Quyết định rút một phần quân lực khỏi căn cứ Không quân ở Syria có phải là động thái xoa dịu căng thẳng với Thổ Nhĩ Kỳ của ông Putin hay không?

Mối quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ trở nên căng thẳng kể từ khi Không quân Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi 1 máy bay phản lực chiến đấu của Nga vào tháng 11/2015.

Thổ Nhĩ Kỳ cũng cáo buộc Moscow hỗ trợ các chiến binh người Kurd ở Syria – những người Ankara liệt vào danh sách khủng bố.

Kể từ khi Nga can thiệp quân sự vào Syria cũng là lúc Nga đóng cửa không phận Syria đối với máy bay chiến đấu Thổ Nhĩ Kỳ. Bởi không phận Syria được giám sát bởi hệ thống radar và hệ thống phòng thủ tên lửa hiện đại của quân đội Nga.

Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan

Điều này đặt ra câu hỏi rằng: Tuyên bố bất ngờ của Tổng thống Nga Putin quyết định rút quân khỏi Syria có ý nghĩa gì đối với vị thế của Thổ Nhĩ Kỳ đối với Syria.

Mục tiêu chính của Ankara ở Syria hiện nay là ngăn chặn người Kurd kiểm soát vùng lãnh thổ rộng lớn phía Bắc Syria, dọc theo biên giới phía Nam Thổ Nhĩ Kỳ và để đảm bảo một chiến thắng cho phe đối lập Syria chống lại chế độ Assad.

Rất ít người trong chính phủ Ankara tin tưởng vào tính chân thực của tuyên bố của Tổng thống Putin rằng quân đội Nga đã hoàn thành sứ mạng ở Syria và rút quân khỏi nước này.

Mặc dù Nga tuyên bố rút một phần quân lực ở Syria, điện Kremlin vẫn duy trì sự hiện diện của mình tại căn cứ không quân Hmeimim và cơ sở hải quân Tartus. Có nghĩa là đây chỉ là một sự tinh giản biên chế.

Nga vẫn sẽ tiếp tục các cuộc tấn công không quân ở miền Bắc chống lại những tổ chức mà Moscow coi là khủng bố, trong đó bao gồm cả các nhóm chống Assad được Thổ Nhĩ Kỳ và Arab Saudi hỗ trợ.

Điều đó cũng có nghĩa là máy bay chiến đấu Nga tiếp tục bảo vệ tổ chức Đơn vị nhân dân của người Kurd (YPG) – tổ chức mà Ankara quyết tâm đối đầu đến cùng.

Có vẻ như người Nga quyết tâm đứng đằng sau YPG, ngay cả khi mục đích duy nhất chỉ là để chọc giận người Thổ.

Ankara thì vẫn tiếp tục hỗ trợ chống Assad – và do đó chống lại Nga.

Như vậy, cuộc chiến ủy nhiệm ở Syria giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga vẫn sẽ tiếp tục mà chẳng có thay đổi gì.

Ngoài ra, tuyên bố của Nga là một thông điệp nhằm tới Tổng thống Assad. Dù Nga cảnh báo Assad phải tập trung hơn vào cuộc đàm phán nhưng điều đó không có nghĩa là điện Kremlin sẽ bỏ rơi nhà lãnh đạo Syria.

Điều đó có nguy cơ làm suy yếu vị thế chiến lược của Nga tại đất nước này.

Nga chỉ đang cố gắng giải trừ vũ khí của đại diện đối lập Syria và khiến các bên coi trọng hơn các cuộc đàm phán.

Ankara lại không quá nhiệt tình với các cuộc đàm phán vì sự hiện diện của đại diện chính phủ Assad tại Geneva. Nhưng lúc này Ankara đã còn quá ít sự lựa chọn để có thể ảnh hưởng tới Syria.

Cuối cùng, không phải là quá khó để nhận ra quyết định rút quân của Nga có ảnh hưởng rất ít tới Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria.

Rõ ràng quyết định này không mở đường cho một sự hòa giải Nga – Thổ Nhĩ Kỳ trong thời gian tới. Trong tương lai gần, mối bất hòa giữa hai quốc gia này sẽ còn tiếp diễn trong nhiều vấn đề khác nhau.

Phong Lan