Một bức tranh mô tả Trương Quả Lão cưỡi lừa ngược. (Yeuan Fang / Epoch Times). Ảnh nền: Nơi sinh sống  với những túp lều của người Lakota, c. 1891. (John C. Grabill qua Shutterstock *)

Bạn đang tiến về phía trước hay là đi thụt lùi trong cuộc sống? Một vài nền văn hóa cổ đại có những nhân vật di chuyển thụt lùi theo nghĩa đen để nhắc nhở những người xung quanh rằng tiến về trước cũng chính là đang đi thụt lùi.

Trương Quả Lão

Trương Quả Lão, một đạo sĩ đời nhà Đường ở Trung Quốc (năm 618-907 sau Công nguyên), đã cưỡi lừa ngược để cho mọi người thấy họ đang đi thụt lùi như thế nào. Theo vị đạo sĩ này, những gì mà hầu hết mọi người nghĩ là đang tiến về phía trước (danh hoa phú quý, thỏa mãn ham muốn) chính ra lại là đang đi thụt lùi, rời xa khỏi bản ngã chân chính của mình. Ông đã cho con người thấy rằng những chân lý mà con người cho là đúng lại không còn đúng nữa khi một người đi theo con đường tâm linh.

Mặc dù Trương Quả Lão là một nhân vật vĩ đại trong truyền thuyết Trung Quốc, những ghi chép lịch sử lại cho thấy ông là một người có thật.

Truyền thuyết kể rằng các nhân vật quyền lực đã cố gắng tìm ra bí quyết trường sinh bất tử mà ông sở hữu. Ông được cho là sinh khoảng năm 2.200 trước Công nguyên. Ông đã từ chối gặp họ để cung cấp bí quyết này, nhưng ông đã đồng ý gặp một vị hoàng đế có tấm lòng chân thành và cũng đang đi theo con đường tu luyện của Đạo gia, một môn tâm linh cổ xưa của Trung Quốc.

Một bài học khác nằm trong các câu chuyện đi thụt lùi của lão Trương. Lão Trương được triệu tập đến hoàng cung để chứng minh con lừa của ông có thể đi ngược. Con lừa di chuyển vững vàng đến nỗi vị hoàng đế đã ban thưởng rượu cho nó. Con lừa liền biến thành giấy. Trương Quả lão nói rằng đó là một con lừa giấy đã được phù phép chuyển động bằng phép thuật, nhưng rượu đã làm cho nó trở lại trạng thái ban đầu của nó.

Ông nói: “Cái gì thật mới bền vững còn thứ giả mạo thì không thể tồn tại được lâu.”

Heyoka

Tương tự như vậy, trong tộc người Mỹ bản địa Lakota, heyoka được biết đến như là một người cưỡi ngựa ngược, mặc quần áo ngược từ trong ra ngoài, và nói chung làm tất cả mọi thứ ngược lại.

Heyoka không phải là một người, mà là nhiều người thật được lựa chọn để thực hiện vai trò thiêng liêng này trong cộng đồng.

Tiến sĩ Steven Mizrak, một giảng viên trợ giảng trong Ban nghiên cứu  văn hóa xã hội và toàn cầu tại Đại học Quốc tế Florida, giải thích trong một bài báo có tựa đề “Thunderbird và Trickster”: “Các heyoka, hoặc các linh hề, có số lượng rất ít, nhưng được tìm thấy trong hầu hết mọi bộ tộc [của người Lakota]. Heyoka là những sự đối lập, thường nói và đi ngược về phía sau. Họ hành động một cách lố bịch, dung tục, và hài hước, đặc biệt là trong các buổi lễ thiêng liêng. Họ được cho là không biết sợ hãi và không biết đau đớn, có thể lấy một miếng thịt ra khỏi một nồi nước sôi. ”

Các heyoka được cho là vượt quá khái niệm của con người, và có thể liên lạc với các thần linh. Hành động làm ngược của họ là để thức tỉnh mọi người đánh giá lại những định kiến ​​của họ. Tiến sĩ Mizrak nói: “Trong văn hóa của họ, các heyoka chơi khăm người khác không phải để làm cho họ cảm thấy xấu hổ và ngu ngốc, mà là để cho họ thấy họ có thể hành xử thông minh hơn như thế nào.”

“Bất cứ khi nào họ gián đoạn sự trang nghiêm của buổi lễ, mọi người đều coi đó là một lời nhắc nhở về việc nhận thức cao hơn ý nghĩa của nghi lễ và những bí ẩn sâu sắc hơn của sự linh thiêng.”

*Hình ảnh nơi cắm lều của người Lakota qua Shutterstock