Năm mới, viết cho một sự khởi đầu mới…

Từ khi lập blog này, tôi đã nhận được khá nhiều câu hỏi về việc muốn đi du học mà không biết bắt đầu từ đâu hoặc những yêu cầu chia sẻ tìm kiếm cơ hội du học và học bổng ở Phần Lan. Tôi rất xin lỗi vì không có thời gian để trả lời riêng từng bạn việc mình bắt đầu tìm hiểu về đi du học như thế nào. Thực tế là trên mạng đã có rất nhiều người viết về vấn đề này nên tôi nghĩ chỉ cần một cái search đơn giản trên google bạn có thể tìm được rất nhiều bài viết về du học. Quá trình tìm hiểu về du học của tôi có lẽ cũng không có gì khác biệt lắm. Chỉ có một vài điểm tôi muốn nhấn mạnh ở đây thông qua kinh nghiệm của cá nhân mình.

Đây là câu hỏi hiển nhiên phải hỏi, nhưng lại ít người đặt ra. Đối với tôi du học là một cái gì đó đến khá tự nhiên khi từ bé bố mẹ tôi đã ra nước ngoài làm ăn, họ kể cho tôi về cuộc sống trải nghiệm ở nước ngoài và từ đó tôi sớm hình thành trong đầu mình ý tưởng một ngày sẽ ra nước ngoài để chứng kiến tận mắt sự khác biệt đó. Đương nhiên đi du học không chỉ là việc đặt chân đến một quốc gia khác để trải nghiệm sự khác biệt mà nó thực sự phải là học. Đam mê của bạn là gì? Bạn muốn học ngành gì? Ở đâu trên thế giới này có thể cho bạn cơ hội học được những điều đó? Một cách tiếp cận khác đó là bạn thích đất nước nào, tại sao lại thích nó, nếu đến đó học bạn có thể học được những gì cho mình? Có một xu hướng hiện nay mà tôi chú ý đó là nhiều bạn chỉ muốn đi du học để thể hiện mình là khác biệt, để không bị lạc nhịp với bạn bè, hay để chạy trốn. Đi đâu cũng được, miễn là thoát khỏi thực tại hiện nay thật nhanh chóng và ít phải đầu tư công sức trước mắt nhất.

Có một tấm bằng đại học ở một nước phát triển đương nhiên là tạo cho các bạn những lợi thế nhất định. Tuy nhiên với xu hướng du học nhiều như hiện nay, có một tấm bằng nước ngoài không cũng chẳng đủ, thậm chí nhiều khi còn yếu thế hơn so với một tấm bằng của sinh viên trong nước. Tôi đoán là các bạn cũng nghe qua những câu chuyện tương tự như anh A,B,C đi học nước nọ nước kia về mà mãi không xin được việc. Tôi cũng biết những người như thế. Vì vậy, vấn đề đặt câu hỏi tại sao muốn đi du học là vô cùng quan trọng, nó sẽ giúp định hướng cho công cuộc tìm kiếm trường học, ngành học, đất nước và sau này là công cuộc học hành của bạn ở nước ngoài. Tìm kiếm những con đường ngắn sẽ dẫn tới những hậu quả tiêu cực trong tương lai. Hãy suy nghĩ cho thật kỹ.

Du học không còn gì xa lạ với sinh viên Việt nam, bạn có thể tìm thấy các trang web và blog cung cấp các thông tin tổng quát về du học ở khắp mọi nơi. Dù việc đọc nhiều luồng thông tin là tốn thời gian, nhưng nó sẽ giúp cho bạn có được nhiều quan điểm khác nhau về du học nói chung và các hệ thống giáo dục khác nhau. Mỗi hệ thống giáo dục lại có những đặc tính khác nhau, yêu cầu khác nhau. Rồi mỗi trường, mỗi ngành học lại có các tiêu chuẩn khác nhau. Ít nhất trước khi đặt câu hỏi, bạn phải nắm qua được đặc thù hệ thống giáo dục của một nước, cách người ta xét tuyển như thế nào trước khi đặt câu hỏi.

Việc đặt ra những câu hỏi chung chung kiểu như chị có thể tư vấn giúp em về việc đi du học Phần lan hoặc em học ngành luật chị xem có trường nào ở Phần Lan dạy ngành này thực sự khiến cho tôi rất khó trả lời, quá dài và không phải biết bắt đầu từ đâu vì tôi không biết hoàn cảnh, sở thích của bạn. Hoặc em tốt nghiệp ngành tiếng anh, IELTS 6.5, chị có biết chương trình thạc sỹ nào phù hợp với em không? Câu hỏi này làm tôi hơi buồn vì với 6.5 IELTS, bạn hoàn toàn có thể tự đọc thông tin ở các trang web của các trường đại học để tìm chương trình. Thứ hai, tôi học thạc sỹ về kinh tế và tôi có học ở Phần Lan, nhưng điều đó không có nghĩa là tôi biết rõ từng trường từng ngành học ở đó.

