Trang bị kiến thức về sức khoẻ sinh sản là rất cần thiết cho
trẻ trong giai đoạn tiền dậy thì.

Tuổi dậy thì trung bình của trẻ hiện nay là 9-13 tuổi đối với bé gái và 11-15 tuổi đối với con trai. Tuy nhiên, có nhiều em dậy thì trước độ tuổi này. Các biểu hiện dậy thì ở bé gái là: Vú phát triển, mọc lông nách và lông mu, bắt đầu có kinh nguyệt, có thể nổi mụn ở mặt. Còn ở bé trai là: Tăng kích thước dương vật và tinh hoàn, mọc lông nách và lông mu, vỡ giọng có thể nổi mụn ở mặt và có xuất tinh.

Dậy thì sớm dễ lùn

Mới học lớp 4 nhưng bé Thuỳ đã cao 1m50. Khi đó bố mẹ em rất mừng vì con mình lớn nhanh hơn những đứa trẻ cùng lứa. Tuy nhiên, đến năm lớp 12 chiều cao của em hầu như không chuyển, trong khi các bạn cùng lớp hồi tiểu học vốn thua Thuỳ một cái đầu nay đã bỏ xa em. Theo TS, BS Nguyễn Văn Bàng, phó trưởng khoa Nhi, BV Bạch Mai Hà Nội, những trẻ dậy thì sớm thường bị lùn sau khi trưởng thành, vì sau khi phát triển các sụn ở đầu sương đóng sớm và chiều cao của trẻ hầu như không tăng thêm kể từ đó.

Tâm lý mất cân bằng

Theo các chuyên gia tâm lý, sự phát triển quá nhanh và quá sớm về thể chất so với tuổi có thể khiến trẻ gặp những khó khăn về mặt tinh thần xã hội.

Về mặt tinh thần, nhiều trẻ có thể quá lo lắng và ngại ngùng trước những biến đổi nơi cơ thể mà chúng không thể kiểm soát hoặc che giấu được. Trong khi đó một số trẻ khác lại quá vô tư, hồn nhiên vì chưa ý thức được nhiều về sự lớn lên nơi cơ thể cũng như cách giữ gìn và chăm sóc cơ thể khi đến tuổi dậy thì. Về mặt xã hội trẻ có thể bị trêu chọc ở trường lớp. Điều này khiến bé gái có xu hướng thu mình lại, ngại giao tiếp, ít nói, còn bé trai dễ nổi cáu hay gây gổ.

Làm gì khi con dậy thì sớm?

Từ góc độ của một BS nhi khoa, TS Bàng khuyên các bậc phụ huynh nên đưa con đi khám tại các cơ sở chuyên khoa, khi trẻ có các biểu hiện của dâỵ thì sớm. Lý do vì đây có thể là một hội chứng có thật , bắt đầu từ việc tăng tiết quá mức hormon sinh dục khiến trẻ dậy thì trước tuổi nhưng cũng có thể chỉ là hội chứng giả do khối u ở tuyến nội tiết (chủ yếu là u tuyến thượng thận) gây ra. Như vậy sẽ có 2 khả năng xảy ra : Trong trường hợp trẻ thuộc nhóm dậy thì sớm thật các bác sĩ có thể can thiệp để kìm hãm bớt việc tăng tiết quá hormon sinh dục dù đây là việc hết sức khó khăn và tốn kém, giúp trẻ đạt được đầy đủ chiều cao khi trưởng thành. Còn nếu là hội chứng dậy thì sớm giả, việc phát hiện và điều trị sớm các khối u sẽ giúp trẻ thoát khỏi tình huống hiểm nghèo, vì trong một số trường hợp các khối u thuộc nhóm ác tính.

Từ góc độ tâm lý, Thạc sĩ Nguyễn Hà Thành, cho rằng:”Dậy thì hay dậy thì sớm không khác nhau về bản chất vấn đề”. Điều quan trọng là ngay trong giai đoạn tiền dậy thì, các bậc phụ huynh nên trò chuyện với con để chuẩn bị tâm lý và những kiến thức về sức khoẻ sinh sản, giới tính cần thiết cho trẻ. Nhờ đó trẻ có thể sẵn sàng và an tâm đón nhận sự phát triển của cơ thể.

Nếu cha mẹ e ngại về cách thức hay phương pháp trò chuyện với con có thể nhờ sự giúp đỡ của những nhà tâm lý, hoặc gửi con đến các lớp giáo dục sinh sản cho tuổi vị thành niên. Họ sẽ lắng nghe và chia sẻ với trẻ về những khúc mắc mà trẻ gặp phải để đưa ra hướng giải quyết phù hợp. “Trang bị kiến thức về sức khoẻ sinh sản là rất cần thiết cho trẻ trong giai đoạn tiền dậy thì, vì đây chính là vũ khí giúp trẻ tránh được những nguy cơ bị lạm dụng tình dục hoặc có những xu hướng bị lệch lạc giới tính sau này”, Thạc sĩ khuyến cáo.

(Theo Giới Tính Tuổi Teen)