• Các yếu tố môi trường (ví dụ như độ mặn, nhiệt độ, pH, nồng độ ôxy hòa tan);
• Các độc chất /chất gây ô nhiễm;
• Và các mầm bệnh và lây nhiễm dịch bệnh.

• Do sự sinh trưởng quá nhanh của các loài thực vật: các loài thực vật sản sinh ra oxy thông qua quá trình quang hợp trong điều kiện có ánh sáng mạnh, nhưng lại liên tục sử dụng oxy thông qua quá trình hô hấp. Quá trình quang hợp và hô hấp này là một đặc trưng của tất cả các loài thực vật, kể cả sinh vật phù du (phytoplankton – những loài tảo có kích cỡ micro lơ lửng trong nước) hay các loài thực vật thân mạch (VD: Cây sậy). Vào ban đêm hoặc những ngày mù, ánh sáng yếu, việc tiêu thụ oxy trong nước lớn hơn khả năng sản sinh ra oxy do quang hợp, điều này dẫn đến việc giảm dần từ từ lượng oxy hòa tan trong cột nước. Thông thường, lượng oxy hòa tan trong nước hay đạt mức cực tiểu vào ngay trước khi bình minh. Việc nồng độ oxy hòa tan trong nước thấp thường xảy ra vào các tháng nóng, khi sự sinh trưởng hoặc nảy nở[1] nhanh của các loài sinh vật phù du thường xảy ra (“nước màu xanh lá cây”), và khi giá trị bão hòa của oxy trong nước (lượng oxy có thể hòa tan trong một thể tích cột nước nhất định – phụ thuộc vào nhiệt độ, áp suất và một số yếu tố vật lý khác của nước). Nếu thời tiết ổn định, không có gió, hoặc gió rất nhẹ, thì việc oxy hòa tan từ không khí vào nước do các gợn sóng được tạo bởi gió sẽ không xảy ra, và điều này có thể sẽ dẫn đến việc hàm lượng oxy hòa tan trong nước bị xuống thấp ở mức nguy hiểm.
• Do mưa: Lượng mưa quá lớn, hoặc kéo dài, thường sẽ kéo theo việc gia tăng một lượng lớn các dòng chảy tràn trên bề mặt, những dòng chảy tràn này có thể kéo theo nó một lượng lớn những vật chất có nguồn gốc sinh học như phân động vật, các mẩu vụn thực vật tươi hoặc đang phân rã, hay những loại đất có tỉ lệ mùn (chất hữu cơ trong đất) cao, vào các thủy vực, nơi mà sự phân rã những vật chất này do vi khuẩn diễn ra một cách nhanh chóng. Việc phân hủy các vật chất này do vi khuẩn khiến Nhu cầu Oxy Sinh học (BOD – Biological Oxygen Demand: nhu cầu sử dụng oxy của các hoạt động sinh học trong nước) gia tăng, và làm giảm lượng oxy hòa tan trong nước. Cá chết hàng loạt thường xảy ra ở những vùng thủy vực kín như hồ đập nuôi cá, hồ/ao nhỏ hoặc các vụng/vịnh.
• Do lũ và nước đen: việc phân rã của những vật liệu sinh học cũng có thể diễn ra khi lũ làm nước dâng gây ngập một khu vực thảm thực vật tốt (VD: vũng, đầm lầy có phủ thực vật) hoặc những khu vực có mật độ tập trung các vật liệu sinh học dễ phân rã (phân động vật, các ruộng màu còn non, hoặc tầng thảm mục). Hiện tượng cá chết hàng loạt, trong trường hợp này, thường xảy ra khi lũ rút và nước ngập (đã bị thiếu oxy do phân rã sinh học khi ngập) rút vào các thủy vực, hoặc các dòng chảy chính nơi cá sinh sống.