Nếu những câu hỏi của bạn thể hiện rằng bạn đã có tìm hiểu qua, hoặc ít nhất đọc thông tin du học Phần Lan mà tôi đã viết, tôi sẽ cảm thấy vui vẻ trả lời hơn nhiều. Tự mình tìm hiểu thông tin sẽ giúp bạn tránh khỏi những nhận xét từ một phía của người trả lời. Ví dụ tôi có thể không thích một trường này, ngành này vì lý do cá nhân, nhưng nó lại hợp với bạn hơn, hợp với khả năng của bạn hơn là tôi.

Rất đơn giản đầu tiên bạn phải biết tiếng anh để tự đọc những thông tin về giáo dục các nước bên cạnh các thông tin bằng tiếng việt. Nếu chưa có tiếng anh, ít nhất bạn cần phải biết mình muốn học gì, khả năng của mình ở mức nào và khi nào mình muốn bắt đầu đi du học hay đăng ký học bổng. Ví dụ như tôi có điểm phẩy đại học vừa phải, apply 1 học bổng như học bổng phát triển Úc hay Eramus Mundus là quá sức khi tôi mới vừa tốt nghiệp đại học và cũng không hề làm cho nhà nước, cũng không có ý định, học xong phải quay về ngay…

Nếu bạn tốt nghiệp nằm trong top của trường hay chuyên ngành, có khả năng bạn có thể nhắm đến 1 học bổng nào đó, của chính phủ Việt Nam hay chính phủ nước ngoài. Thường 8.0 trở nên, điểm tiếng anh cao, cộng với các hoạt động ngoại khoá và thành tích khác, bạn có thể aim tới một số học bổng nhất định. Nếu không, bạn phải chờ có kinh nghiệm 2,3 năm làm trong nhà nước để được hưởng những lợi ích nhất định mà các chương trình học bổng hỗ trợ phát triển yêu cầu… Nhìn chung, các loại học bổng và yêu cầu đều rất đa dạng, bạn phải biết khả năng của mình như thế nào và định hướng sự nghiệp rõ một chút, cộng với kiên trì tìm kiếm. Tôi có biết một vài câu chuyện xin học bổng, có thể sau này có thời gian sẽ viết lại sau.

Thông tin trên đây giới hạn cho các loại học bổng toàn phần và thường là của chính phủ các nước. Nếu bạn muốn xin học bổng của các trường đại học, thì có thể sẽ khác một chút. Vì các thông tin bằng tiếng việt rất nhiều, bạn có thể biết được thời gian đăng ký học bổng vào khoảng thời gian nào trong năm và lên kế hoạch học tập ở trường, học tiếng anh, và chuẩn bị tài chính cho việc học và đăng ký hồ sơ. Chỉ có cách đọc nhiều và mở rộng phạm vi tìm kiếm, bạn có thể định hình được nơi nào để đi, nên đi và nên apply. Việc chuẩn bị hồ sơ là một vấn đề khác sau khi bạn có đủ các thông tin cần thiết.

- Tại sao muốn đi du học?

- Bạn là ai? (học ngành gì, khả năng học tập và tài chính như thế nào)

- Bạn thích gì, đam mê gì, thích đi học ở nước nào, tại sao?

- Bao giờ bạn định đi du học?

- Trình độ ngoại ngữ (Anh, Đức, Pháp, Trung, Hàn…) thế nào? Điều kiện tối thiểu ngoại ngữ để đi du học ở nước bạn muốn là gì?

- Search terms: du học ngành ABC, du học Phần Lan, Pháp, Mỹ, Bỉ, Na Uy, or in English: study in Finland, Norway, Germany, master program in IB, sustainability, electrical engineering… Học bổng: học bổng toàn phần thạc sỹ, cử nhân, học bổng chính phủ Anh, Nhật, Hàn, Australia, Na Uy…, học bổng phát triển, học bổng dành cho các nước đang phát triển (Government scholarship for students from developing countries, scholarships in Europe…)

- Đặt mục tiêu cụ thể và tiếp tục đọc và hỏi kinh nghiệm của những người đi trước trong quá trình tìm kiếm thông tin.

- Đọc thông tin ở http://www.studyinfinland.fi/ (Đây là trang tin chính thức về giáo dục Phần Lan, ở đây bạn có thể tìm được mọi thông tin từ hệ thống giáo dục, các trường đại học, các chương trình được offer, chi phí cuộc sống, thông tin mới nhất về các chính sách giáo dục… Nếu tiếng anh của bạn chưa đủ, có thể dùng tạm google translate để đọc thông tin).

- Thông tin về đăng ký học bậc cử nhân ở các trường Khoa học ứng dụng (University of Applied Sciences) ở Phần Lan:

- Đăng ký học thạc sỹ: Tìm hiểu apply học thạc sỹ ở Phần Lan ở blog này.

- Ngoài ra trên diễn đàn du học sinh Phần Lan có vô cùng nhiều thông tin các bạn có thể đọc tham khảo. Vấn đề đó là bạn cần đầu tư thời gian để đọc. Nhớ search key words nếu bạn muốn tìm một thông tin cụ thể và tiết kiệm thời gian ở góc phải trang web.