(Tình hình chiến sự Syria) – Nga sẽ đánh giá cả về mặt chính trị và quân sự về chiến dịch không kích Iraq nếu có lời đề nghị nào sắp tới.
Theo Reuters, Bộ Ngoại giao Nga ngày 1/10 tuyên bố nước này sẽ xem xét bất cứ lời đề nghị nào từ phía Chính phủ Iraq về việc tiến hành chiến dịch không kích nhằm vào tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) trong lãnh thổ Iraq. Theo đó, phía Nga sẽ đánh giá cả về mặt chính trị và quân sự về chiến dịch không kích đó nếu có lời đề nghị nào sắp tới.
“Chúng tôi là những người lịch sự. Chúng tôi sẽ không đến nếu như không được mời”. Đây là câu trả lời của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trước phóng viên khi được hỏi về việc Nga có kế hoạch mở rộng các cuộc không kích IS trên lãnh thổ Iraq hay không?
Thủ tướng Iraq Abadi (trái) trong một cuộc gặp Tổng thống Nga Pu tin tại Kremlin
Tuy nhiên thực tế, Nga đã được Iraq bật đèn xanh khi Thủ tướng Iraq Haidar al-Abadi tuyên bố thất vọng trước các hành động của Mỹ và tin tưởng vào Không quân Nga. Tuyên bố này thực sự là đòn giáng mạnh vào vị thế của Mỹ tại khu vực.
Theo đánh giá, cuộc chiến của Nga với IS mà Moscow đang bắt đầu tại Syria chỉ thành công khi Nga mở cuộc không kích đồng thời vào các mục tiêu IS trên lãnh thổ Iraq. Đây là lý do Nga đã đề xuất thành lập liên minh thống nhất chống IS và huy động nỗ lực chung của các nước, trước hết là Syria, Iraq, Nga, Iran, Mỹ, Saudi Arabia và Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, Mỹ không muốn từ bỏ yêu cầu chế độ Assad ra đi và Saudi Arabia, Thổ Nhĩ Kỳ không ủng hộ sáng kiến của Nga.
Hiện trường vụ Nga không kích sở chỉ huy IS tại Syria
Lý do Mỹ không ủng hộ là vì việc khởi đầu không kích Syria của Nga đang thay đổi tình hình khu vực, làm mất mặt Mỹ khi Washington đã 1 năm ròng thành lập liên minh chống IS nhưng không mấy hiệu quả. Chính vì thế, tuyên bố của Thủ tướng Iraq đã trở thành tâm điểm chú ý, trở thành tuyên bố gây sốc cho Mỹ. Thủ tướng Iraq không chỉ nói rằng thất vọng về sự hỗ trợ của Mỹ mà thực chất còn kêu gọi Moscow can thiệp.
Trước tuyên bố “giật gân” của Thủ tướng Iraq, ông Matthew Chance, phóng viên của CNN cho rằng, Thủ tướng Chính phủ Iraq thực tế đang mời Nga tham chiến tại Iraq, cũng giống như Moscow đang làm tại Syria.
Đây là vấn đề không hề đơn giản bởi quan hệ giữa Nga và Iraq khác hoàn toàn quan hệ giữa Nga và Syria. Thực sự, Iraq là một quốc gia hạn chế về chủ quyền dưới sự chiếm đóng trước đây của Mỹ. Do vậy, một yêu cầu chính thức đến Moscow là không thể đối với Chính phủ Iraq trong bối cảnh hiện nay.
Các tay súng IS tại Iraq
Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Nga và Điện Kremlin đã đưa ra bình luận hết sức linh hoạt trước vấn đề này.
Đầu tiên, Giám đốc Cục các vấn đề thách thức và đe dọa mới thuộc Bộ Ngoại giao Nga Ilya Rogachev cho rằng, nếu Bagdad yêu cầu Moscow mở các cuộc không kích vào IS tại lãnh thổ Iraq thì Nga sẽ đánh giá tính khả thi trước khi hành động.
Sau đó đến lượt Ngoại trưởng Nga Lavrov tại New York nói rằng, Moscow chưa có kế hoạch mở rộng các cuộc không kích vào Iraq. “Chúng tôi là những người lịch sự. Chúng tôi sẽ không đến nếu như không được mời” – Ông Lavrov nói.
Tiếp theo, Phát ngôn viên của Tổng thống Nga, ông Peskov cho rằng, đến nay chưa ai tuyên bố có thể tấn công chống IS tại Iraq.
Nguyễn Hoàng