Mắc ca dù giá cao nhưng lại bán khá chạy, loại hạt được mệnh danh là “Hoàng hậu quả khô” này đang là món ăn vặt yêu thích được nhiều người tiêu dùng lựa chọn dịp Tết Nguyên đán 2015.

Thị trường mắc ca “vào mùa” dịp Tết

Còn 1 tháng nữa là tới Tết Nguyên đán 2015, nhiều mặt hàng phục vụ ngày Tết đã bắt đầu lên kệ. Năm nay, ngoài những mặt hàng truyền thống có giá phải chăng, thị trường xuất hiện những loại hạt, quả khô giá “chát” nhưng lại được nhiều chị em lựa chọn làm món “tí tách” trong mấy ngày Tết. Đặc biệt trong những loại ấy có thể kể tới hạt mắc ca – loại hạt được mệnh danh là “Hoàng hậu quả khô”.

Tin tức trên báo VnMedia, trên thị trường, hiện giá loại quả mắc ca khô, còn vỏ cứng, chưa nứt có giá khoảng 300.000 đến 350.000 đồng/kg; loại còn vỏ nhưng đã làm nứt giá 400.000 đồng/kg. Riêng nhân đã được tách vỏ giá dao động 900.000 – 1.400.000 đồng/kg.

Một số đại lý bán mắc ca cho biết, hạt mắc ca mới được người tiêu dùng biết đến. Hầu hết người mua đông chủ yếu vào dịp giáp Tết. Hạt mắc ca khó bóc tách, lại dễ bị vỡ, khách nên mua nhân rang sẵn để tiện sử dụng.

Theo chị Hương, một đại lý bán các loại hạt dinh dưỡng tại Hà Nội cho biết, trong tất cả các loại hạt như óc chó, hạt dẻ cười, hạt hạnh nhân… thì mắc ca dù giá cao nhưng lại bán khá chạy với nhiều cách thức đóng gói đa dạng bao gồm cả gói 35gr, 150gr, 500gr, 1kg… cũng giúp người tiêu dùng chủ động chọn lựa bộ sản phẩm để ăn hoặc biếu tặng nhân dịp Tết sắp tới.

Tuy nhiên bên cạnh các sản phẩm có nhãn mác và được cấp chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng vẫn có nhiều sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ. Trên thị trường vẫn có một số sản phẩm mắc ca dưới dạng hạt mắc ca nguyên vỏ được khía sẵn một rãnh nhỏ cho dễ tách vỏ.

Có loại thì đã rang chín, có loại thì chưa, có loại thì hút chân không, có loại đóng túi nylon thường… Nhãn mác khá tùy tiện, có loại thì chỉ ghi đơn giản là ”Hạt Mắc ca”, có loại thì tem nhãn trang trí khá bắt mắt nhưng thông tin không rõ ràng.

Người tiêu dùng chỉ nên mua những sản phẩm có bao bì, nhãn mác rõ ràng, trên bao bì cần thể hiện rõ sản phẩm đã được thẩm định của cơ quan chức năng về VSATTP, ghi rõ nguồn gốc xuất xứ… để đảm bảo an toàn cho sử dụng và tránh mua phải hàng kém chất lượng trong khi giá lại cao.

Hiện giá loại quả mắc ca khô, còn vỏ cứng, chưa nứt có giá khoảng 300.000 đến 350.000 đồng/kg; loại còn vỏ nhưng đã làm nứt giá 400.000 đồng/kg. Riêng nhân đã được tách vỏ giá dao động 900.000 – 1.400.000 đồng/kg.

Vì sao hạt mắc ca giá “chát” đến vậy?

Hạt mắc ca được các nhà khoa học đánh giá là loại hạt ngon nhất, có vỏ cứng nhất, tốn nhiều công chăm sóc nhất và là loại hạt đắt nhất thế giới. Thành phần hữu ích chính của quả mắc ca là phần nhân – được xếp vào hàng thượng phẩm trong “kho hạt” phong phú của xứ sở bánh ngọt phương Tây.

Nhân của hạt mắc ca có hàm lượng dầu tới 78% cao hơn hẳn lạc (44,8%), nhân điều (47%)…Trong dầu của mắc ca có trên 87% là axit béo không no, trong đó có nhiều loại mà cơ thể con người không tự tổng hợp được.

Khi ăn vào giảm cholesterol, có tác dụng phòng trị xơ cứng động mạch, cung cấp đủ năng lượng, phù hợp với mọi chế độ ăn kiêng… Hàm lượng protein trong nhân có tới 9,2% gồm 20 loại axit amin trong đó có 8 loại axit amin cần thiết cho cơ thể con người.

Theo kinh nghiệm từ một số nước tiêu thụ lớn mắc ca như Trung Quốc, Đài Loan, Hàn Quốc, các nước Trung Đông thì thị trường mắc ca đều phát triển rất mạnh sau khi mắc ca được người dân tại các nước này biết đến.

