Tùy bộ phận của cây ổi có thể được dùng làm thuốc chữa các bệnh như: đái tháo đường, tiêu chảy hay viêm dạy dày.
Viêm dạ dày, ruột cấp và mạn tính: Lá ổi non, sấy khô, tán bột, uống mỗi lần 6 g, mỗi ngày 2 lần. Hoặc lá ổi 1 nắm, gừng tươi 6 – 9 g, muối ăn một ít, tất cả vò nát, sao chín rồi sắc uống. Hoặc quả ổi, xích địa lợi và quỷ châm thảo, mỗi thứ từ 9 – 15g, sắc uống.
Cửu lị (lị mãn tính): Quả ổi khô 2 – 3 quả, thái phiến, sắc uống; hoặc lá ổi tươi 30 – 60 g sắc uống. Với lị trực khuẩn cấp và mạn tính: dùng lá ổi 30 g, phượng vĩ thảo 30 g, cam thảo 3 g, sắc với 1 lít nước, cô lại còn 500 ml, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 50 ml.
Trẻ em tiêu hóa không tốt: Lá ổi 30 g, hồng căn thảo (tây thảo) 30g, hồng trà 10 – 12 g, gạo tẻ sao thơm 15 – 30 g, sắc với 1 lít nước, cô lại còn 500 ml, cho thêm một chút đường trắng và muối ăn. Uống mỗi ngày: trẻ từ 1 – 6 tháng tuổi 250 ml, 1 tuổi trở lên 500 ml, chia uống vài lần trong ngày.
Với tiêu chảy do nóng (thấp nhiệt): dùng vỏ dộp ổi 20 g sao vàng, lá chè tươi 15 g sao vàng, nụ sim 10 g, trần bì 10 g, củ sắn dây 10 g sao vàng, tất cả tán bột, người lớn mỗi lần uống 10 g, trẻ em uống bằng nửa liều người lớn; hoặc vỏ dộp ổi sao vàng 20 g, vỏ duối sao vàng 20 g, vỏ quýt sao vàng 20 g, bông mã đề sao vàng 20 g, sắc đặc uống nóng; hoặc bột vỏ dộp ổi 8 phần, bột gạch non 2 phần, trộn đều, luyện thành viên, mỗi lần uống 10 g, mỗi ngày uống 2 lần.
Tiêu chảy do công năng tỳ vị hư yếu, dùng lá hoặc búp ổi non 20 g, gừng tươi nướng cháy 10 g, ngải cứu khô 40 g, sắc cùng 3 bát nước, cô lại còn 1 bát, chia uống vài lần trong ngày.
Trẻ đi lỏng dùng lá ổi tươi 30 g, rau diếp cá 30 g, xa tiền thảo 30 g, sắc kỹ lấy 60 ml, trẻ dưới 1 tuổi uống 10 – 15 ml, trẻ từ 1 – 2 tuổi uống 15 – 20 ml, mỗi ngày uống 3 lần.
Thổ tả: lá ổi, lá sim, lá vối và hoắc hương lượng bằng nhau, sắc hoặc hãm uống.
Trị đái tháo đường: Quả ổi 250g, rửa sạch, thái miếng, dùng máy ép lấy nước, chia uống 2 lần hàng ngày; mỗi ngày ăn vài quả ổi (chừng 200 g); hoặc lá ổi khô 15 – 30 g, sắc uống hàng ngày.
Trị đau răng: Vỏ rễ cây ổi sắc với dấm chua, ngậm nhiều lần trong ngày.
Trị thoát giang (sa trực tràng): Lá ổi tươi lượng vừa đủ, sắc kỹ lấy nước ngâm rửa hậu môn. Có thể kết hợp dùng quả ổi khô sắc uống.
Trị mụn nhọt mới phát: Lá ổi non và lá đào lượng vừa đủ, tất cả giã nát rồi đắp lên vùng tổn thương.
Trị bắp chuối: Rễ cây ổi, gừng tươi, đường phèn lượng vừa đủ, tất cả giã nát rồi đắp vào nơi bị bệnh.
Vết thương do trật đả: Lá ổi tươi rửa sạch, giã nát đắp vào nơi bị thương.
Giải ngộ độc ba đậu: Quả ổi khô, bạch truật sao hoàng thổ, vỏ cây ổi, mỗi thứ 10 g, sắc với một bát rưỡi nước, cô lại còn 1 bát, chia uống vài lần.
Chữa bệnh: 100 g búp ổi non rửa sạch, phèn chua 10 g, muối 1 g. Cho tất cả vào cối sạch giã nhỏ, thêm ít nước sạch vào trộn đều. Dùng nước thuốc này bôi lên chỗ đau.
BS. Hoàng Xuân Đại
(theo giadinh)