• Cá chết cũng xảy ra ở những dòng chảy, khi dòng nước đen (black water – nước đen: thuât ngữ dùng để chỉ hiện tượng nước bị mất màu vì sự phân rã các vật liệu sinh học trong nước làm gia tăng hàm lượng tanin và lignin hòa tan) di chuyển xuống cuối dòng vào đầu đợt lũ. Nước đen thường xảy ra ở những vùng đất ngập nước hoặc đồng bằng ngập lũ, những nơi vốn tích tụ nhiều các vật liệu sinh học, hoặc xảy ra ở những con sông hoặc kênh/lạch khi có một lượng các vật liệu sinh học đổ vào do mưa lơn, hoặc bão. Hai yếu tố quan trọng nhất góp phần tạo nên nước đen là nhiệt độ nước và khối lượng cacbon (hay nói cách khác là các vật liệu sinh học như lá, mẫu vụn thực vật v.v…) có trong nước tại thời điểm đó. Những hiện tượng nước đen xảy ra thường là do việc sự kết hợp giữa các yếu tố (i) sự gia tăng nhanh chóng một lượng các chất hữu cơ có khả năng phân rã nhanh ở các thủy vực; và (ii) sự tăng nhiệt độ nước và không khí.
• Do xáo trộn tầng trầm tích: Những vùng nước lặng (VD: hồ ao) có một lượng lớn các loài thực vật thủy sinh, hoặc có quá nhiều chất dinh dưỡng (từ nước thải, từ các nông trại hoặc do chất thải công nghiệp) có thể tích tụ một tầng trầm tích có chứa các vật liệu sinh học còn khả năng phân rã dày. Nếu không bị xáo trộn, tầng trầm tích này sẽ được duy trì ở trạng thái ổn định (hay nói cách khác là ở trạng thái khử) do không đủ oxy để kích hoạt sự phân rã. Thông thường, thì lớp nước ở bên trên tầng này có đủ oxy và các loài thủy sinh không bị ảnh hưởng nặng nề. Tuy nhiên, nếu những trầm tích này bị xáo trộn và trộn lẫn với lớp nước bên trên, thì việc mất oxy hòa tan trong nước sẽ diễn ra nhanh chóng (vì sự gia tăng Nhu cầu Oxy Sinh học – BOD). Khi điều này xảy ra, thường sẽ có những dấu hiệu cảm quan dễ nhận biết như mùi trứng thối do khí hydro sulphite sinh ra và thoát khỏi tầng trầm tích bị xáo trộn. Trầm tích trong hồ, ao, các áng/vịnh có thể bị xáo trộn và trộn lẫn với lớp nước sau khi mưa hoặc có dòng lũ/triều.

• Nước có acid (pH thấp): Các loại đất có chứa acid sulphate (Vd: Đất phèn) thường phổ biến ở rất nhiều vùng đất ngập nước và đồng bằng ngập lũ gần cửa sông dọc theo đường bờ biển của NSW. Những loại đất này cũng có thể xuất hiện tại những vùng đất ngập nước và hệ thống sông sâu trong nội địa. Những loại đất này có hàm lượng pirite sắt cao, dễ dàng oxy hóa khi tiếp xúc với oxy trong nước và không khí để hình thành nên axit sulfuric. Việc này thường hay xảy ra khi đất tại các vùng đất ngập nước và vùng đồng bằng ngập lũ được đào xúc hoặc tiêu nước tại các vùng này (Vd: làm ao nuôi tôm chẳng hạn – ND). Nước đọng còn lại tại các kênh rạch thuộc vùng đất axit thường có pH rất thấp, thậm chí đến mức ngang với acid trong ắc quy nếu trùng vào các đợt khô hạn kéo dài. Mưa sau đó có thể sẽ cuốn phần nước có chứa axit này theo các dòng chảy đổ vào các thủy vực, khiến độ pH của những thủy vực này bị giảm quá ngưỡng chịu đựng của cá. Nước có chứa axit thường dễ nhận biết bằng cảm quan thông qua màu đặc trưng của nó, thường là có các màu như màu xanh lam, trắng sữa, đỏ hoặc rất trong. Màu của nước như vậy đó là do axit trong nước phản ứng với các kim loại như nhôm và sắt có trong các loại đất này và rửa lũa chúng ra khỏi đất. Mức pH nhỏ hơn 4 sẽ làm cá bị stress nặng, có thể dẫn đến chết hầu hết các loài cá, mức từ 4 – 6 sẽ gây ra stress cho cá và khiến cá bị mắc một số bệnh, ví dụ như “bệnh đốm đỏ” (red spot) hay bị lở loét ( Epizootic Ulcerative Syndrome – UES: Triệu chứng bị lở loét ở động vật). Dòng chảy tràn có chứa axit cũng có thể có nguồn gốc từ các khu vực khai khoáng và mỏ khoáng sản đã bỏ hoang, hoặc không được quản lý tốt.
