Chặng đua hạ màn mùa giải 2014 chứng kiến chiến thuật độc đáo mà đội đua Williams sử dụng cho Felipe Massa với ý đồ đoạt chiến thắng trong tay Lewis Hamilton. Liệu Massa có thể thành công hơn nữa dù đã về đích chỉ sau Hamilton có 2,5 giây?
Bên cạnh đó, chúng ta còn gặp những chiến thuật ngược mà Red Bull và Force India áp dụng thành công cho Daniel Ricciardo (về thứ 4 dù chỉ được xuất phát từ pit-lane) và Nico Hulkenberg (xuất phát thứ 12 nhưng vẫn về đích thứ 6).
Massa (phải) không thể đánh bại Hamilton (trái) dù chỉ còn cách đối thủ 2,5 giây khi về đích. Ảnh: Formula 1.
Cuộc chiến giữa Hamilton và Massa. Do bắt đầu lúc chiều tà và kết thúc khi mặt trời lặn nên nhiệt độ đường đua Yas Marina có xu hướng giảm dần theo thời gian. Với đặc điểm trên nên Williams nhận định rằng loại lốp Siêu mềm (Super Soft) rất thích hợp để sử dụng cho giai đoạn cuối cuộc đua khi nhiệt độ thấp sẽ khiến tuổi thọ của lốp sẽ được kéo dài hơn so với trường hợp sử dụng ở giai đoạn xuất phát cuộc đua.
Trên thực tế, sau chặng đua nếu nhìn vào quá trình làm việc của bộ lốp siêu mềm ở giai đoạn đầu so với giai đoạn cuối cuộc đua, ta hầu như không nhận thấy nhiều khác biệt. Điều này giải thích tại sao chiến thuật táo bạo của Williams không hoạt động hiệu quả như họ dự tính. Mặt khác, khi nhận thấy Massa sử dụng chiến thuật độc đáo trên, Hamilton đã có biện pháp đối phó kịp thời để tránh bị tay người Brazil vượt qua.
Việc Massa có thể tiến lại gần chiếc W05 ở những vòng đua cuối cùng phần lớn là do sau khi chứng kiến sự cố với bộ phận thu hồi năng lượng (ERS) trên xe của Nico Rosberg, Hamilton đã chủ động giảm tốc độ để giữ an toàn. Ngoài ra, do giảm tốc quá nhiều nên bộ lốp của chiếc W05 không còn hoạt động tốt do nằm ngoài dải nhiệt độ hoạt động tối ưu, điều này khiến Hamilton đôi lần phải phanh gấp tại các góc cua và bộ lốp thứ hai của anh không giữ được lâu. Khi Massa tiến lại gần và Rosberg đã chắc chắn không có điểm, Hamilton liền tăng tốc vừa đủ để tránh bị đối thủ tấn công.
Do đã cầm chắc vị trí thứ 3 trên bảng xếp hạng tập thể khi Ferrari thi đấu lẹt đẹt và Hamilton đã nới tay vì đã chắc chắn vô địch nên Williams đã quyết tâm theo đuổi chiến thuật mạo hiểm hòng có thể đem về chiến thắng đầu tiên sau hơn 2 năm tay trắng. Khi Hamilton vào thay lốp lần cuối ở vòng 31, Massa nghiễm nhiên leo lên dẫn đầu cho tới khi vào pit ở vòng 43. Trước thời điểm vòng 43, Williams vẫn còn một lựa chọn khác là không thay lốp nữa để buộc Hamilton phải quyết chiến trên đường đua.
Tuy nhiên, Williams quyết định thay lốp thêm một lần nữa để dùng lợi thế bộ lốp mới hơn nhằm tấn công Hamilton ở những vòng đua cuối cùng khi thấy phương án 1 là bất khả thi. Nhận thấy ý đồ của Williams, Mercedes yêu cầu Hamilton tăng tốc ở giai đoạn cuối cuộc đua với mức độ đã được tính toán nhằm đảm bảo giữ lốp mà vẫn cầm chân được Massa.
Đáng lẽ ra, Williams cần thay lốp lần cuối muộn hơn so với thời điểm vòng 43 để đủ sức duy trì nhịp độ tấn công cho tới những vòng cuối cùng thay vì để Massa mất dần lợi thế do bộ lốp siêu mềm nhanh chóng xuống cấp do bị vắt kiệt sức ở những vòng đầu tiên sau khi thay lốp lần cuối. Tuy nhiên, cũng cần phải nhắc lại rằng do chiếc W05 quá mạnh nên Hamilton và Mercedes đủ sức hành động để ứng phó với những toan tính của Williams.
Ricciardo và Hulkenberg thành công với chiến thuật ngược. Một chủ đề chiến thuật nổi trội ở chặng này chính là những chiếc xe xuất phát với bộ lốp mềm. Đây là một lựa chọn phù hợp khi lốp mềm hoạt động rất tốt trên đường đua Yas Marina do bề mặt lốp siêu mềm rất dễ bị nổi cục sau khi gắng sức tăng tốc. Ở Abu Dhabi các đội ưa chuộng chiến thuật xuất phát với lốp siêu mềm trước khi sớm chuyển sang dùng lốp mềm ở phần còn lại của cuộc đua.
