Ukraine đã phát lệnh tổng động viên sau khi Thượng viện Nga cho phép Putin đưa quân vào Ukraine. Người đứng đầu chính phủ lâm thời Ukraine cáo buộc đây là lời tuyên bố chiến tranh của Nga. Theo Reuter, đây có thể là cuộc đối đầu lớn nhất giữa Moscow và phương Tây kể từ thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

“Đây không phải là một mối đe dọa: Đây thực sự là tuyên bố chiến tranh với đất nước chúng tôi”, Thủ tướng lâm thời của Ukraine Arseny Yatseniuk, người đứng đầu chính phủ thân phương Tây mới nắm quyền khi đồng minh Nga Viktor Yanukovich bỏ chạy hồi tuần trước cho biết.

Theo Reuters, quân đội Nga đã chiếm giữ được bán đảo Crimea – nơi Moscow có căn cứ hải quân. Hôm qua 3/2, quân đội Nga được cho là đã bao vây một số điểm quân sự của Ukraine và yêu cầu quân đội Ukraine hạ vũ khí.

Reuter cho biết Nga đã tổ chức cuộc tập trận với sự hiện diện của 150.000 quân dọc theo biên giới đất liền. Có tin cho rằng chính lực lượng này đã tham gia chiếm giữ Crimea.

Căn cứ bộ binh Ukraine ở Crimea bị hàng trăm tay súng vây chặt.

Ukraine đã ra lệnh đặt tất cả các lực lượng vũ trang trong tình trạng cảnh báo cao nhất. Bộ Quốc phòng Ukraine cũng khẩn cấp phát lệnh tổng động viên quân dự bị – về mặt lý thuyết sẽ huy động tất cả nam giới tuổi từ 40 trở xuống vào quân đội, mặc dù Ukraine sẽ gặp khó khăn để cung cấp súng hoặc quân trang cho số lượng lớn lính này.

Phát biểu trên truyền hình từ tòa nhà quốc hội ở thủ đô Kiev, Thủ tướng lâm thời Ukraine kêu gọi tổng thống Nga Putin rút lui quân đội và tôn trọng luật pháp quốc tế.

“Chúng tôi đang trên bờ vực của thảm họa”, CNN dẫn lời ông Arseniy Yatsenyuk.

Các nghị sỹ Ukraine yêu cầu Tổng thống Nga Vladimir Putin xem xét lại việc triển khai thêm quân ở Crimea. Verkhovna Rada (Quốc hội Ukraine) cũng đề nghị Putin rút các đơn vị Nga đồn trú ở Crimea về căn cứ. Đồng thời đề nghị các quốc gia đảm bảo an ninh của Ukraina cử quan sát viên đến nước này.

Cũng trong ngày 3/2, ngoại trưởng Mỹ John Kerry kêu gọi Nga lập tức “đưa quân đội trở về căn cứ và hỗ trợ hòa giải quốc tế” ở Ukraine.

“Những hành động này đe dọa hòa bình, ổn định ở Ukraina và cả khu vực”, bộ trưởng ngoại giao Mỹ nói.

Ông Kerry cho biết ông đã nói chuyện với quyền tổng thống Ukraine Oleksandr Turchynov và đảm bảo sự hỗ trợ toàn diện của Hoa Kỳ đối với Ukraine.

“Nếu Nga không lập tức thực hiện các bước cụ thể giảm bớt căng thẳng, hậu quả cho mối quan hệ Mỹ – Nga và vị thế của Nga trong cộng đồng quốc tế sẽ rất nặng nề”, ngoại trưởng Mỹ cảnh báo.

Trong một diễn biến khác, Anh và Pháp cho biết đã rút khỏi cuộc họp trù bị cho Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước G-8 ở Sochi vào tháng 6 tới để phản đối việc Nga can dự vào cuộc khủng hoảng ở Ukraine.

Linh An