Phần 1:
Sau những ngày thi căng thẳng tôi mới có chút rảnh rỗi để viết đôi dòng về ý tưởng này. Tuy đây cũng không phải là ý tưởng mới mẻ nhưng nó đặc biệt quan trọng và không thể thực hiện một sớm một chiều nếu như không có sự hiểu biết sâu rộng của tất cả mọi người.
Chắc không ít các bạn nghe đến giảm ăn thịt thì thật là khó khăn và buồn cười đúng không? Thói quen ăn thịt đã từ lâu là một truyền thống của con người, đặc biệt khi đô thị ngày càng phát triển, muốn giảm được nó thật không hề dễ dàng.
Càng hiện đại, con người chúng ta càng muốn hưởng thụ nhiều hơn, ăn sung mặc sướng mà bất chấp những gì đang diễn ra. Con người được cái đặc quyền đó vì họ có trí tuệ, họ đã lao động nên họ muốn hưởng thụ tất cả những gì họ làm, mà họ đâu biết rằng điện họ đang xài , nước họ đang uống , thức ăn họ đang ăn và nơi họ đang ở đều lấy từ mẹ thiên nhiên – “Hãy có chừng mực và đúng lúc bạn nhé!?”. Cái gì chúng ta đã lấy đi, chúng ta nên biết bù đắp lại nó.
Tôi biết bạn sẽ bảo rằng có nhiều cách để bảo vệ môi trường tại sao phải chọn cách đó, nhưng các bạn có biết nguyên nhân vì sao thế giới chúng ta phải báo động môi trường ngày càng biến đổi không, nó đang trực tiếp tác động lên 5 nước trên toàn thế giới mà Việt Nam chúng ta đứng trong số ấy. Hiệu ứng nhà kính ngày càng tác động mạnh mẽ đến môi trường chúng ta đang sống. Hiệu ứng này do đâu? Có quá nhiều CH4, CO2, N2O2, CF2… không ai khác chính con người chúng ta tạo ra nó trên sự hưởng thụ của mình.
Thức ăn là điều cơ bản hàng ngày không thể thiếu trong cuộc sống mỗi con người, và cứ như thế trên thế giới này hàng tỷ tỷ người thì sẽ như thế nào?! Không ai biết về thức ăn họ dùng đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường ngày nay, nhưng chắc hẳn ai cũng đã biết đến động đất sóng thần Nhật Bản vừa qua, nỗi đau chồng chất nỗi đau mà chúng ta biết kêu ai. Chúng ta – những con người ngồi đây – chưa bao giờ phải di cư, chưa bao giờ phải chịu cảnh mất người thân, nhà cửa trong thiên tai, nên chúng ta chưa thấy sợ hãi trước những gì thiên nhiên mang lại. Nhưng không lẽ chúng ta an nhiên nhìn những điều đó xảy ra với mọi người xung quanh mình và chắc chắn một ngày sẽ tới lượt mình. Hãy vì chính mình, vì tương lai nhân loại – hành động ngay từ bây giờ!
Trước khi đề cập đến những lợi ích do ăn chay mang lại tôi xin nêu ra một số nguyên nhân báo động gây biến đổi môi trường từ việc nuôi động vật đến các bạn:
Để nuôi súc vật làm thịt ăn, loài người chúng ta đã sử dụng tới 70% diện tích đất nông nghiệp và 30% tổng diện tích bề mặt trái đất. Bản báo cáo của Liên Hiệp Quốc công bố ngày 29 tháng 11 năm 2006 cho biết rằng nuôi súc vật để ăn thịt tạo ra nhiều chất khí gây nên hiệu ứng nhà kính nhiều hơn những chất khí phát thải từ tất cả các phương tiện xe cộ trên trái đất.