Các đội thường muốn sớm chuyển sang dùng lốp mềm tại Yas Marina tuy mọi thứ không cần thiết thay đổi đến mức cực đoan như vậy. Ferrari đã mắc sai lầm này khi vội vàng đưa Fernando Alonso thay lốp ngay từ vòng đua thứ 5. Tay đua người Tây Ban Nha đã bị thất bại do thay lốp quá sớm. Ngoài ra Alonso còn gặp bất lợi do động cơ xe mà anh dùng đã đi tới gần hết tuổi thọ nên bị hụt công suất. Có lẽ niềm tự hào Ferrari đã khiến họ không sử dụng bộ động cơ thứ 6 sau khi đã bị hỏng động cơ tại Monza.
Trong khi Ricciardo thành công thì Vettel lại thất bại với chiến thuật ngược. Ảnh: Formula 1.
Một số chiếc xe nhóm dưới đã lựa chọn chiến thuật ngược bao gồm hai tay đua của Red Bull (xuất phát từ pit-lane) và Nico Hulkenberg (Force India, xuất phát thứ 12). Đây là lần thứ 5 trong 6 chặng đua gần đây, Hulkenberg phải xuất phát với bộ lốp Prime (lốp cứng hơn trong số hai loại lốp mà Pirelli cung cấp cho mỗi chặng đua) thay vì lốp Option do Force India bị tụt lại trong quá trình phát triển xe sau kỳ nghỉ hè tháng 8 nên thường xuyên phải xuấ phát ngoài top 10.
Hulkenberg bất chấp khó khăn và một chiếc xe chậm chạp vẫn xuất sắc về thứ 6 trong khi Ricciardo chứng tỏ được khả năng vượt trội khi về đích thứ 4, liên tục đọ sức với các đối thủ khi cần thiết mà vẫn giữ lốp cực tốt. Trong khi Ricciardo thực hiện rất tốt và thành công nhờ chiến thuật của đội nhà thì người đàn anh Vettel lại không đạt được thành tích như mong muốn.
Điểm khác biệt trong thành tích giữa hai tay đua của Red Bull tại Abu Dhabi chính là những pha đối mặt với Kevin Magnussen (đội McLaren), người cũng xuất phát với lốp mềm ở những vòng đua đầu tiên. Trong khi Ricciardo nhanh chóng vượt qua chiếc MP4-26 tại vòng 7 thì Vettel không thể đánh bại tay đua người Đan Mạch. Mãi tới vòng 21, sau khi vào thay lốp thì Vettel mới vượt qua đối thủ.
Ngoài ra, Ricciardo vào thay lốp lần 2 muộn hơn người đồng đội 8 vòng vì thế anh đủ sức đeo bám nhóm trên. Sau lần vào pit cuối, trong khi Vettel mắc kẹt phía sau hai tay đua của Force India thì Ricciardo vẫn đủ sức giữ khoảng cách với hai chiếc xe của Williams, nếu không bị phạt sau vòng phân hạng thì tay đua người Australia dư sức đánh bại cả Bottas lẫn Massa.
Lợi thế của chiến thuật ngược khi sở hữu một chiếc xe mạnh mà không có vị trí xuất phát tốt là với lốp Prime (chặng này là lốp mềm) tay đua có thể gắng sức tăng tốc ngay ở giai đoạn đầu khi chiếc xe vẫn rất nặng bởi vì với lốp Option (chặng này là lốp siêu mềm), lốp rất nhanh mòn khi gắng sức tăng tốc khi xe nặng.
Rủi ro lớn nhất của chiến thuật ngược là trong trường hợp xe an toàn xuất hiện ngay ở vòng 1. Khi đó, các xe phía trên sẽ nhanh chóng chuyển từ lốp Siêu mềm sang lốp mềm nên các xe xuất phát với lốp mềm sẽ mất đi nhiều lợi thế. Dù tay đua có thể gỡ lại được thiệt hại nhờ việc tận dụng khoảng thời gian không phải vào pit để vượt qua các xe phía trên, tuy nhiên điều này còn tùy thuộc vào tình hình cuộc đua cũng như đặc điểm thiết kế của đường đua.
Đôi điều cần nói về lốp Pirelli của mùa giải 2014. Ở lần bàn luận cuối cùng về chiến thuật của mùa giải 2014, chúng ta cần dành lời khen ngợi cho nhà sản xuất lốp Pirelli. Sau một mùa giải 2013 thảm họa với hàng loạt sự cố với bộ lốp, Pirelli đã thiết kế và sản xuất một loại lốp tuyệt vời dành cho mùa giải 2014 dù vẫn còn một số lời phàn nàn về chất lượng của bộ lốp siêu mềm và loại lốp dành cho trời mưa cũng như một số lựa chọn quá bảo thủ và cầu toàn tại những đường đua như Sochi.
Chất lượng lốp Pirelli được đánh giá cao trong mùa giải năm nay. Ảnh: Formula 1. Tags: Công ty vệ sinh, Cỏ nhân tạo, Giường tầng
Abu Dhabi chưa bao giờ được đánh giá là một chặng đua hấp dẫn, dù trên thực tế năm nay là Grand Prix hấp dẫn nhất sau 6 lần tổ chức đua F1 tại Yas Marina khi chiến thuật lốp rất đa dạng và độc đáo. Năm nay, chiến thuật về lốp tỏ ra rất hấp dẫn đặc biệt là trong những chặng đua mà Mercedes thống trị hoàn toàn. Điều này rất khó có thể thấy khi các xe còn dùng lốp Bridgestone như trước kia.
Pirelli đã bị chê bai rất nhiều trong suốt ba năm đầu tiên của bản hợp đồng cung cấp lốp xe F1. Trên thực tế chính điều này đã giúp cuộc đua hấp dẫn hơn và giúp Pirelli hoàn thiện lốp xe hơn cho các mùa giải tiếp theo, điều đã thể hiện rõ trong năm nay.