Trong những tháng đầu năm 2015, tuyến cáp quang AAG qua Việt Nam liên tiếp gặp sự cố khiến việc truyền tải dữ liệu từ VN đi quốc tế gặp khó khăn, ảnh hưởng trực tiếp tới người dùng.

Nhánh cáp quang AAG rẽ vào Việt Nam dài tới 314 km

Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2015, tuyến cáp quang AAG qua Việt Nam liên tục gặp sự cố. Cụ thể, vào các ngày 5/1, 23/4, 26/5 và gần đây nhất là tuần đầu tháng 6, tuyến cáp này bị đứt hoặc gặp trục trặc khiến việc truy cập vào các dịch vụ quốc tế không ổn định tại một vài thời điểm.

Tại Việt Nam, các ISP như FPT Telecom, Viettel, VNPT, VDC, SPT đều sử dụng tuyến cáp quan trọng này để kết nối với quốc tế. Do đó, khi AAG gặp sự cố đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới quá trình làm việc cũng giải trí của đa số người dùng Internet ở VN.

Không chỉ ở Việt Nam mà trên thế giới, việc xác định nguyên nhân chính xác của các sự cố đứt cáp quang nói riêng và sự cố cáp quang nói chung là khó khăn, phức tạp. Lý do là vì có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến sự cố như do thiên tai (hoạt động địa chấn), do hoạt động hàng hải (mỏ neo của tàu biển), do tác nghiệp của ngư dân trên biển hoặc do sự cố kỹ thuật bất thường…

Dưới đây chỉ là những khả năng có thể khiến tuyến cáp AAG hay gặp sự cố.

Nguyên nhân tự nhiên

Ngay cả khi nằm dưới đáy biển, các tuyến cáp quang vẫn hoàn toàn có thể chịu sự phá hoại của thiên tai như động đất, núi lửa ngầm hoặc trượt bùn, giông bão… thậm chí là do cá mập cắn.

Cá mập cắn cáp

Thực tế đã có một video quay lại cảnh một con cá mập đang giằng xé và cố cắn đường đây cáp quang dưới đáy biển của Google. Để rồi sau đó, Google đã phải nâng cấp đường cáp quang biển của mình với lớp vỏ chống đạn bằng vật liệu Kevlar bên ngoài để tránh bị cá mập cắn đứt lần nữa.

Vùng biển nông

Về cơ bản, cáp ngầm biển thường chỉ là những sợi dây được đặt nằm trần ngay trên nền cát dưới biển. Với chiều dài tới hàng chục ngàn km, để tiết kiệm chi phí, các tuyến cáp quang biển đều có chung một nguyên tắc thiết kế: được gia cường ở gần bờ và rất mỏng manh ở ngoài khơi xa.

Khi vào gần bờ các tuyến cáp quang ngầm phải được gia cường bởi thép bện và các lớp tăng cường khác là do càng vào gần bờ, mực nước càng nông và các hoạt động hàng hải càng dày đặc thì khả năng tuyến cáp bị mỏ neo của 1 con tàu nào hay các loại lưới rà đáy biển móc phải gây hư hại lại càng lớn.

Cáp quang dưới lòng biển

Trao đổi với báo chí, ông Bùi Quốc Việt – Giám đốc Trung tâm Thông tin và Quan hệ công chúng VNPT, một trong những đơn vị quản lý tuyến cáp quang biển AAG đã khẳng định cáp quang AAG trong phần thềm lục địa VN từ khi đưa vào khai thác đến nay gặp khá nhiều sự cố, khả năng có thể là do vùng biển cập bờ Vũng Tàu khá nông, mật độ tàu thuyền quốc tế ra vào lớn và hoạt động khai thác hàng hải của nước ta cũng rất cao.

Quá trình xây dựng và vận hành yếu kém

Nhiều chuyên gia cho rằng có thể quá trình khảo sát, xây dựng và vận hành tuyến cáp AAG chưa thật tốt nên mới thường xuyên xảy ra sự cố như vậy, nhất là các lần sự cố đều nằm trên vùng biển Vũng Tàu, nơi có trạm Việt Nam.

Sự phá hoại có chủ đích (hoặc vô tình) của con người cũng là 1 lý do góp phần vào sự hư hỏng của các tuyến cáp quang ngầm. Năm 2007, cộng đồng mạng Việt Nam từng sửng sốt chứng kiến việc các tàu cá cỡ nhỏ trang bị rất thô sơ đi… cắt trộm cáp ngầm về bán.

Thông tin từ công ty Viễn thông quốc tế (VNPT-I) cho biết dự kiến từ ngày 7/6, đơn vị điều hành hệ thống cáp quang biển AAG sẽ bắt đầu ngắt đường truyền để tiến hành sửa chữa những điểm đang gặp sự cố khiến tín hiệu kết nối Internet chập chờn. Dự kiến thời gian sửa chữa sẽ mất khoảng 10 ngày.

Cụ thể, theo tin tức được công bố, lịch trình sửa chữa tuyến cáp quang AAG là vào lúc 19 giờ ngày 7/6, hệ thống Internet tại đây sẽ bị tạm ngắt để sửa chữa cho đến ngày 17/6. Như vậy, trong thời gian sửa chữa này, Internet đi quốc tế qua tuyến cáp quang biển AAG sẽ bị chậm.

K.Hương