Tuy nhỏ bé nhưng nó được đánh giá là một trong những giống ngựa thông minh nhất hiện nay. Mặc dù có kích thước khá nhỏ nhưng chúng lại rất khỏe mạnh. Nên chúng được sử dụng để kéo xe, chở than bùn, than đá và các mặt hàng khác thậm chí là cày bừa thay trâu bò.

Chúng dễ phân biệt với các giống ngựa khác vì có bộ lông khá dày dài và đẹp. Vào giữa thế kỷ 19 hàng ngàn con ngựa Shetland đã được đưa tới nước Anh để làm việc trong các hầm lò, kéo than dưới lòng đất.

Ngày nay ngựa Shetland được dùng trong các ttrung tâm huấn luyện đua ngựa dành cho trẻ em. Shetland cũng được dử dụng trong các trường đua ngựa dành cho trẻ em.

Một trong số chúng cũng được nuôi trong vườn bách thú để phục vụ khách tham quan. Chúng cũng được sử dụng làm phương tiện đi lại cho khách du lịch tại các thành phố lớn ở Châu Âu hoặc các trung tâm thương mại.

Vì rất thông minh nên nó được học các lớp huấn luận như chó nghiệp vụ. So với các giống ngựa khác cùng kích thước thì Shetland khỏe hơn rất nhiều. Những con ngựa được lựa chọn huấn luyện thuộc sự quản lý của Trung đoàn Hoàng gia Scotland.

Shetland có bờm dày và dài và một bộ lông dày như áo khoác mùa đông giúp chúng chống được thời tiết khắc nghiệt. Shetland có đủ mọi màu lông từ đen, hạt dẻ, xám, Palomino, loang nâu, cremello, và bạc đến cả màu trắng sắc hồng.