Ngay ở Châu Mỹ La Tinh, 70% diện tích của các khu rừng đã phá là để làm đồng cỏ cho bò ăn. Ông Henning Steinfeld, một viên chức cao cấp của tổ chức Nông Lương Quốc Tế (FAO) cho biết là kỹ nghệ nuôi súc vật để bán thịt là một trong những yếu tố quan trọng nhất đưa tới cuộc khủng hoảng sinh môi hiện đại (“the meat industry is one of the most significant contributors to today’s most serious enviromental problems”). Gà, lợn và bò ở các trại chăn nuôi lớn nhả ra những khối lượng khí mê-tan (methane – CH4) vĩ đại, từ sự tiêu hóa và từ phân chúng thải ra. Các nhà khoa học cho biết là khí mê-tan gây hiệu ứng nhà kính hai mươi ba lần nhiều hơn khí các-bon-níc (khí CO2). Cơ quan Bảo Hộ Môi Trường cho biết là chăn nuôi làm tiết ra khí mê-tan nhiều nhất ở Hoa Kỳ. Ngoài khí mê-tan, lại còn khí đinitơ-oxít (Nitrous Oxide – N2O) mà hiệu năng nhà kính còn lớn hơn hiệu năng của chất khí CO2 tới 300 lần. Mà khí N2O, cũng theo bản báo cáo của Liên Hiệp Quốc, là do kỹ nghệ chăn nuôi gây ra. Nuôi bò, nuôi lợn, nuôi gà, chế biến thực phẩm từ sữa và trứng chịu trách nhiệm chế tác ra khoảng 65% tổng số khối lượng chất khí N2O trên toàn thế giới.
Ngành chăn nuôi ở Mỹ thải ra một khối lượng khổng lồ phân thú vật, nhiều gấp 130 lần số lượng phân người trên thế giới, nghĩa là mỗi giây thú vật thải ra tới 97.000 pound phân. Các thứ phân này chảy ra sông hồ làm ô nhiễm nước uống tạo ra không biết bao nhiêu bệnh tật cho mọi loài. Như ta đã biết phần lớn khí N2O do phân chăn nuôi mà phát xuất.
Ngành chăn nuôi đã tàn phá hàng trăm triệu mẫu rừng ở khắp nơi trên thế giới.
Phá rừng là để trồng bắp, trồng lúa nuôi súc vật và để có đồng cỏ cho bò gặm. Khi rừng bị phá, những khối lượng khí CO2 khổng lồ chứa trong cây cối được nhả ra không trung. Gây biến đổi đất đai, hệ sinh thái và hàng loạt thiên tai.
Nuôi súc vật để bán thịt cũng làm hao hụt nguồn nước của thế giới.
Chỉ cần 25 gallon nước là đủ tưới và sản xuất 1kg lúa. Trong khi đó muốn chế tác 1kg thịt thì phải dùng tới 2.500 gallon nước. Tổ chức Nông Lương Quốc Tế (FAO) khuyên ta nên hành động gấp (Urgent action is required to remedy the situation). Nghĩa là phải giảm thiểu ít nhất là 50% công nghiệp sản xuất thịt. Và như vậy nhân loại phải giảm nhu cầu ăn thịt xuống còn 50%.
Bản báo cáo của Liên Hiệp Quốc công bố ngày 29 tháng 11 năm 2006 cho biết rằng dù có giảm bớt 50% kỹ nghệ chăn nuôi thì ta cũng vẫn phải sử dụng những kỹ thuật mới để giúp cho phần kỹ nghệ còn lại ít gây ô nhiễm môi trường hơn, như chọn lựa thức ăn cho súc vật như thế nào để các thức ăn ấy không bị lên men nhiều trong đường tiêu hóa của súc vật. Chính sự lên men này tạo ra nhiều chất khí mê-tan nhất.
