Văn hóa thần truyền

Tôi lớn lên trong một ngôi làng hẻo lánh ở miền bắc vào thời bao cấp. Hồi ấy vẫn chưa có điện. Trước khi đêm đến, mỗi nhà đều thắp một ngọn đèn dầu nhỏ. Dù ánh sáng khá mờ, nó vẫn mang lại rất nhiều khích lệ và ấm áp cho vô số người sợ bóng đêm.

Những con đường nhỏ trong làng tối đen trong một đêm không có trăng. Trong tình trạng ấy, ngay cả một chiếc đèn dầu nhỏ cũng mang lại hạnh phúc và diệt trừ sự sợ hãi vô hình trong tâm mỗi người.

Khi tôi còn học trung học, một người bạn cùng lớp của tôi tên là Nam từng kể cho tôi một câu chuyện. Cậu kể rằng, có một lần cậu ra ngoài thị trấn chơi cho tới rất khuya mới về. Khi cậu đi ngang qua một cánh đồng hoang, không có chút ánh sáng nào ở đó cả. Hoàn toàn là một màn đêm sâu thẳm, thỉnh thoảng từ đằng xa văng vẳng tiếng chó sủa xen lẫn với tiếng lá cây xào xạc. Đường làng thì nhỏ và trơn trượt mà cậu lại không có cái gì để soi đường. Chưa kể hồi chiều cậu được mấy anh lớn kể cho mấy câu chuyện ma khiến bấy giờ cậu thấy hơi rờn rợn tóc gáy. Đôi khi có con chuột đồng nào đó chạy ngang qua cũng khiến cậu giật bắn mình.

Đang lúc không biết phải làm sao thì bỗng dưng một điểm sáng xuất hiện ở đằng xa và từ từ tiếp cận cậu. Cậu vội tăng tốc và bước đi mau lẹ trong ánh sáng lờ mờ. Chỉ đến khi tới luồng ánh sáng, cậu mới nhận ra rằng người đàn ông trước mặt cậu đang đeo kính râm và trong tay thì đang cầm một chiếc đèn măng-sông.

Nam rất ngạc nhiên và hiếu kỳ. Cậu hỏi người đàn ông mù: “Chiếc đèn này không có tác dụng đối với ông cả, bởi vì ông không thể nhìn thấy gì. Thế nhưng tại sao ông vẫn mang theo nó?”

Người đàn ông mù liền thở dài, đáp: “Vào ban đêm, trời rất tối. Nhiều người đi bộ vội vã thường vô tình xô ngã ông già này. Do đó, ta thường mang theo cây đèn này bên mình để chiếu sáng con đường cho người khác. Mặc dù ta không thể thấy gì nhưng nhờ chiếc đèn, mọi người có thể nhìn thấy ta và không đâm phải ta nữa”.

Câu chuyện ấy khiến tôi suy nghĩ mãi. Một người mù không nhìn thấy ánh sáng, nhưng vẫn giữ một ngọn đèn đủ sáng bên mình để người khác nhìn thấy mình ngay cả khi ông không biết đã gặp những ai trên đường. Hình ảnh ông già mù với cây đèn sáng bé nhỏ luôn ở bên cạnh bảo vệ ông trong bóng đêm, khiến tôi bất giác hiểu rằng, hãy giữ trong mình một ngọn đèn đủ sáng, thì dù gặp ai trên đường đời, họ cũng sẽ nhận ra, và đó là cách tốt nhất để ta tránh được những va vấp trên đường đời, ngày cả khi bạn không hoàn hảo, như ông già mù kia vậy.

Theo Đại Kỷ Nguyên