Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã bày tỏ sự thất vọng trong nhiệm kỳ của người đồng cấp Barack Obama và bày tỏ quan điểm tương tự với ông Putin.
“Chúng tôi đã từng kỳ vọng khi ông Obama chọn Thổ Nhĩ Kỳ là quốc gia đầu tiên đến thăm trong nhiệm kỳ tổng thống”, ông Erdogan trả lời phóng viên về quan hệ giữa hai nước.
Theo nhật báo Thổ Nhĩ Kỳ Hurriyet Daily News, ông Erdogan đã đến Mỹ hôm 9/6 để tham dự tang lễ của võ sĩ vĩ đại Muhammad Ali nhưng vì không được ban tổ chức tang lễ cho phép phát biểu nên đã bỏ ngang để trở về nước.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. |
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ gợi nhớ lại niềm hy vọng của hai nước về việc xây dựng một “mô hình hợp tác”. “Đáng tiếc rằng những dự đoán của chúng tôi đã không trở thành hiện thực. Ví dụ như trong lĩnh vực kinh tế, mối quan hệ hai nước thậm chí còn đi xuống. Kỳ vọng của Thổ Nhĩ Kỳ về chính trị với nước ngoài cũng không được đáp ứng”.
Theo ông Erdogan, Mỹ đã rút quân khỏi Iraq như ông Obama từng hứa nhưng lại chuyển các binh sĩ đến Afghanistan. Ngoài ra, ông Obama cũng không thể giải quyết vấn đề của nhà tù Guantanamo.
“Mỹ và Thổ Nhĩ đã không thể cùng hiện diện mạnh mẽ ở Syria và Iraq”, ông Erdogan nói. Một trong những vấn đề chính là việc Washington hỗ trợ lực lượng dân quân người Kurd YPG, Liên minh Dân chủ người Kurd (PYD) ở Syria trong cuộc chiến chống Nhà nước Hồi giáo (IS).
Thổ Nhĩ Kỳ coi YPG, Đảng Công nhân người Kurd (PKK) ở nước này là tổ chức khủng bố và ngăn không cho các đồng minh hợp tác với các tổ chức này.
“Một nửa số lượng vũ khí mà Mỹ viện trợ đến Syria cũng rơi vào tay IS”, ông Erdogan nói. Người dân Thổ Nhĩ Kỳ cũng bày tỏ sự thất vọng với những bức ảnh “chân thành” mà binh sĩ Mỹ cùng hợp tác với các tay súng YPG ở chiến trường.
Trong khi nhắc đến những vấn đề bế tắc ở Syria, ông Erdogan nói rằng, không phải tất cả đều là lỗi của Tổng thống Mỹ.
“Tất nhiên là tôi mong đợi một lập trường cứng rắn hơn từ phía ông Obama và tôi vẫn hy vọng như vậy”, ông Erdogan nói. “Các đồng minh NATO đang phải đối mặt với mối đe dọa ở biên giới Syria. Họ đã bày tỏ sự thất vọng với Thổ Nhĩ Kỳ vì những người đóng vai trò trong mối đe dọa này lại nhận được sức mạnh từ Mỹ”.
Vấn đề khác khiến ông Erdogan thất vọng là quan điểm của Nga về Syria. “Mối quan hệ của chúng tôi với Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đạt đến mức độ rất cao. Nhưng tất cả đã thay đổi sau khi máy bay Nga bị Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ”.
Ông Erdogan cho biết, kim ngạch thương mại giữa Thổ Nhĩ Kỳ vào Nga thậm chí còn cao hơn Mỹ, mục tiêu đạt 100 tỷ USD mỗi năm.
“Tôi hy vọng rằng mối quan hệ với Nga sẽ sớm phục hồi, để chúng tôi có thể trở lại như những ngày xưa một cách mạnh mẽ hơn.
Đăng Nguyễn