Phần 2:
I. Được mạnh khoẻ, sống lâu
Thứ nhất: thức ăn thực vật ít độc tố hơn thức ăn động vật
Thức ăn chay phần nhiều đều là rau quả, sinh trưởng lớn lên từ đất, hoặc rong biển… đã nhiều dinh dưỡng lại không có độc tố. Những thực vật này giúp máu giữ được chất kiềm – đây muốn chỉ máu ấy trong sạch. Y học gọi là kiềm tính thực vật. Thực phẩm có thịt ăn vào có thể khiến cho máu mang tính chua – đây muốn chỉ máu ấy dơ, do đó thịt được gọi là thực phẩm mang tính chua. Người ăn chay máu sạch, nên tuần hoàn nhanh, khiến cơ thể nhẹ nhõm thoải mái, hoạt bát, chịu đựng giỏi, suy nghĩ nhanh lẹ và sống lâu. Như Hòa thượng Triệu Châu, một cao tăng Phật giáo đời Đường sống đến 150 tuổi; Hòa thượng Hư Vân thời cận đại sống được 120 tuổi; Cư sĩ Lý BỉnhNam, Đài Loan, nhờ nhiều năm trường trai, 95 tuổi mà vẫn sáng suốt. Những điều này đều là hiện thực chứng minh ăn chay mạnh khỏe, sống lâu. Lại như quán quân bơi lội Mậu-lâm-la-tư của thế vận hội Olimpic, lần đầu tiên, tốc độ của anh ta thật kinh người. Là vận động viên nổi tiếng nhất, anh ta là một người ăn chay.
Theo báo cáo của Kiện Đức, một nhà hóa học trứ danh Pháp quốc, ông ta phát hiện thực phẩm thịt là một loại thực phẩm trúng độc mang tính chậm. Bởi vì xuất xứ của thịt là từ heo, dê, gà, vịt… mà động vật lúc vội vàng, giận dữ hoặc sợ hãi thì trong cơ thể sản sinh một vật tiết ra độc tố, độc tố ấy nhanh chóng truyền khắp các mạch máu vi tế và thịt trong toàn thân. Vật tiết độc chất này thông thường đều đầy trong cơ thể, tác dụng “cái mới thay đổi cái cũ” bài xuất ra ngoài, hoặc ra bằng đường đại tiểu tiện. Nếu con vật bị giết trong lúc đang giận dữ hoặc sợ hãi, bộ máy cơ thể bị đình chỉ hoạt động, vật tiết xuất độc tố này không được bài xuất ra, vẫn tồn đọng trong máu thịt. Nếu ăn vào loại thịt này, tất bị trúng độc tố ấy. Cho nên, ăn thịt bằng với trúng độc mang tính chậm. Đã từng có người thí nghiệm qua: Động vật trong lúc giận dữ hoặc sợ hãi, chất tiết độc tố mà cơ thể sản sinh ra, nếu hút ra bằng ống thủy tinh, chỉ cần độc tố bằng một cây nhang đã có thể giết chết một mạng người. May mà độc tố này khi gặp rau quả, bị hóa giải bớt một phần nào.
Thứ hai: Cơ thể con người thích hợp với thức ăn thực vật hơn động vật
Tiến sĩ Hàn Đinh Đốn của trường đại học Colombia, Hoa Kỳ, đã từng giải phẫu phân tích đường ruột và chứng minh con người thích hợp ăn chay mà không thích hợp ăn thịt. Ông ta giải thích ruột non của động vật ăn thịt thì ngắn, ruột già thẳng và trơn nhẵn; ruột non của động vật ăn chay thì dài, ruột già cũng dài; ruột của động vật ăn thịt lẫn ăn chay dài hơn động vật ăn thịt, ngắn hơn động vật ăn chay. Ruột già của con người dài khoảng 5 – 6 mét và quằn tới quằn lui, vách ruột không láng đồng thời chồng lên một đống. Đường ruột như thế chỉ thích hợp với ăn chay, không thích hợp với ăn thịt. Bởi vì thịt ít chất xơ, sau khi tiêu hóa để lại cặn bã. Ruột của con người tương đối dài, thức ăn ở trong ruột quá lâu sẽ sinh ra độc tố, tăng thêm gánh nặng cho gan. Gan quá sức chịu đựng sẽ trở nên xơ cứng, thậm chí ung thư. Lại nữa, trong thịt có rất nhiều axít uric, Urê, ăn vào tăng thêm gánh nặng cho tạng thận, dẫn đến bệnh thận. Vả lại, thịt ở trong ruột già, ruột non phải qua sự hấp thu quá độ không cần thiết. Và thịt vốn lại thiếu chất xơ, dễ tạo nên táo bón, dẫn đến bệnh trĩ và ung thư trực tràng. Sự phân tích đường ruột con người trên đây, đủ để chứng minh con người ăn thịt là “tự rước họa vào thân”.
