Lời kêu cứu từ khu nhà cổ

Khu nhà 146 Quán Thánh được xây dựng từ thời Pháp (bằng quán điền thổ số 1166, đứng tên ông Đặng Đình Hồng và bà Trần Thị Quy), là nơi sinh sống của 12 hộ dân với gần 60 nhân khẩu. Dù được xây dựng đã lâu, nhưng tình trạng của khu nhà vẫn khá tốt. Đặc biệt theo lời những người dân sống tại đây, dù chỉ có một đường cống chạy từ sân chung rồi đi dưới nền nhà của 3 gia đình để đổ vào cống ngầm của thành phố (nằm ở phố Đặng Dung.) Sau hơn gần một thế kỷ tồn tại, khu nhà chưa một lần gặp vấn đề với hệ thống thoát nước… Mọi chuyện bắt đầu vào buổi sáng ngày 26.7.2013, khi những người dân sống tại khu nhà bị đánh thức bởi mùi hôi thối khó chịu. Chỉ trong vòng hơn một giờ, khuôn viên với diện tích hơn 300m² bỗng chốc đen kịt một màu nước cống.
 

Như thể mọi việc mới diễn ra hôm qua, ông Nguyễn Đình Tuấn (51 tuổi, đại diện khu nhà) kể lại một cách rành mạch: “Sau khi thấy nước cống dềnh, nghĩ cũng chỉ là cống dềnh đơn thuần, tôi ngay lập tức gọi người đến bơm, tình trạng dềnh nhanh chóng được giải quyết. Nhưng ngay ngày hôm sau (27.7.2013), nước cống lại ngập khắp sân, linh cảm có chuyện, chúng tôi gọi thợ đến móc ra thi ôi thôi… toàn ri đô, quần bò, màn tuyn chặn đầy cống, hỏi sao nước cống không thể thoát được!”.

Ông Tuấn dẫn chúng tôi đi xem toàn bộ khu vực bị ngập cống, toàn bộ khuôn viên đã bị úng ngập với mực nước đo được khoảng 20cm, có nơi sâu nhất là 35-40 cm, gạch, ván gỗ được tận dụng, kê gác nhằm phục vụ cho việc đi lại.

Ông Tuấn lắc đầu ngán ngẩm, chỉ tay về phía những máy nước sinh hoạt của khu dân cư giờ phải bỏ không. Trước đây, những máy nước này cũng như khu vực sân chung, từng được người dân sử dụng để giặt giũ, phơi phóng rất thuận tiện. Một năm trở lại đây, nước cống dềnh khiến sinh hoạt của cả khu bị đảo lộn một cách nghiêm trọng.
 

Thấy phóng viên, bà Nguyễn Thị Tư (86 tuổi) bức xúc chạy tới, nét mặt người phụ nữ già nua lộ rõ sự uất ức. Bà Tư là người cao tuổi nhất khu nhà, sống ở đây đã 60 năm, sống qua 2 thế kỷ, bà vẫn không thể tin ở những năm tháng cuối cùng của cuộc đời, bà lại phải chịu cảnh sống khổ sở đến như vậy.

“14 tháng cống dềnh, tôi đếm không biết bao nhiêu lần trẻ con nô đùa, người già mắt kém trượt chân xuống nước, vừa bẩn thỉu, vừa nguy hiểm. Mà chỉ thế thôi đâu, còn muỗi, côn trùng, bệnh tật, ngày ngày nâng bát cơm lên ăn không ngon vì cái mùi xú uế này…”, bà Tư bức xúc.
 

Ông Lê Bá Hùng (70 tuổi), một người dân sinh sống tại đây cũng đã lâu, chỉ cho chúng tôi xem khu vệ sinh chung đã bị nước cống ngập vào, ông cho biết, theo thiết kế, các căn trong khu nhà cổ không có nhà tắm, các hộ phải sử dụng đến nhà vệ sinh chung. Tuy nhiên, do nước cống dềnh, khu vệ sinh chung cũng không thể sử dụng, người dân phải “xử lý” một cách tạm bợ, khổ sở.
 

