viên công ty. Dropbox, nhà cung cấp công cụ phối hợp và dịch vụ lưu trữ dữ liệu đã tăng từ 35 nhân viên năm 2011 lên 500 người.
Vấn đề bất công và khoảng cách thu nhập
Dòng người công nhân kỹ thuật có lương cao đổ về San Francisco đã gây ra bất mãn trong nhóm dân cư lâu năm phải dời đi vì không chịu nổi giá thuê và giá mua nhà tăng cao. Các kỹ sư phần mềm của Google, Facebook, Twitter và Apple có mức lương trung bình 110.000-120.000 USD/năm chưa tính đến thưởng, theo trang web việc làm Glassdoor.
“Chúng ta đang khuyến khích hàng trăm người chuyển đến San Francisco với túi đầy tiền, và một ngành công nghiệp có thể tạo ra triệu phú chỉ qua một đêm đã có mặt trong thành phố,” theo bà Sara Shortt, giám đốc điều hành tổ chức phi lợi nhuận Hội đồng Quyền lợi Nhà ở của San Francisco. “Với nguồn nhà và diện tích đất xây có hạn thì điều đó dẫn đến là người khác phải bị đẩy ra.”
Cuộc tranh cãi về bất công thu nhập vang vọng lại lý luận tranh cử của tổng thống Obama để nâng lương tối thiểu. Tranh cãi đó đã dẫn tới biểu tình ở các xe buýt chở nhân viên của Google từ thành phố tới văn phòng của họ ở khu Mountain View.
Phản ứng của thị trưởng
Trong số các giải pháp Thị trưởng Lee đề nghị có việc cung cấp 30.000 ngôi nhà mới và sửa chữa lại từ đây tới 2020. Ít nhất một phần ba trong số đó nhằm vào các gia đình có thu nhập vừa và thấp.
Một công việc công nghệ dẫn tới năm việc làm địa phương, theo giáo sư kinh tế Enrico Moretti của Đại học California. Bồi bàn, thợ mộc, lái taxi, kiến trúc sư, nhân viên môi giới nhà đất, y tá và giáo viên, “”họ có việc nhờ vào sự tăng trưởng giá trị trong ngành công nghệ cao.”
Thay vì phản đối việc làm công nghệ cao, ”ta nên hoan nghênh có việc làm,” ông Moretti nói. “Hàng chục thành phố khác ở Mỹ mong mà không được các vấn đề chúng ta có đây.”
làm công nghệ đã tăng gấp đôi ở San Francisco trong 10 năm. Các công ty
đang đổ dồn về đây vì thuế giảm. Kỹ sư trẻ thích có cuộc sống đô thị ở đây hơn ở Silicon Valley. Bên phải là tốc độ tăng theo % trong 10 năm từ
2004, với cả quận Santa Clara có Silicon Valley so với vùng San Francisco
Đuổi theo nhưng chưa kịp
Trong khi tốc độ tạo việc làm công nghệ của San Francisco tăng hơn của Thung lũng Silicon, tốc độ đó ở quận Santa Clara tăng hơn của thành phố, tính từ 2010 tới 2013. Santa Clara có 27.245 việc làm công nghệ mới từ 2010-2013 vượt con số 21.672 của thành phố cùng kỳ. Nhưng nhìn chung con số trong ngành tổng cộng là 219.546 ở Silicon Valley so với 59.683 của San Francisco .
Mối quan tâm của các nhà đầu tư vào các công ty startup ở đây cũng tăng lên. Index Ventures có văn phòng ở San Francisco từ 2011 đã chọn bỏ qua trung tâm ngành đầu tư mạo hiểm ở đường Sand Hill, Công viên Menlo Park, Thung lũng Silicon.
“Chúng tôi làm việc là để khiến các doanh nghiệp mới chọn chúng tôi thay vì các đối thủ khác trong cùng ngành,” ông Volpi của Index Ventures nói. “Chúng tôi muốn có lối tiếp cận khác, mới mẻ hơn vì đã hiểu rằng tinh thần của các doanh nhân đó coi San Francisco là nơi xẩy ra mọi chuyện trong ngành.”