Sau khi Quốc hội Mỹ lật ngược phủ quyết của Tổng thống Barack Obama về đạo luật 11/9, quan hệ Mỹ-Saudi đang đứng trước nhiều nguy cơ “rạn nứt” trầm trọng.

Sputnik đưa tin, trong một quyết định gây tranh cãi, các nhà làm luật Mỹ đã vô hiệu hóa phủ quyết của ông Obama với đạo luật Công lý Chống tài trợ khủng bố (JASTA). Đạo luật trên cho phép công dân Mỹ được kiện chính phủ nước ngoài được cho là có liên quan tới hoạt động khủng bố ở trên đất Mỹ.

Hình ảnh từ vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001. (Ảnh: AP)

Một trong những bên phản đối dữ dội nhất với đạo luật này là chính phủ Saudi Arabia. Sau khi dự luật 11/9 của Mỹ được thông qua, báo chí Saudi Arabia đã đồng loạt “tổng tấn công”, chỉ trích đạo luật này.

“Báo chí Saudi xuất bản hàng chục bài viết lên án đạo luật này, cảnh báo về những phản ứng của Saudi cũng như mối quan hệ chính trị – kinh tế Saudi-Mỹ sẽ xa cách trong tương lai, và cho thấy những phương án đối phó của Saudi”, Steven Stalinsky, Giám đốc Viện nghiên cứu Truyền thông Trung Đông (MERMI) nói.

Những phương án đối phó bao gồm “thiết lập một hành lang Vùng Vịnh ở Mỹ; hỗ trợ pháp lý với những cá nhân, tổ chức trên khắp thế giới kiện Mỹ; kết thúc hợp tác an ninh Mỹ-Saudi, chấm dứt việc định giá dầu bằng đồng đô la Mỹ; thiết lập ngành công nghiệp vũ khí độc lập của Saudi, giống như chương trình hạt nhân của Iran, để gây áp lực với Mỹ, v.v…”

Trước đó, Saudi Arabia từng dọa sẽ bán hết 750 tỷ USD trái phiếu kho bạc và các tài sản trên đất Mỹ nếu dự luật JASTA trở thành luật.

Trong một bài xã luận trên tờ Al-Riyadh, nhà báo Abdalla Al-Nasser cho rằng Mỹ không có quyền chỉ trích Saudi Arabia và rằng Washington không tôn trọng luật pháp quốc tế. Theo nhà báo, đạo luật này cũng có thể được áp dụng với trường hợp các nạn nhân của Mỹ được phép kiện chính quyền Washington.

“Nước Mỹ, dường như luôn tôn trọng nhân quyền, luật pháp quốc tế và quy định của Liên Hợp Quốc, nhưng lại vi phạm và làm ngơ tất cả những thứ đó đầu tiên”, nhà báo Al-Nasser viết.

Hồi cuối tháng 9, trong thông điệp phủ quyết, ông Obama nói rằng dự luật JASTA sẽ gây bất lợi cho lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ và các đồng minh. Tuy nhiên, ít ngày sau, Quốc hội Mỹ đã lật ngược phủ quyết của Tổng thống Barack Obama đối với dự luật này.

Trong số 19 bị cáo buộc gây ra vụ tấn công kinh hoàng ngày 11/9 tại Mỹ, 15 người mang quốc tịch Saudi Arabia và đã có những bằng chứng cho thấy một vài trong số họ có mối liên hệ với các quan chức cấp cao Saudi. Vì vậy, các nhà làm luật cho rằng cần phải có một đạo luật cho phép người thân của những nạn nhân khủng bố được kiện chính phủ Saudi.

Danh Tuyên