Zona do virut gây ra, bệnh thường gây cảm giác đau rát ở vùng phát ban. Cảm giác đau thường xuất hiện trong vài ngày trước khi có tổn thương trên da. Biểu hiện vùng da sưng nề, mẩn đỏ. Trong một vài ngày, nơi sưng trở nên phồng rộp thường gặp ở lưng, ngực hoặc có thể mọc ở một bên mặt (tổn thương cùng bên).

Cây và vị thuốc thương thuật.

Thể can uất kết nhiệt

có triệu chứng da bị tổn thương có màu đỏ tươi, mụn nước nổi, nóng, đau châm chích, miệng đắng, họng khô, phiền bực dễ giận, đại tiện táo, tiểu vàng, rêu lưỡi vàng, mạch huyền hoạt sác. Phép trị: thanh nhiệt, lợi thấp, giải độc, giảm đau.

Bài thuốc: Long đởm thảo 12g, hoàng cầm 12g, chi tử 16g, trạch tả 12g, mộc thông 12g, đương quy 12g, sinh địa 16g, cam thảo 16g, huyền sâm 16g, mạch môn 16g. Sắc uống ngày 1 thang, chia uống 3lần/ngày sau bữa ăn.

Thể tỳ thấp nhiệt có triệu chứng da bị tổn thương màu sắc nhạt, mụn nước nổi thưa, miệng khát, không thích uống nước, ngực bụng đầy trướng, ăn ít, tiêu lỏng, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng nhày, mạch nhu sác. Phép trị: kiện tỳ, trừ thấp, giải độc.

Bài thuốc: Thương truật 16g, hậu phác 16g, trần bì 12g, bạch truật 16g, bạch linh 16g, trạch tả 12g, trư linh 12g, cam thảo 6g, nhục quế 4g, sinh khương 12g, khương hoạt 12g, kim ngân hoa 12g, bồ công anh 12g, huyền hồ 8g, đại táo 5 quả. Sắc uống ngày 1 thang, chia uống 3 lần sau bữa ăn 1 giờ.

Đào nhân.

Thể huyết ứ

có triệu chứng sau khi mụn nước lặn, da bị tổn thương vẫn còn đau không dứt, kèm theo tâm phiền bực khó ngủ. Chất lưỡi tím đen, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch huyền tế. Phép trị: hoạt huyết, khứ ứ, hành khí, giải độc, giảm đau.

Bài thuốc: Đương quy 8g, sinh địa 18g, đào nhân 16g, hồng hoa 10g, xích thược 12g, sài hồ 6g, cam thảo 6g, cát cánh 8g, xuyên khung 6g, ngưu tất 18g. Sắc uống ngày 1 thang (cho 750ml nước đổ vào thang thuốc, sắc kỹ chắt lấy 250ml nước thuốc), chia uống 3 lần trong ngày sau bữa ăn 1 giờ.

Lưu ý: Trong dân gian không ít người nhầm lẫn giữa bệnh zona do virut gây ra với bệnh “giời leo” do côn trùng gây nhiễm khuẩn da có triệu chứng khá giống nhau và thường dùng lá đắp để điều trị dẫn tới hậu quả điều trị không kịp thời. Vì vậy, khi bị bệnh, nên đến khám tại cơ sở điều trị da liễu càng sớm càng tốt.        

Lương y: Vũ Quốc Trung

(Theo SK&ĐS)