Thứ ba: Thức ăn thịt dễ dẫn đến bệnh tật
Sự nguy hại lớn nhất đến sức khỏe của người già, trung niên là colesterin, mà hàm lượng colesterin tương đối có nhiều trong não, thần kinh, máu, nước mật, lòng vàng trứng và mỡ… của động vật. Colesterin là chủ thể cấu thành hocmon của tuyến thượng thận và vitamin D. Tố chất dinh dưỡng này, thanh niên, trung niên hấp thu một lượng vừa phải rất là hữu ích. Nếu trong máu của một người chứa colesterin quá nhiều, sẽ dẫn đến xơ cứng động mạch, bệnh tim, bệnh cao huyết áp… Tuổi trung niên trở lên thì cơ thể, sinh lý có chiều hướng suy dần. Tất nhiên, cần phải tránh ăn nhiều thực phẩm thịt hàm chứa phong phú chất colesterin để giữ sức khỏe cơ thể.
Lại một chứng minh nữa: nhà dinh dưỡng học Kha-lâm-tư, Mỹ quốc nói: “Nhân loại nếu có thể bỏ ăn thịt, thì sẽ thu được lợi ích vô cùng”. Ăn chay có thể giữ lâu tuổi trẻ, tinh lực dồi dào, đầu óc mẫn tiệp, da thịt mềm mại, đây là hiện tượng của tuổi trẻ. Ngược lại, thân thể mệt nhọc, thần trí hôn ám, da thịt xù xì, lộ ra dáng vẻ lão hóa. Nay lấy ba cái này làm chuẩn, so sánh giữa ăn chay và ăn mặn, nhà dinh dưỡng học Chu Tu Tuệ nói: “Ăn nhiều thực phẩm có thịt, trong y học gọi là thực vật mang tính chua, có thể làm cho máu mang tính chua, máu dơ. Lúc muốn trung hòa tính chua này, chất canxi trong máu phải tiêu hao lượng lớn. Lượng canxi mất, tế bào sẽ bị lão hóa, cơ thể mỏi mệt không sức chịu đựng, dễ đưa đến thần trí hôn ám và suy yếu. Còn ăn nhiều rau xanh, trái cây, những thực vật mang tính kiềm này, có thể làm cho máu giữ được chất kiềm, máu trong sạch, khiến cho cơ thể nhẹ nhàng, thoải mái, chịu đựng giỏi, đầu óc nhanh nhạy đồng thời có thể sống lâu”.
Trên đây, đã đối chiếu sức khỏe và tinh thần của người ăn chay và người ăn mặn, rõ ràng đã thấy: một giữ được vẻ thanh xuân, một suy yếu lão hóa. Sự láng mịn và xù xì của da, chỉ nhìn qua ta có cảm giác ngay là già hay trẻ. Cho nên, da thịt mịn màng là điều kiện chính của sự trẻ mãi. Ăn chay làm sao giữ được nước da mịn màng? Điều này cần phải nói từ thực phẩm dầu mỡ nào mà người ăn chay đã ăn. Giá trị dinh dưỡng của mỡ là: thứ nhất, cung cấp nhiệt năng. Thứ hai, duy trì nhiệt độ cơ thể, bảo vệ nội tạng và làm tươi nhuận da. Thứ ba, giúp đỡ hấp thu vitamin. Chất mỡ quá nhiều làm cho người ta mập, dễ mắc bệnh cao huyết áp, mạch máu não cho đến các bệnh tim, gan, phổi, thận… Nếu mỡ quá ít khiến cho người ta gầy gò, dễ mắc các chứng suy nhược cho đến các bệnh về da.
