(Tin quân sự nước ngoài) – Iran sẽ nhận 4 tiểu đoàn tên lửa phòng không S-300PMU-2 “Favorit”, vốn dĩ được Nga sản xuất cho Syria nhưng không cung cấp.

Ngày 10/11, báo Komersant của Nga dẫn nguồn tin trong lĩnh vực hợp tác quốc phòng cho biết, Iran sẽ nhận 4 tiểu đoàn tên lửa phòng không S-300PMU-2 “Favorit”, hệ thống tên lửa vốn dĩ được Nga sản xuất cho Syria nhưng không cung cấp.

Hệ thống tên lửa phòng không S-300 của Nga. Ảnh Lenta

Theo nguồn tin trên, trong khoảng thời gian dài Iran xem xét các hệ thống do Nga chủ động đề xuất, trong đó có hệ thống tên lửa phòng không S-300 VM “Antey-2500”, tuy nhiên, Tehran luôn tuyên bố cần chính xác hệ thống S-300 “?”(theo nguồn tin từ báo Lenta đó là S-300P).

Trước yêu cầu đó, Nga đưa ra lập luận đầy tính thuyết phục nói rằng, hệ thống S-300 mà Iran cần không còn được sản xuất nữa.

Do đó, vào thời điểm hiện nay, phương án tối ưu nhất giành cho Iran lựa chọn là hệ thống S-300PMU-2 mà trước đây Nga sản xuất cho Syria.

S-300PMU-2 cần phải được chuyển giao cho Syria theo hợp đồng ký năm 2010, tuy nhiên thực tế Damascus chỉ nhận được một phần các trạm radar.

Sau đó khi nội chiến tại Syria xảy ra Nga đã từ chối bán hệ thống này cho Damascus.

“Mới đây, Israel đã bày tỏ quan ngại về việc Nga cung cấp S-300 cho một quốc gia khác trong khu vực, bởi từ lãnh thổ của đất nước này S-300 có thể kiểm soát toàn bộ không phận của Israel.

Do vậy, chúng tôi đã quyết định thương lượng, hủy bỏ hợp đồng và trả lại các khoản tạm ứng cho Syria” – Tổng thống Nga Vladimir Putin bình luận về lý do tại sao không cung cấp cho Iran S-300 vào tháng 4/2015.

Hệ thống tên lửa phòng không S-300 của Syria. Ảnh Tass

Theo Komersant, tổng giá trị hợp đồng có thể lên đến 1 tỷ USD và thời hạn cung cấp diễn ra không sớm hơn giữa năm 2017.

Nguồn tin cho biết, lý do đưa ra thời hạn muộn như vậy là do Nga cần hoàn thiện hệ thống tên lửa theo các yêu cầu của quân đội Iran.

Ngày 9/11, Giám đốc của Tập đoàn “Rostekh”, ông Sergei Chemezov công bố hợp đồng cung cấp hệ thống S-300 cho Iran đã chính thức có hiệu lực, tuy nhiên ông từ chối tiết lộ chủng loại và số lượng vũ khí.

Trước đó, theo thông báo, Iran có thể nhận các hệ thống dòng S-300P (PMU-1 hoặc PMU-2) và các hệ thống S-300 V (S-300VM “Antey-2500”).

Vào tháng 4/2015, Tổng thống Nga Putin đã xóa bỏ lệnh cấm vận bán cho Tehran hệ thống S-300. Quyết định được đưa ra trên cơ sở xuất phát từ những động thái tích cực trong cuộc đàm phán về hạt nhân của Iran.

Lệnh cấm vận được áp dụng vào tháng 9/2010 theo chỉ lệnh của Tổng thống Dmitry Medvdev lúc bấy giờ về thực hiện Nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhằm hạn chế cung cấp cho Iran các loại vũ khí tấn công.

Lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc thực chất không nhằm vào các hệ thống phòng không (đây là hệ thống phòng thủ), nhưng Kremlin đã thực hiện cam kết bổ sung trong bối cảnh muốn tái khởi động quan hệ với Mỹ.

Do đó, Nga đã chủ động ngừng việc cung cấp cho Iran 5 tiểu đoàn tên lửa phòng không S-300PMU-1 (hợp đồng ký năm 2007 với tổng số tiền khoảng 800 triệu USD).

Nguyễn Hoàng