---

William Lowe, người giám sát quá trình sáng tạo máy tính cá nhân đầu tiên của IBM, qua đời sau một cơn đau tim hôm 19/10 tại Mỹ, thọ 72 tuổi.

Trước khi IBM tìm đường tới thị trường máy tính cá nhân cuối những năm 1970, Apple và các hãng khác đã có được chỗ đứng cho riêng mình. IBM là cái tên nổi tiếng trong mảng điện toán cho chính phủ và doanh nghiệp nhờ phần mềm độc quyền.

Năm 1980, Lowe được giao một trọng trách dường như bất khả thi: lập ra một đội phát triển máy tính cá nhân chỉ trong một năm. Đội này đã vượt qua mọi mô hình phát triển độc quyền của IBM và dùng linh kiện, phần mềm của hãng khác. Dường như ngay cả lãnh đạo công ty cũng phải bất ngờ khi một năm sau đó, sản phẩm đã hoàn thành.

Ngày 12/8/1981, IBM giới thiệu IBM PC hay 5150. Nó dùng hệ điều hành MS-DOS 1.0 của công ty kém tiếng Microsoft bên cạnh bộ vi xử lí Intel 8088 và bán giá 1.565 USD (hơn 33 triệu đồng) mà chưa bao gồm màn hình.

Theo lịch sử đăng trên website IBM, “hai thập kỉ trước, máy tính IBM thường có giá khoảng 9 triệu USD và cần phải chứa trong không gian lên tới 4.000m2, cần 60 người túc trực. IBM PC mới không chỉ xử lí thông tin nhanh hơn các cỗ máy trước mà còn cắm được vào bộ tivi, chơi game, xử lí văn bản”.

Bước đầu tiến vào thị trường máy tính cá nhân của IBM là thành công vượt ngoài mong đợi. Microsoft, Intel và các hãng khác có sản phẩm được dùng trong IBM PC cũng được “thơm lây”, từ một công ty vô danh trở thành thương hiệu toàn dân.

Sự cộng tác luôn được chào đón trong ngành công nghiệp máy tính. 4 năm sau khi giới thiệu IBM PC, IBM và Microsoft đồng ý phát triển phần mềm cho cả máy tính khác. Tuy nhiên, điều này cũng dẫn tới hậu quả là các nhà sản xuất như Compaq, Dell bắt đầu phát triển sản phẩm “nhái IBM” tốt hơn, rẻ hơn. Họ cũng dùng chung tên “PC” (personal computer, máy tính cá nhân) của 5150.

Lowe bắt đầu trở thành tâm điểm chỉ trích khi IBM giành giật với các đối thủ và phát triển phần cứng, phần mềm mới. Năm 1988, ba năm sau khi trở thành Chủ tịch mảng Entry Systems của IBM và hai năm sau khi trở thành Phó Chủ tịch mảng doanh nghiệp, ông rời IBM, đầu quân cho Xerox để giúp hãng mở rộng danh mục sản phẩm ngoài máy copy.

Năm 1991, Lowe giữ chức Chủ tịch Tập đoàn chuyên sản xuất máy bay doanh nghiệp Gulfstream Aerospace. Sau đó, ông tiếp tục giữ trọng trách tại hãng dịch vụ New England Business Services và the Moore Corporation.

Theo Du Lam