Viêm bàng quang là một bệnh khá phổ biến. Theo Đông y, viêm bàng quang cấp và mạn tính là một bệnh thuộc phạm vi chứng ngũ lâm. Nguyên nhân là do thấp nhiệt xâm nhập cơ thể gây ra bệnh cấp tính. Nếu cơ thể âm hư hay huyết nhiệt, thấp nhiệt tiếp tục tồn tại gây ra bệnh mạn tính. Sau đây là một số bài thuốc chữa trị theo từng thể bệnh.

Viêm bàng quang cấp tính: Người bệnh có biểu hiện đái dắt, đái buốt, đau tức vùng hạ vị, đái ra máu, sốt, lưỡi vàng, táo bón, mạch huyền sác. Phép chữa là thanh nhiệt lợi thấp. Dùng một trong các bài:

Bài 1: bồ công anh 20g, thài lài tía 12g, rau má 12g, mã đề 16g, cam thảo dây 12g, mộc thông 12g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 2: Đạo xích tán: sinh địa 12g, mộc thông 12g, cam thảo 6g, lá tre 16g, đăng tâm 12g, hoàng cầm 12g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 3: Chỉ trọc cố bản giao nhị thang:

hoàng bá 12g, hoàng liên 12g, thổ phục linh 8g, mộc thông 8g, trư linh 8g, sa tiền 16g, hoạt thạch 8g, bán hạ chế 8g, rễ cỏ tranh 12g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 4: Bát chính tán gia giảm: sài hồ 12g, hoàng cầm 12g, biển súc 12g, mộc thông 6g, hoạt thạch 12g, cù mạch 12g, tỳ giải 20g, bồ công anh 20g. Sắc uống ngày 1 thang.

- Nếu tiểu ra máu thêm sinh địa 12g, chi tử sao đen 12g, rễ cỏ tranh 12g.

- Nếu đau tức, trướng, co thắt vùng bàng quang hạ vị thêm ô dược 8g, khổ luyện tử 8g.

Viêm bàng quang mạn tính: Người bệnh đau mỏi lưng, người mệt mỏi, chóng mặt, ù tai, vùng hạ vị hơi tức, đái dắt, tiểu tiện nhiều lần, nước tiểu vàng, rêu lưỡi mỏng hoặc hơi vàng, chất lưỡi đỏ, mạch tế sác. Phép trị là dưỡng âm bổ thận, thanh nhiệt trừ thấp. Dùng một trong các bài thuốc:

Bài 1: thục địa 12g, thạch hộc 12g, sa sâm 12g, ngưu tất 12g, tỳ giải 16g, sa tiền 16g, kim ngân hoa 20g, hoàng bá nam 12g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 2: Bát vị tri bá: thục địa 12g, sơn thù 8g, hoài sơn 12g, trạch tả 8g, đan bì 8g, phục linh 8g, tri mẫu 8g, hoàng bá 12g. Sắc uống ngày 1 thang.

- Nếu bàng quang căng tức, đái són, tiểu tiện nhiều lần, mệt mỏi hoa mắt chóng mặt, bỏ tri mẫu, hoàng bá, thêm đẳng sâm 16g, hoàng kỳ 12g, bạch truật 12g để bổ khí.

- Nếu đau lưng, mỏi lưng, lạnh chân tay (thiên về hư hàn) thì bỏ tri mẫu, hoàng bá, thêm thỏ ty tử 12g, ba kích 12g, phụ tử chế 8g, nhục quế 4g để ôn thận trợ dương.

Bài 3: bạch linh 8g, đan bì 8g, sơn dược 10g, sơn thù du 10g, thục địa 12g, trạch tả 8g, kim ngân 12g, liên kiều 12g, thạch hộc 12g. Sắc uống ngày 1 thang.

  Lương y Thái Hòe

(Theo SK&ĐS)