Hôm qua, một số cựu binh sống sót trong trận Trân Châu Cảng đã về lại đảo Oahu để kỷ niệm 73 năm ngàyvụ tấn công của quân Nhật khiến hơn 2000 người Mỹ thiệt mạng.

Reuters đưa tin – Trong năm năm liền, từ quê nhà Alta Sierra, California, ông Lou Conter đều bay đến Honolulu để tưởng niệm các thành viên cùng trong đội thủy thủ đoàn của tàu USS Arizona đã thiệt mạng trong cuộc không kích bất ngờ vào Trân Châu Cảng vào ngày 07/12/1941.

Các cựu chiến binh còn sống sót sau vụ tấn công Trân Châu Cảng đứng dậy chào tàu USS Chung-Hoon tại buổi lễ.

Hôm chủ nhật, trước khi khai mạc lễ kỷ niệm lần thứ 73 tại sân trước Trung tâm Thăm quan Trân Trâu Cảng, Conter cho biết ông và những cựu chiến binh còn sống khác đã tụ tập vào ngày này ở Honolulu bắt đầu từ năm 1991. Ông luôn cố gắng sắp xếp để hàng năm đều có thể tham gia.

Ông Conter, đã 93 tuổi, cho biết đó không phải vì bản thân mà vì để “Tỏ lòng tôn kính đến 2.400 người đã chết ngày hôm đó, trong đó có 1.177 người trên tàu Arizona.”

Ông John Mathrusse, ngồi hàng ghế trước ông, người đồng sống sót sau vụ tấn công cũng nhất trí như vậy. Cựu binh đã 91 tuổi này lúc đó đang ở gần Hạm đội Thái Bình Dương trên đảo Ford khi những chiếc máy bay Nhật bay đến và bắt đầu thả bom cướp đi 2.403 mạng sống, đánh dấu trận chiến đầu tiên của Hoa Kỳ trong chiến tranh thế giới thứ hai.

Tàu USS West Virginia cháy và chìm trong cuộc tấn công Trân Châu Cảng ngày 7/12/1941.

Khi bom trút xuống, Mathrusse bị dồn vào thế sống còn bất cứ giá nào. Ông hồi tưởng lại: “Tôi có một khẩu súng trường, và thế là tôi bắt đầu bắn”. Ông kể lại cách ông đã nhắm bắn máy bay thế nào và kết luận: “Mặc dù việc đó chẳng có tác dụng gì nhưng đã khiến tôi cảm thấy tốt hơn”.

Buổi lễ có sự tham gia của 50 cựu chiến binh Đệ nhị thế chiến đã thu hút khoảng 2.500 khách tham quan. Buổi lễ là một phần của Ngày tưởng niệm toàn quốc trên các trang mạng ở Mỹ.

Trên đảo Oahu, khách mời được sắp xếp ngồi đối diện với Trân Châu Cảng, nơi 21 tàu bị chìm hoặc hư hại, cùng với 323 máy bay quân sự. Trong sự quan sát của khán giả, tàu USS Chung-Hoon chạy vào cảng và kéo còi báo động lúc 7h55 sáng báo hiệu khoảnh khắc sự im lặng trước thời điểm bắt đầu cuộc tấn công.

Tướng Lori Robinson, chỉ huy Không quân Thái Bình Dương, cho biết trong một bài phát biểu: “Bằng việc vinh danh quá khứ, chúng ta còn truyền cảm hứng cho các thế hệ tương lai, nhằm đảm bảo các sự kiện đã xảy ra trong ngày này 73 năm trước đây sẽ không bị lãng quên.”.

Buổi lễ còn bao gồm phần trình diễn âm nhạc của đội nhạc Hải quân Mỹ thuộc Hạm đội Thái Bình Dương, lễ cầu nguyện kiểu Hawaii, một màn nổ pháo của quân đội Mỹ… Và cũng giống như những năm trước, Ban Tôn giáo Nhật Bản lại nhờ Liên đoàn Thế giới gửi tới lời cầu nguyện hòa bình.

Nguyễn Mai (Theo Reuters)