Sau hơn 40 năm im lặng, một người lính Mỹ lần đầu đã nói lời xin lỗi vì những tội ác đã gây ra trong cuộc chiến tranh ở Việt Nam.

Vụ thảm sát Mỹ Lai kinh hoàng 47 năm trước

Thảm sát Mỹ Lai là một tội ác chiến tranh của Lục quân Mỹ đã gây ra trong thời gian Chiến tranh Việt Nam.

Tháng 12/1967, Đại đội Charlie thuộc Tiểu đoàn số 1, Trung đoàn bộ binh số 20, Lữ đoàn bộ binh số 11, Sư đoàn bộ binh số 23, Lục quân Mỹ, đã tới Nam Việt Nam.

Trong thời gian diễn ra sự kiện Tết Mậu Thân (tháng 1/1968), Tiểu đoàn 48 của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam đã tiến hành một số cuộc tấn công trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Tình báo Mỹ cho rằng, sau sự kiện Tết Mậu Thân, Tiểu đoàn 48 đã rút lui về ẩn náu tại địa bàn làng Sơn Mỹ thuộc tỉnh này, cụ thể là các thôn Mỹ Lai 1, 2, 3 và 4.

Thi thể người dân Việt Nam nằm giữa đường sau vụ thảm sát kinh hoàng. (Ảnh Getty Images).

Sáng 16/3/1968, sau một đợt công kích dọn chỗ ngắn bằng pháo và súng máy bắn từ trực thăng, Đại đội Charlie đã đổ bộ vào làng Sơn Mỹ.

Trung úy William Calley (khi đó 25 tuổi) đã chỉ huy binh đại đội Charlie bắt đầu xả súng vào các “địa điểm tình nghi có đối phương”. Những người dân thường đầu tiên bị sát hại hoặc bị thương bởi các loạt đạn bừa bãi này.

Sau đó, lính Mỹ bắt đầu hủy diệt tất cả những gì chuyển động, người, gia súc, gia cầm… Họ bị giết bằng các loạt súng, bằng lưỡi lê hoặc bằng lựu đạn với mức độ tàn bạo mỗi lúc một cao.

Trước khi bị sát hại, nhiều người trong số các nạn nhân còn bị cưỡng bức, quấy rối, tra tấn, đánh đập hoặc cắt xẻo các bộ phận trên cơ thể.

Tội ác chiến tranh và lời xin lỗi sau hơn 40 năm

Theo BBC, các đơn vị Lục quân Mỹ đã thảm sát hàng loạt 504 người, trong đó phần lớn là phụ nữ và trẻ em. Trong khi đó, chỉ một binh sĩ Mỹ bị thương do trúng đạn của đồng đội.

Sau phiên tòa 10 tháng, Calley bị tòa tuyên là có tội ngày 10/9/1971 với các tội danh giết người có chủ ý và ra lệnh cho cấp dưới nổ súng. Được biết, số người dân bị sát hại dưới họng súng của Calley là 22 người.

Calley không phủ nhận vai trò của mình trong vụ thảm sát Mỹ Lai nhưng khẳng định, ông tiến hành theo mệnh lệnh của đại úy Ernest Medina.

“Vì sao tôi không kháng lệnh? Tôi phải nói rằng, khi đó, tôi chỉ là một trung úy đang nhận lệnh từ chỉ huy nên tôi phải tuân theo. Có lẽ, tôi đã phục tùng mệnh lệnh một cách ngu ngốc”, Calley trả lời khi được hỏi tại sao lại phục tùng một mệnh lệnh trái với luật pháp.

Ảnh chụp trung úy William Calley ngày 23/4/1971. (Ảnh AP).

Được biết, Calley là quân nhân Mỹ duy nhất bị tuyên có tội và phải nhận hình phạt trong vụ thảm sát Mỹ Lai.

Theo AP, ban đầu Calley bị tuyên án chung thân nhưng Tổng thống Mỹ khi đó là Richard Nixon đã ra quyết định giảm án và yêu cầu hình thức giam lỏng tại gia đối với Calley. Calley được phóng thích sau 3 năm.

Sau đó, Calley ở lại Columbus và làm việc cho một cửa hàng trang sức do bố vợ sở hữu, trước khi chuyển đến Atlanta. Calley luôn cảm thấy xấu hổ. Ông không xuất hiện trước mặt công chúng và từ chối mọi lời đề nghị trả lời phỏng vấn báo chí về vụ thảm sát tại Mỹ Lai.

Tuy nhiên, vào tháng 8/2009, sau hơn 40 năm, Calley đã phá vỡ sự im lặng khi công khai xin lỗi về tội ác năm xưa.

“Không một ngày nào trôi qua mà tôi không cảm thấy hối hận vì những gì đã xảy ra ngày hôm đó tại Mỹ Lai. Tôi rất ân hận trước những người dân Việt Nam bị giết và gia đình của họ. Tôi thành thật xin lỗi”, ông Calley nói.

William George Eckhardt, Tổng công tố viên trong vụ án ở Mỹ Lai, rất ngạc nhiên về hành động xin lỗi của Calley.

“Xin lỗi vì đã sát hại quá nhiều người không phải là hành động dễ dàng. Nhưng ít ra, bây giờ ông ấy đã công khai thừa nhận trách nhiệm”, Eckhardt, giáo sư luật tại trường đại học thành phố Missouri-Kansa nói.

Thiên Bình (Tổng hợp)