Có hai nguồn mỡ: một là mỡ từ động vật, như mỡ của heo, dê và thịt mỡ, gọi là mỡ động vật; hai là mỡ từ nhân thực vật, như dầu phụng, dầu đậu nành, gọi là dầu thực vật. Sự hơn thiệt của hai loại dầu mỡ này khác nhau rất lớn. Mỡ động vật là mỡ bão hòa, nhiều colesterin, dễ dẫn đến xơ cứng động mạch, cao huyết áp, bệnh tim, cũng có lợi cho việc sinh sản ung thư tế bào. Dầu thực vật không phải là dầu bão hòa, có thể thúc đẩy tăng gia bài tiết tính chua của nước mật, làm cho colesterin xuống thấp, tránh được bệnh tim và các chứng huyết quản khác. Từ đó có thể thấy, người ăn chay sử dụng dầu thực vật, quả thật là một yếu tố lớn để khỏe mạnh tươi da. Hàm lượng dầu trong thực vật, nhiều nhất là ở hồ đào, chứa 66.90%. Thứ hai là đậu phụng, chứa 48.70%. Thứ ba là mè trắng, chứa 48.23%. Thứ tư là đậu nành, chứa 20.20%. Những dầu này đều không phải là dầu bão hòa, ăn vào có ích không hại. Hàm lượng mỡ trong động vật, nhiều nhất là ở thịt heo, chứa 57.80%. Thứ hai là thịt dê, chứa 25.00%. Thịt bò chứa 13.50%. Nhưng những loại mỡ này đều thuộc mỡ bão hòa, chứa rất nhiều colesterin, dễ dẫn đến bệnh tim, bệnh huyết quản.
II. Hơn thế nữa tôi muốn nhấn mạnh đến lòng nhân ái ở các bạn:
Hiệu ứng nhà kính gây đau thương mất mát cho nhân loại, con người đang hưởng thụ quá nhiều so với những gì họ làm ra mà trên thế giới còn rất nhiều nước đói nghèo. Hãy sống và đặt mình trong những hoàn cảnh ấy để biết mình nên làm gì.
Các bạn cũng biết nuôi gia súc tốn rất nhiều thức ăn nên tại sao chúng ta không bớt hưởng thụ các thức ăn xa xỉ ấy để cứu giúp những người nghèo hơn ta?!
Trên thế giới còn biết bao thiên tai gây đau thương cho con người tại sao chúng ta không thể bớt ăn thịt đi để giảm hiệu ứng nhà kính, để cứu lấy họ, cứu lấy chính mình?!
Sao con người chúng ta lại phải hưởng thụ xa xỉ, tàn phá thiên nhiên, ăn thịt động vật quý hiếm, lột da… có tàn nhẫn quá không?!
Tại sao con người chúng ta có thể nuôi những con vật đáng thương theo bộ máy công nghiệp chật hẹp để chúng mất tự do rồi lại tàn sát chúng. Nếu chúng ta là chúng, chúng ta cảm thấy thế nào. Hãy nhìn bộ máy chiến tranh đi các bạn, chúng ta cũng bị tàn sát và giam giữ như thế đó: Cực hình, đau thương. Chúng ta không hiểu tiếng của sinh vật đấy thôi, nhưng chúng cũng có cảm giác biết sợ hãi, biết thương yêu, biết hờn giận, biết đau đớn, thích sống tự do… Hơn nữa chúng còn biết cứu người, yêu thương đồng loại có khác gì con người chúng ta đâu. Tại sao chúng ta phải giết chúng, giết những sinh vật không thể phản kháng, không thể lên tiếng… Chúng ta có tàn nhẫn quá không các bạn!
Hãy yêu thương và trân trọng mọi thứ xung quanh ta. Tôi viết bài này không hề có ý muốn ép buộc ai phải ăn chay cả, nhưng chỉ khuyên mọi người có thể giảm ăn thịt đi. Và tôi thật sự hy vọng khi ra đường sẽ mọc lên nhiều quán chay hơn, đi ra chợ sẽ nhiều đồ để nấu chay hơn, và khi đi siêu thị sẽ nhiều thức ăn chay nhanh gọn bổ dưỡng hơn. Và một sinh viên thích ăn đồ chay như tôi sẽ không phải vất vả nấu ăn lúc quá bận rộn.
Chúng ta không thể ngay lập tức bắt nhà máy ngừng chạy, chế tạo ra các giải pháp năng lượng sạch, bắt xe ngừng lưu thông…, nhưng mỗi chúng ta có thể ngay bây giờ giảm ăn thịt đi, có thể là một tuần 3 ngày chẳng hạn.
Xin cảm ơn tất cả những ai đã theo dõi bài viết và xin chúc cho một thế giới tốt đẹp hơn!