Vật được tìm thấy tại Dorchester, Massachusetts, năm 1852. (Wikimedia Commons)
Oopart (out of place artifact-đồ tạo tác không hợp lý) là một thuật ngữ chỉ nhiều vật thể thời tiền sử tại nhiều nơi khác nhau trên khắp thế giới, chúng có thể mang theo tiến bộ kỹ thuật không hợp lý so với thời gian được làm ra. Những Oopart thường làm các nhà khoa học nghiên cứu theo kiểu truyền thống phải đau đầu, làm thỏa thích các nhà nghiên cứu ưa khám phá, giúp mở ra một lý thuyết mới thay thế, và châm ngòi cho các cuộc tranh luận.
Một chiếc bình làm bằng kim loại được phát hiện trong một vụ nổ đá tại Dorchester, Massachusetts, năm 1852. Nhiều nghi vấn được đặt ra sau vụ phát hiện và rằng liệu chiếc bình 500 triệu năm tuổi này đã bị vùi trong đá như thế nào, và có thật sự là nó đã ở trong khối đá?
Một bái báo của tạp chí Scientific American từ 5 tháng Sáu 1852, trích dẫn lại của Boston Transcript: “chiếc bình vô danh lạ kỳ này bị đánh bay khỏi khối đá rắn chắc, khi đang ở độ sâu 15 feet…Hiển nhiên vật gây chú ý này bị đánh bay khỏi khối đá”. Khối đá còn nhiều nghi vấn này được xác định là từ kỷ Đại Tân Nguyên Sinh, cách đây khoảng 541 đến 1 tỷ năm.
Trang web chuyên đi vạch trần lừa dối Bad Archaeology lại tuyến bố rằng chiếc bình không ở trong khối đá và người tìm ra đã nói dối khi phát hiện chiếc bình sau một vụ nổ. Trang web cũng cho rằng chiếc bình này chả khác gì những đồ vật vào các thời điểm gần đây.
Đến giờ vẫn chưa rõ nguyên nhân nào khiến cho những người phát hiện ra chiếc bình phát biểu chắc như đinh đóng cột rằng vật này bay ra từ trong khối đá, nhưng dường như cũng chẳng ai quan tâm tìm hiểu câu trả lời.
The Scientific American mô tả vật này là “một chiếc bình cổ bằng kim loại có lẽ được Tubal Cain, cư dân đầu tiên của Dorchester làm ra.”
Tubal Cain là một thợ hoàn kim trong truyền thuyết, là hậu duệ của Cain, kẻ sát nhân đầu tiên trong Kinh Thánh. Phải chăng người viết bài muốn chế giễu cái tuyên bố kì quặc kia khi cho rằng niên đại của chiếc bình này xa xưa đến thế hoặc giả ông ta đang tiết lộ một bí mật che đậy bằng sự hài hước?
Nhiều oopart khá giống với những phát minh hoặc đồ vật hiện đại. Một vài người nói rằng những đồ tạo tác này thực sự được chế tác bằng công nghệ hiện đại rồi đơn giản là làm cho nó có vẻ như đến từ những thời kì rất xa xưa. Một số khác lại cho rằng vì nền văn minh nhân loại trong các thời kỳ lịch sử cực kì lâu dài đã nhiều lần phát triển thịnh vượng rồi lại bị diệt vong, sau đó lại có nền văn minh tương tự hồi sinh sau mỗi lần như vậy.
Bài báo của Scientific American vào năm 1852. (Wikimedia Commons)
Theo Việt Đại Kỷ Nguyên