Tờ New York Times vừa có một bài viết cho rằng Mỹ đã sử dụng rất nhiều tiền của Saudi Arabia để trang bị vũ khí và huấn luyện quân nổi dậy Syria

Saudi Arabia từ nhiều thập kỷ qua đã bí mật cung cấp tiền khi Washington muốn can thiệp vào các cuộc xung đột từ xa. Đôi khi, hai nước làm việc cùng nhau, đôi khi Saudi Arabia “chỉ viết séc để cung cấp tài chính.”

Đối với cuộc chiến tranh ở Syria, CIA và Saudi Arabia từ năm 2013 đã đồng ý tiến hành một hoạt động bí mật chung mang mật danh “Sycamore” nhằm tăng cường năng lực cho các nhóm phiến quân Syria.

Theo thỏa thuận “Sycamore”, Saudi Arabia sẽ cung cấp vũ khí và tài chính còn CIA hướng dẫn phiến quân sử dụng AK47 và tên lửa chống tăng.

Vua Salman của Saudi Arabia và Tổng thống Barack Obama tại Nhà Trắng

Hiện tại, mối quan hệ giữa Washington và Riyadh đã không còn mật thiết như xưa khi Hoa Kỳ trở nên ít phụ thuộc vào nhập khẩu dầu và có động thái làm ấm mối quan hệ với Iran. Tuy nhiên, liên minh này vẫn tồn tại, “lợi ích chung của cả hai lênh đênh trên biển tiền A rập”.

Mối quan hệ này là một trong những yếu tố tại sao Mỹ không muốn công khai chỉ trích Saudi Arabia, “về những vi phạm nhân quyền, phân biệt đối xử với phụ nữ và hỗ trợ cho phong trào Hồi giáo cực đoan – Wahhabis”.

Người Hồi giáo Shiite ở Karachi, Pakistan, phản đối Saudi Arabia chặt đầu một giáo sĩ bất đồng chính kiến. Chính quyền Obama đã không công khai lên án việc này.

Mặc dù Saudi Arabia đã công khai hỗ trợ vũ trang cho các nhóm nổi dậy Syria, nhưng phạm vi hỗ trợ tài chính, mức độ hợp tác của họ với hoạt động bí mật của CIA thì vẫn nằm trong màn bí mật.

Các quan chức Mỹ không tiết lộ số tiền đóng góp của Saudi Arabia, mà cho đến nay là lớn nhất từ một quốc gia khác cho chương trình tăng cường năng lực cho quân nổi dậy chống lại quân đội của Tổng thống Bashar al-Assad. Nhưng ước tính tổng chi phí cho các nỗ lực trang bị vũ khí và huấn luyện lên tới nhiều tỷ đô la.

Các chiến binh đối lập FSA (quân đội Syria tự do)

Trong thời gian từ 2012 đến 2014, Tổng giám đốc cơ quan tình báo Saudi Arabia, Hoàng tử Bandar bin Sultan, đã ra lệnh cho các các điệp viên Saudi mua ở Đông Âu, hàng ngàn khẩu súng AK và hàng triệu viên đạn cho quân nổi dậy Syria. CIA cũng hỗ trợ Saudi Arabia mua một số lượng hàng vũ khí lớn, đặc biệt là trong thỏa thuận với Croatia vào năm 2012.

Kế hoạch “Sycamore” của CIA và Saudi Arabia nhằm mục đích trang bị vũ khí và huấn luyện quân nổi dậy không phải là chương trình mà Lầu Năm Góc tuyên bố chấm dứt trước đó.

Chương trình mà Bộ Quốc phòng Mỹ nói tới là kế hoạch nhằm đào tạo các nhóm phiến quân chống lại tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS. Còn “Sycamore” được xây dựng là để đào tạo nhóm phiến quân nhằm lật đổ Tổng thống Syria Assad.

Phong Lan (NY Times)