Việc các tập đoàn nước ngoài đầu tư vào Việt Nam không còn là chuyện mới. Tuy nhiên, việc những “gã khổng lồ” như Intel hay Samsung đổ hàng tỷ đô la vào nước ta trong những năm qua lại là câu chuyện khiến nhiều người quan tâm.

Còn nhớ, năm 2010, Tập đoàn Intel của Mỹ đã xây dựng nhà máy sản xuất chip điện tử lớn nhất của họ ở Việt Nam với trị giá 1 tỷ USD.

Việc đầu tư của Intel được coi là phát súng đầu tiên cho các dự án tỷ đô của các tập đoàn quốc tế vào Việt Nam. Năm 2013, Samsung tiếp tục tạo nên cơn sốt mới tại Việt Nam khi quyết định xây dựng nhà máy thứ 3 ở tỉnh Thái Nguyên với số tiền đầu tư khổng lồ.

Không chỉ Intel, Samsung mà nhiều tập đoàn công nghệ thế giới như Nokia, LG mà đáng quan tâm là dự án khu phức hợp nhà máy do LG xây tại khu công nghiệp Tràng Duệ, Hải Phòng rộng tới 402.600 m2 với tổng mức đầu tư lên tới 1,5 tỷ USD.

Trả lời câu hỏi về nguyên nhân của việc đầu tư các dự án tỷ đô vào Việt Nam của các tập đoàn lớn thế giới, báo Dân Việt đăng ý kiến TS Alan Phan cho rằng: “C rất nhiều nguyên nhân để tạo ra trào lưu này tùy vào phán xét của các tập đoàn đa quốc gia. Như các doanh nhân Hàn Quốc và Nhật Bản, hiện họ cũng xem xét trong mối tương quan chung giữa quan hệ chính trị, kinh tế của nước họ với Trung Quốc để quyết định có tiếp tục đầu tư ở thị trường Trung Quốc nữa hay không.

Ngoài ra, giá cả sản xuất ở Trung Quốc bắt đầu lên cao, lạm phát cũng bước vào thời kỳ cao và lương ở Trung Quốc cũng bắt đầu tăng lên… là những nguyên nhân khiến Trung Quốc không còn hấp dẫn như trước.

Trước đây, những tập đoàn đa quốc gia này đã từng kỳ vọng ở các thị trường mới như Lào, Myanmar, song thủ tục đầu tư không mấy thuận lợi. Họ nhìn thấy ở Việt Nam có những triển vọng phát triển hơn nên đã đầu tư sang Việt Nam”.

TS Alan Phan (Ảnh: Internet)

TS Alan Phan nhấn mạnh: “Tuy nhiên, nguyên nhân lớn nhất là Việt Nam đang có chính sách khuyến mại để thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), bù vào phần suy thoái kinh tế. Nhà nước mình rộng rãi về phúc lợi cho các công ty FDI, chẳng hạn như Samsung, lợi nhuận của họ có thể đạt được 6 tỷ USD theo phép tính, nhưng đóng thuế của họ chỉ mất 50 triệu USD. Phải nói rằng, Samsung khó mà tìm được nơi nào mà tiền họ thu về cao mà đóng thuế lại thấp như ở Việt Nam”.

Cũng phải nói rằng, việc các nhà đầu tư nước ngoài nhìn thấy được tiềm năng ở thị trường Việt Nam cũng là một yếu tố quan trọng.

Cũng theo TS Alan Phan, vấn đề thị trường và việc thuế quan ưu đãi cũng là một trong những nguyên nhân khiến các tập đoàn nước ngoài quyết định rót vốn vào Việt Nam. Đồng thời việc địa thế của Việt Nam mặt hướng ra biển rất dài với nhiều hải cảng trang bị khá tốt, rất thuận lợi cho xuất khẩu.

“Bất cứ chiến lược đầu tư nào của các công ty đa quốc gia, thậm chí có những công ty đầu tư chỉ có vốn 80 triệu USD thôi, nhưng tài liệu phân tích thị trường của họ cũng lên đến mấy trăm trang. Nên việc các tập đoàn đa quốc gia này đã quay sang đầu tư vào Việt Nam, cũng phải hiểu rằng, họ đã phân tích thị trường Việt Nam đến mọi ngóc ngách”, TS Alan Phan nói.

Phân tích về những tác động của các dự án FDI đối với Việt Nam, TS Alan cũng cho hay: “Hệ lụy lớn nhất là khi FDI thống trị nền kinh tế thì kinh tế của chúng ta sẽ phụ thuộc vào nước ngoài và mình mất quyền chủ đạo. Nói như vậy cũng có nghĩa, những chính sách của chúng ta phải luôn tạo ra ưu ái cho họ, nếu làm “phật ý” thì họ lại rời bỏ chúng ta, chúng ta sẽ bị chới với ngay. Điều này phần nào cũng sẽ mâu thuẫn với chính sách của Chính phủ là Nhà nước chỉ đạo nền kinh tế. Thêm nữa, nếu các doanh nghiệp ngoại ồ ạt đầu tư vào Việt Nam, trong lúc các doanh nghiệp nội chưa đủ sức chống chọi sẽ ngày càng tăng áp lực đè nặng lên doanh nghiệp nội.

Tuy vậy, cái lợi cũng rất nhiều. FDI sẽ tạo công ăn việc làm cho người dân, bất động sản sẽ tăng giá, người dân sẽ có tiền, nhiều nhà đầu tư nước ngoài sẽ tìm đến Việt Nam mua nhà…

Tuấn Khanh (Tổng hợp)