Giữa lòng Thủ đô, nơi con phố Quán Thánh ồn ã, khó ai có thể tin, một khu nhà cổ với gần 60 con người đang phải ngày ngày sống chung với nước cống. Sự việc tưởng chừng như phi lý trên đã diễn ra 14 tháng và đang rơi vào bế tắc trong sự kêu cứu vô vọng của người dân…

Chính quyền bó tay…

Sau khi tiếp cận hiện trạng khu nhà 146, phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Bùi Thanh Xuân – Phó chủ tịch Uỷ ban Nhân dân phường Quán Thánh. Theo ông Xuân, chính quyền phường Quán Thánh đã nắm rõ và chỉ đạo giải quyết tình trạng trên ngay từ những ngày đầu. Tuy nhiên, quá trình làm việc với các bên, xảy ra những khúc mắc khiến tình hình trở nên phức tạp, thậm chí bế tắc.

“Đường cống phục vụ thoát nước cho khu nhà 146, chạy từ sân chung rồi đi dưới nền nhà của 3 gia đình để đổ vào cống ngầm của thành phố. Cuối tháng 7.2013, chúng tôi nhận được phản ánh từ người dân, cho rằng tình trạng cống dềnh trên là do gia đình ông Nguyễn Xuân Minh (Số 5 phố Đặng Dung), 1 trong 3 nhà có đường cống chạy qua, lấp lại gây úng ngập cho khu nhà,” ông Xuân chia sẻ.

Để đảm bảo tính khách quan, Ủy ban Nhân dân phường Quán Thánh đã tổ chức cuộc gặp mặt giữa các bên và đề nghị nhà ông Minh cho kiểm tra đường cống thoát nước nhằm xác nhận cho chính xác thông tin của người dân, cũng như tìm ra nguyên nhân gây úng ngập. Tuy nhiên, tại hầu hết các buổi gặp mặt, chủ nhà số 5 Đặng Dung – ông Minh đều vắng mặt, cho người đến họp hộ hoặc trả lại giấy mời. Nhiều lần Ủy ban Nhân dân phường xuống làm việc nhưng gia đình ông Minh đã thuê xe thương binh đậu kín vỉa hè của gia đình mình nhằm cản trở việc thực thi nhiệm vụ của cán bộ phường.

Ủy ban Nhân dân quận đã ra 2 văn bản ngày 14.10.2013 và ngày 8.5.2014 đề nghị xử lý nghiêm nếu có hiện tượng bịt cống thoát nước theo đơn kiến nghị của người dân.

Theo ông Xuân, bên cạnh sự thiếu hợp tác từ phía nhà ông Minh, cũng cần nhìn nhận, việc tiến hành kiểm tra gặp nhiều vướng mắc còn là do những bất cập pháp lý, thiếu sót về quy định hành chính trong quá trình chuyển giao thông tin cơ sở hạ tầng.

“Trên thực tế, không một cấp nào nắm được thiết kế hạ tầng của khu nhà 146 nên việc xử lý càng khó khăn hơn”, ông Xuân thẳng thắn.

Đối thoại bất thành, loay hoay tìm… bản vẽ hạ tầng, nên trong vòng hơn 1 năm, Ủy ban Nhân dân phường Quán Thánh đành phải bất lực, bó tay không thể giải quyết triệt để thực trạng tại khu nhà 146.

Theo thừa nhận của Phó chủ tịch Bùi Thanh Xuân, trong thời gian tìm “thuốc đặc trị”, phường Quán Thánh buộc phải “chữa cháy” bằng cách mua máy bơm để hút nước ra ngoài. Tuy nhiên, đến nay, cả 2 máy bơm được lắp đặt đều đã hỏng. Bản thân người dân cũng quá chán nản với giải pháp vá víu, tạm bợ nên từ chối lắp đặt thêm máy thứ 3.

“Dự kiến, trong sáng 14.10, phường tiếp tục huy động xe hút nước thải vào khu nhà 146. Tuy nhiên, có làm thế cũng không thể xử lý triệt để vì chỉ sau khoảng 1 tuần nước sẽ lại dềnh lên”, ông Xuân ái ngại bày tỏ.

Để tìm giải pháp giải quyết tận gốc vấn đề, dự kiến ngay 15.10 tới, Ủy ban Nhân dân quận Ba Đình sẽ họp các đơn vị có liên quan.