Hạt mắc ca được các nhà khoa học đánh giá là loại hạt ngon nhất, có vỏ cứng nhất, tốn nhiều công chăm sóc nhất và là loại hạt đắt nhất thế giới.

Cây mắc ca – cây tỷ đô

Cây mắc ca có xuất xứ từ Úc với tên gọi đầy đủ là Macadamia, khi du nhập vào VN được gọi tắt là Macca. Với những giá trị dinh dưỡng vượt trội, hạt macca nhanh chóng vươn lên vị trí hàng đầu trong các loại hạt và được mệnh danh là “hoàng hậu của các loại hạt”.

Kể từ năm 2002, cây macadamia được đưa về VN để khảo nghiệm, đến nay, đã có thể khẳng định là Việt Nam có đầy đủ các yếu tố và hoàn toàn có khả năng để phát triển cây macca thành một ngành kinh tế mới với tiềm năng vô cùng to lớn.

Nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn, người đưa cây mắc ca đầu tiên về Việt Nam cho biết sau gần 10 năm nghiên cứu, thử nghiệm trên hàng loạt các vùng địa lý và khí hậu của Việt Nam đã xác định được hai vùng đó là Tây bắc và Tây Nguyên. Đây là hai vùng khí hậu hiếm có rất thuận lợi cho cây macca sinh trưởng và cho năng suất cao không phải nơi nào trên thế giới cũng có được.

Điều này giải thích lý do vì sao nhu cầu mắc ca trên thế giới rất cao nhưng khả năng đáp ứng hiện lại rất thấp.

Nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn nhấn mạnh: “Đây là một lĩnh vực đầu tư đột phá cần phải nhanh chóng triển khai. Tận dụng thế mạnh này có thể mở ra cơ hội vô cùng lớn cho nông nghiệp Việt Nam”.

VN đã quy hoạch phát triển 200.000 ha mắc ca tại Tây Nguyên và 50.000 ha tại Tây Bắc. Mục tiêu phấn đấu đạt 200.000 tấn hạt (năm 2025), tạo ra giá trị thương mại hàng tỷ USD sau năm 2025.

Các sản phẩm mắc ca đã được đón nhận như những thực phẩm cao cấp, rất giàu dinh dưỡng, giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch, phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khỏe và làm đẹp, công nghiệp…

TS Nguyễn Trí Ngọc, Viện nghiên cứu nông lâm nghiệp Thành Tây cho biết so với các sản phẩm nông nghiệp khác, mắc ca có giá trị vượt trội bởi các sản phẩm chế biến từ macca rất đa dạng, giàu dưỡng chất đem lại giá trị kinh tế cao gấp 2 -3 lần cây cà phê, hạnh nhân… Một cây mắc ca có vòng đời khoảng 60 năm, thậm chí đến 100 năm.

Cụ thể, tính trung bình 1ha mắc ca mang tới thu nhập 2.000- 3.000USD cho nông dân (15usd/kg). Trong sản xuất thức ăn, giá trị có thể gấp 3 lần và trong sản xuất mỹ phẩm, giá trị sẽ tăng lên 20 lần, tương đương với 280 USD/kg.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực này, nếu chúng ta phát huy tốt các nguồn lực thì có thể đưa ngành mắc ca Việt Nam thành một ngành kinh tế có thu nhập cao (hàng tỷ USD/năm), có tính ổn định lâu dài và tạo cơ hội rất tốt để thay đổi diện mạo nông nghiệp và nông thôn.

Từ năm 2006 đến nay, thị trường mắc ca trên thế giới tăng đều với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm khoảng 10%. Đây là một tỷ lệ khá ấn tượng so với các ngành hàng khác.

Để phát triển thị trường này, một số doanh nghiệp đầu tư bài bản đã bắt đầu phân phối sản phẩm thông qua các hệ thống siêu thị hoặc các cửa hàng bán lẻ uy tín. Các sản phẩm từ mắc ca như hạt mắc ca rang, chế biến và bọc chocolate được người tiêu dùng khá ưa chuộng.

Hầu hết các đơn vị đều nhập khẩu nhân mắc ca cao cấp từ nước ngoài. Do giá thành tương đối cao nên sản phẩm này hướng tới đối tượng khách hàng có thu nhập trung bình và cao, để tiêu dùng cá nhân hoặc làm quà tặng.

Mặc dù các sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ, Anh, Úc chiếm đa số nhưng cũng có một sự cạnh tranh đa dạng từ Đức và Thái Lan. Giá cả hạt mắc ca rang và có hương vị của Thái Lan thường thấp, trong khi giá cả của Mỹ và Úc thường đắt hơn. Tuy nhiên theo đánh giá chung của thị trường thế giới, mắc ca Úc vẫn là loại có tiêu chuẩn chất lượng số 1 thế giới.

Ngọc Anh (Tổng hợp)