Mới đây Tổ chức Ân xá Quốc tế đã hé lộ những hành vi “vô nhân đạo” diễn ra tại các nhà tù tại Syria.

Tại “địa ngục trần gian” này, những tù nhân bị đối xử như một “súc nô”, tra tấn bằng nước nóng, chích điện, buộc hãm hiếp bạn tù hay đối mặt với các chết tàn nhẫn…

Kể từ khi cuộc xng đột Syria bắt đầu từ năm 2011, hàng chục nghìn người đã “biến mất” không dấu vết trong các nhà tù tại Syria. Trong bản báo cáo dài 69 trang của Tổ chức Ân xá Quốc tế đưa ra hôm 18/8, đã tố cáo sự tàn bạo, vô nhân đạo trong các nhà tù tại Syria, đặc biệt là nhà tù quân sự Saydnaya, thuộc ngoại ô Damascus.

“17.723 người đã chết ở trong tù tại Syria trong 5 năm, 300 người thiệt mạng mỗi tháng, tương đương với 10 người bị đánh đập đến chết mỗi ngày… Tù nhân bị tra tấn bằng nước nóng, kẹp móng tay móng chân, chích điện..”, đó chính là những con số và những bằng chứng thuyết phục bản cáo trạng đưa ra.

Hình ảnh nhà tù Saydnaya, một trong những nhà tù tàn bạo nhất ở Syria.

Theo Tổ chức Ân xá, hầu hết những tù nhân sống sót nói rằng họ bị đánh đập ngay sau khi bị bắt giữ và đặt chân vào các nhà tù. Đối với các tù nhân nam, họ sẽ được chào đón bằng “bữa tiệc” đánh đập tàn bạo. Đối với các tù nhân nữ lại bị các cai ngục “kiểm tra an ninh” bằng việc hãm hiếp và tấn công tình dục. Với những tù nhân không thể vượt qua được giai đoạn ban đầu đã chết trong tù, xác chết của họ được vứt ngay trong buồng giam cùng với nhiều tù nhân khác.

Samer, một luật sư bị bắt gần Hama (miền trung tây Syria) kể lại: “Họ đối xử với chúng tôi như những con vật. Họ làm những điều vô nhân đạo nhất có thể. Tôi nhìn thấy máu chảy như một dòng sông. Tôi không bao giờ tưởng tượng được cùng là con người với nhau, nhưng họ có thể cư xử tàn bạo như vậy. Họ sẽ không ghê tay và giết chết chúng tôi ngay sau đó”, Samer nói.

Các cựu tù nhân khác cũng kể lại khoảng thời gian kinh hoàng bị giam giữ bên trong các phòng giam đông đúc, họ đã phải thay phiên nhau ngủ hoặc ngồi xổm để ngủ. “Nó giống như một căn phòng của người chết, họ cố gắng nhét chúng tôi vào đó”, một cựu tù nhân nói. Một tù nhân khác tên Ziad (tên nhân vật đã được thay đổi) cho biết, có thời điểm hệ thống thông gió trong nhà tù của lực lượng tại trại giam quân sự 235 thuộc Damascus bị hỏng trong 1 ngày và 7 người đã chết vì ngạt thở.

“Những cai ngục đá vào chúng tôi xem ai còn sống xót, họ nói với tôi và những người còn sống khác đứng lên, lúc đó tôi nhận ra rằng 7 người đã chết và tôi đã ngủ bên cạnh 7 xác chết trong phòng giam, trong khi bên ngoài là 25 thi thể khác nằm ngồn ngang”.

Trong môi trường ghê tởm như vậy, hàng nghìn tù nhân phải hứng chịu cảnh bị bỏ đói, đồ ăn không vệ sinh, thiếu nước, không được vệ sinh tắm rửa đúng cách. Thậm chí có tù nhân buộc phải uống nước từ cống rãnh để tồn tại. Trong môi trường ẩm thấp, mất vệ sinh như vậy, các tù nhân dễ mắc bệnh tiêu hóa, ghẻ lở và cũng không được chăm sóc y tế.

Salam, một luật sư từ Aleppo, người đã trải qua hơn 2 năm tại nhà tù tàn bạo nhất Syria, nhà tù Saydnaya kể lại trong run sợ: “Khi họ đưa tôi vào trong nhà tù, tất cả chúng tôi đều cảm nhận được mùi của ẩm thấp, của máu và sự tra tấn. Những binh lính cai ngục đã đánh chết năm người ngay lập tức trước mắt tôi, và sau đó là 14 người khác. Tất cả bọn họ đều đã chết trong một tuần”.

Giám đốc Tổ chức Ân xá Quốc tế khu vực Trung Đông và Bắc Phi Philip Luther cho biết: “Các câu chuyện kinh dị về cảnh ngược đãi lạm dụng tù nhân trong báo cáo của Tổ chức Ân xá đã mô tả chi tiết những gì mà con người thường xuyên phải chịu đựng bên trong cánh cửa tù đóng kín của các cơ quan tình báo Syria. Những cuộc ngược đãi thường gây chết người, tù nhân có thể bị giết chết trong mọi giai đoạn từ thẩm vấn đến giam giữ”.

Ông Philip Luther cũng cho rằng đây là cách mà lực lượng chính phủ Syria sử dụng để đè bẹp các thế lực chống đối. Đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Nga, Mỹ phải mang vấn đề này ra trước các cuộc đàm phán giữa chính quyền Syria và các nhóm vũ trang để chấm dứt việc tra tấn, ngược đãi tù nhân.

Trước cáo buộc quân đội Syria ngược đãi, lạm dụng, hãm hiếp tù nhân, đa phần là dân thường của Tổ chức Ân xá Quốc tế, chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad chưa có bất kỳ ý kiến nào về bản cáo trạng này.

Phương Anh