• Nhiệt độ nước: những thay đổi trong nhiệt độ nước, bao gồm cả những thay đổi một cách nhanh chóng lẫn những dao động chậm hơn theo mùa, đều có thể gây nên hiện tượng cá chết. Nói chung, hiện tượng này khi xảy ra thường chỉ giới hạn ở một số phân bố loài (về cả mặt phân bố địa lí và cao độ) nơi mà các cá thể cá có khả năng sẽ bị tiếp xúc với nhiệt độ cao hơn hoặc thấp hơn ngưỡng chịu đựng của chúng. Hiện tượng cá chết hàng loạt gây ra bởi thay đổi nhiệt độ nhanh là thường là hiếm, và hay xảy ra ở các thủy vực nhỏ có khả năng thay đổi nhiệt độ nhanh chóng. Một đợt nước lạnh đột ngột, thi thoảng, có thể giết chết những loài quen sống trong vùng nước ấm (VD như Cá rô hoàng kim – Golden Perch, và Cá ngát đuôi lươn – Eel-tailed Catfish) ở các đập nuôi hoặc sông suối nhỏ. Thay đổi nhiệt độ đột ngột do các hoạt động của con người ở những vùng nước lớn đặc thù (VD như, việc thải nước làm mát từ các máy phát điện hoặc xả nước lạnh từ các con đập lớn) đã từng là nguyên nhân gây ra hiện tượng cá chết hàng loạt ở một số khu vực.

• Độ mặn: Những thay đổi đột ngột về độ mặn của nước (VD: ở những nơi do mưa bão lớn đẩy một lượng lớn nước ngọt ra cửa sông) cũng có thể dẫn đến cá chết. Tương tự, việc phá vỡ các deo cát chắn của những đầm phá ven biển cũng khiến nước biển mặn tràn vào đầm phá cũng có thể làm ảnh hưởng đến các loài thích nghi với điều kiện độ mặn thấp. Sự tăng độ mặn do bay hơi các vùng ven biển và các hồ ao trong đất liền có thể gây ra chết cá.
• Tảo độc: một số vi tảo (ví dụ dinoflagellates- tảo đơn bào hai roi) có chứa những chất gây độc tính đối với cá. Các loài tảo này có thể tồn tại trong dòng nước nhiều năm mà không gây hại, nhưng chỉ cần một thay đổi đột ngột của nhiệt độ nước, hoặc do các nguyên nhân khác, có thể làm chất độc trong tảo phát tác. Sự sinh sôi nảy nở lớn của các loài tảo này được gọi là Thủy triều Đỏ (Red Tides) hoặc Thủy triều hồng (Mahogany tides). Triệu chứng là cá có thể trông có vẻ như bị thiếu oxy mặc dù nồng độ oxy hòa tan trong nước vẫn đủ.

• Ô nhiễm vật lí: Việc này liên quan đến ô nhiễm do việc xả các chất rắn lơ lửng như nước rửa trong công nghiệp than, amiăng, công nghiệp giấy hoặc gỗ ép. Mang cá có thể bị phủ bởi các lớp chất rắn lơ lửng, khiến cá không thể hô hấp. Ngoài ra, những tổn thương do bởi những hạt sắc nhọn cũng có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến chức năng hoạt động của mang cá. Hiện tượng các chết cho ô nhiễm vật lí rất ít khi xảy ra ở NSW.
