Philippines triệu đại sứ Trung Quốc vì 10 tàu gần bãi cạn tranh chấp; Nhật – Philippines cam kết hợp tác an ninh trên Biển Đông… là tin tức Biển Đông mới nhất ngày 6/9.

Diễn đàn mở phán quyết Biển Đông – Vấn đề pháp lý và chính trị

Tàu nạo vét, bồi lấp trái phép của Trung Quốc ở Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. (Ảnh: EPA)

Theo Vietnam+, ngày 6/9, Trung tâm Habibi của Indonesia phối hợp với Đại sứ quán Mỹ tại Indonesia tổ chức diễn đàn mở với chủ đề “Phán quyết Biển Đông – những vấn đề đặt ra về pháp lý và chính trị.”

Mục tiêu của diễn đàn mở này nhằm xác định các tác động pháp luật và chính trị từ phán quyết của Tòa Trọng tài ở La Haye (Hà Lan) đối với Indonesia và Mỹ; xem xét vị trí của Indonesia và Mỹ sau phán quyết; ảnh hưởng của vấn đề này đến mối quan hệ giữa các quốc gia trong khu vực…

Tại diễn đàn, ông Aaron Jensen, Phó tham tán chính trị, Đại sứ quán Mỹ tại Jakarta bày tỏ mong muốn các bên liên quan tuân thủ phán quyết của Tòa Trọng tài, tuân thủ luật quốc tế, không làm phức tạp tình hình, không tiến hành quân sự hóa các đảo tranh chấp.

Theo ông Jensen, các quốc gia cần phải đảm bảo duy trì tự do, an ninh hàng hải tại Biển Đông, bởi đây là tuyến đường biển quan trọng nhất thế giới.

Trong khi đó, các đại biểu cho rằng, lập luận pháp lý của Trung Quốc đối với các quyền hàng hải ở Biển Đông là rất yếu và lỏng lẻo bởi khoảng cách từ Trung Quốc đại lục đến vùng biển yêu sách chủ quyền xa hơn rất nhiều so với bất kỳ nước láng giềng nào.

Trung Quốc đã chứng tỏ sự vô lý khi tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông (80%) với cái gọi là “đường lưỡi bò.”

Các đại biểu cũng đề cập đến các vấn đề như Indonesia là quốc gia có vai trò quan trọng ở Đông Nam Á, có thể có ảnh hưởng đến phản ứng của các nước ASEAN khác đối với một số vấn đề quan tâm của khu vực; phán quyết cần phải được tôn trọng; các nước ASEAN cần tăng cường đoàn kết nhằm đạt được những mục tiêu chung.

Philippines triệu đại sứ Trung Quốc vì 10 tàu gần bãi cạn tranh chấp

Một trong 10 tàu Trung Quốc trong bức ảnh Philippines chụp ngày 3/9 gần bãi cạn tranh chấp. (Ảnh: ABS-CBN NEWS)

VnExpress cho biết một lượng tàu Trung Quốc nhiều bất thường bị phát hiện gần bãi cạn Scarborough ở Biển Đông khiến Philippines triệu đại sứ, yêu cầu giải thích lý do.

Cụ thể, Bộ Quốc phòng Philippines có hình ảnh của 4 tàu tuần duyên và 6 tàu khác của Trung Quốc, cách bãi cạn Scarborough chưa đầy 1,6 km, Bộ trưởng Delfin Lorenzana cho biết. “Sự hiện diện của nhiều tàu ngoài tàu tuần duyên tại khu vực gây quan ngại sâu sắc”, Bộ trưởng Quốc phòng Lorenzana nói.

Chính phủ Philippines hôm qua triệu Đại sứ Trung Quốc, yêu cầu giải thích lý do cử đội 10 tàu, trong đó có cả tàu nạo vét và sà lan tới gần bãi cạn. Không có dấu hiệu về hoạt động nạo vét, nhưng sự hiện diện của tàu ám chỉ ý đồ này, theo ông Lorenzana. “Nếu họ cố xây dựng bất cứ thứ gì tại Scarborough, điều này sẽ ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh”, Lorenzana nói.

Tuy nhiên, Trung Quốc hôm qua bác bỏ cáo buộc. “Phía Trung Quốc duy trì các tàu tuần duyên tuần tra vùng biển liên quan và đã có một số tàu cá đánh bắt ở vùng biển liên quan. Tình hình luôn như thế, không có gì thay đổi”, Hoa Xuân Doanh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, nói trong họp báo. Bà đề nghị Philippines không “thổi phồng” sự việc.

Theo New York Times, việc các tàu Trung Quốc xuất hiện trong lúc Hội nghị Thượng đỉnh G20 diễn ra ở thành phố Hàng Châu được coi là hành động khiêu khích. Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 3/9 gặp nhau tại hội nghị này.

Nhật Bản – Philippines cam kết hợp tác an ninh trên Biển Đông

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte gặp nhau tại Vientiane, Lào ngày 6.9.2016. (Ảnh: Reuters)

Báo Thanh niên dẫn nguồn Reuters cho biết Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 6/9 đồng ý cung cấp 2 tàu tuần tra cỡ lớn và cho Philippines mượn 5 máy bay trinh sát đã qua sử dụng.

Tại cuộc gặp ở thủ đô Vientiane (Lào) bên lề hội nghị cấp cao ASEAN, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đồng ý đẩy mạnh hợp tác, nhằm đảm bảo các giải pháp hòa bình trong những tranh chấp trên Biển Đông. Trước đó, Nhật đã đồng ý cung cấp 10 tàu tuần tra cỡ nhỏ cho Philippines.

Hôm 5.9, Reuters dẫn một tài liệu từ Bộ Quốc phòng Philippines cho biết nước này đang dự trù kế hoạch tăng thêm 14% ngân sách quốc phòng cho năm sau, cho mục tiêu chống khủng bố trong nước và nâng cao năng lực trên biển.

Philippines là nước có động thái cứng rắn trên Biển Đông, và tranh chấp với Trung Quốc ở bãi cạn Scarborough. Manila đã kiện Bắc Kinh lên tòa trọng tài ở The Hague (Hà Lan), về tuyên bố “đường lưỡi bò” chiếm gần trọn Biển Đông. Phán quyết hồi tháng 7 của tòa trọng tài ủng hộ lập trường của Philippines.

Trong khi đó, Nhật Bản không liên quan đến tranh chấp Biển Đông, nhưng Tokyo thường xuyên bày tỏ quan điểm sử dụng luật pháp quốc tế để phân xử tranh chấp. Ngoài ra, Nhật và Trung Quốc cũng có tuyên bố chủ quyền chồng lấn ở biển Hoa Đông.

Việc tăng cường hợp tác quân sự với Nhật Bản cũng nằm trong chính sách thúc đẩy sức mạnh quân sự của Philippines trong thời gian tới.

D.T (Tổng hợp)