• Ô nhiễm do hóa chất công nghiệp: Phần lớn vụ cá chết hàng loạt do ô nhiễm hóa chất công nghiệp do việc vô tình, hay cố ý, xả thải trong thời gian ngắn, thường thông qua kênh dẫn nước mưa. Một số vụ cá chết hàng loạt quy mô lớn đã xảy ra có nguyên nhân do dạng ô nhiễm này. Cá thường bị giết vì do nhiễm độc trực tiếp bởi hóa chất, mặc dù việc xả thải nước có chứa axit hoặc kiềm cũng có thể làm thay đổi pH quá lớn và là nguyên nhân dẫn đến cá chết hàng loạt. Việc xả thải hóa chất thường khó rất khó quan sát trực tiếp, và cũng không dễ dàng để có thể truy ra nguồn xả thải. Việc quan sát và phản ánh một cách nhanh chóng về hiện tượng cá chết hàng loạt là rất là cần thiết nếu có nghi ngờ liên quan đến ô nhiễm chất thải công nghiệp. Việc xả thải các hóa chất, dù là vô tình hay cố ý đều vi phạm luật môi trường, và cần phản ánh ngay lập tức cho Văn phòng Môi trường và Di sản (OEH) (ĐT:xxxx).
• Ô nhiễm do hóa chất nông nghiệp: Việc sử dụng các loại thuốc diệt cỏ và thuốc trừ sâu trong nông nghiệp, tính cho đến nay, là nguyên nhân gây ra của nhiều vụ cá chết hàng loạt. Trong một số trường hợp, là do việc sử dụng endosulphans ở các vùng trồng bông. Hóa chất bảo vệ thực vật thường là các chất rất độc đối với cá và có thể tồn tại khá lâu trong đất khô, mặc dù chúng có thể phân hủy trong nước khá nhanh (từ 2 – 14 ngày). Các hóa chất này có thể thâm nhập vào nước do việc phun thuốc quá liều, do gió khi phun rải trên không bằng máy bay, hoặc do phun trực tiếp tại mặt đất. Ngoài ra, cũng có thể do hoạt động súc rửa thiết bị phun ở các thủy vực, hoặc do cố tình vứt bỏ các thùng chứa đã qua sử dụng ra sông suối, hoặc do việc tiêu nước ở những vùng canh tác mới phun rải v.v… Việc chứng minh một hiện tượng cá chết hàng loạt do nguyên nhân sử dụng hóa chất nông nghiệp thường tương đối khó khăn nếu không có các điều tra, lấy mẫu nước và/hoặc cá.

• Tên của thủy vực (ví dụ hồ, sông, suối) và lưu vực
• Vị trí chính xác trong thủy vực (nêu tên đường hoặc các chỉ dẫn địa lý gần nhất)
• Diện tích bị ảnh hưởng (VD: ước tính chiều dài, và/hoặc diện tích, của đoạn sông có xảy ra cá chết)
• Số lượng cá bị chết (ví dụ 10, 100, 1,000 con)
• Kích thước của cá chết (cm), và nếu việc cá chết là đều có cùng kích cỡ hay có con to, con nhỏ khác nhau.
• Tên các loài cá bị chết (nếu biết)
• Những loài cá đó thường sống ở môi trường nào (ví dụ như biển, cửa sông, ao hồ, cá ăn đáy hay ăn nông v.v…)
• Điều kiện thời tiết trước khi chết (VD: nhiệt độ, khô hay ẩm, gió v.v…)
• Thời gian phát hiện cá chết (giờ, ngày, tháng);
• Thông tin về bất cứ dấu hiệu quan sát nào khác (mùi, màu sắc của nước, có loài động vật khác nào bị ảnh hưởng không ví dụ như chim, ếch, v.v…)
• Nhận định về nguyên nhân gây ra (nếu có thể).

Tôi có thể bắt và ăn cá đã chết được không?