Một tuần hiến tinh trùng hai lần

Tiến sĩ Kirk Maxey, một người đàn ông tóc hoa râm, có giọng nói dịu dàng và gương mặt phảng phất nét cổ điển với quai hàm bạnh đang sống ở Northville, bang Michigan, Mỹ. Trong khoảng thời gian từ năm 1980 tới năm 1994, Kirk Maxey từng hiến tặng tinh trùng tại một bệnh viện chuyên khoa ở Michigan mỗi tuần hai lần.

Dựa vào hồ sơ các ca hiến tặng thành công, ông đã nhẩm tính được mình hiện là cha sinh học của gần 400 đứa con đang sống rải rác khắp tiểu bang, mà cũng có khả năng là trên khắp nước Mỹ.

Tiến sĩ Kirk Maxey, cha sinh học của 400 đứa con. Ảnh PBS

Khi Maxey còn là sinh viên y khoa tại Đại học Michigan, cô vợ đầu tiên của ông vốn là y tá khoa sản đã thuyết phục ông bắt đầu hiến tặng tinh trùng cho những đôi vợ chồng hiếm muộn. Maxey đã trở thành “nguồn cung cấp” cho phòng khám vì tinh trùng của ông có tỉ lệ thành công cao trong việc giúp đỡ những phụ nữ được mang thai như ý nguyện, và dĩ nhiên đã mang lại lợi nhuận không nhỏ cho bệnh viện này.

Bản thân Maxey cũng kiếm được khoảng 20 đôla cho mỗi lần hiến tặng, nhưng cho biết ông làm việc này chủ yếu vì bản năng làm cha mạnh mẽ. Ông thích có nhiều con và muốn giúp những phụ nữ tội nghiệp được làm mẹ nên đã dễ dàng hiến tặng.

“Bạn sẽ nhận một cú điện thoại mang tính riêng tư từ một cô y tá nói rằng: “Tình huống khẩn cấp! Sáng nay chúng tôi có một phụ nữ đang rụng trứng. Ông có thể đến đây trong 30 phút không?” Maxey kể.

Khi bắt đầu công việc tình nguyện này, ông không hề được yêu cầu phải xét nghiệm gien cũng như không hề nhận được bất kỳ hình thức kiểm tra hay tư vấn tâm lý nào cả. Ông chỉ đơn giản ký tên vào một giấy khước từ để bảo đảm tình trạng nặc danh, và rồi tự nhốt mình trong một căn phòng với một ống giác và một tạp chí khiêu dâm, không hề quan tâm đến hậu quả về di truyền học hay ảnh hưởng về mặt tình cảm trong 30 năm sau đó.

Chính thái độ này của ông kết hợp với những tiêu chuẩn không nghiêm ngặt của bệnh viện đã dẫn đến hậu quả Maxey có quá nhiều con. Maxey nói: “Tôi nghĩ thật là liều lĩnh khi các ngân hàng tinh trùng tạo ra quá nhiều những đứa con mà không hề theo dõi tình trạng sức khỏe của chúng hay của tôi”.

Ông đã trở thành người ủng hộ hết lòng cho các điều luật của chính phủ liên quan đến việc kinh doanh tinh trùng được hiến tặng. Ông cũng đang thực hiện việc công khai hệ gien của mình thông qua Dự án Hệ gien Cá nhân của trường Y Harvard, với hy vọng những thông tin thu thập được từ dự án này sẽ hữu dụng cho các con của ông và những người mẹ của chúng một ngày nào đó.

“Đây là nỗ lực của tôi để sửa sai, vì có thể có nhiều gia đình cần phải biết thông tin về sức khỏe của tôi” – Maxey giải thích.

Nhận đứa con sinh học đầu tiên và nỗi lo di truyền

Maxey bắt đầu việc hiến tặng trước khi ngân hàng tinh trùng trở thành ngành kinh doanh to lớn và có bài bản như hiện nay. Ngày nay, mọi cặp vợ chồng, thậm chí phụ nữ độc thân cũng có thể dễ dàng chọn mua những mẫu tinh trùng đã được phân loại, kiểm dịch theo đúng các tiêu chuẩn của FDA (Cơ quan Quản lý Thực & Dược phẩm Mỹ).

Nhưng trong thập kỷ 70 và 80, ngành kinh doanh này vận hành phía sau màn bí mật. Một người đàn ông có thể bí mật kiếm thêm chút tiền mặt bằng cách hiến tặng tinh trùng cho một đôi hiếm muộn, và đa phần là họ không có cơ hội được chọn lựa chọn tinh trùng để có được những đứa con mang gien di truyền như ý thích.

Chẳng hạn như tinh trùng từ người cha thuộc hàng các nhân vật nổi tiếng, các nhà bác học hay thiên tài về quần vợt…, hoặc như trường hợp Kirk Maxey – một người gốc Bắc Âu, đẹp trai, mắt xanh.

Kirk Maxey cùng hai cô con gái Caitlyn và Ashley Swetland. Ảnh Newsweek

Ngành Di truyền học đang lớn mạnh và nhận thức ngày càng sâu sắc của mọi người về các hậu quả của việc hiến tặng tinh trùng đang làm thay đổi vấn đề nêu trên, cũng như có khả năng khuấy động cuộc đời những người con của Maxey.

Việc hiến tặng tinh trùng ngày nay không còn là công việc cần giấu giếm nữa vì hiện tượng những cặp cha mẹ là những đôi hiếm muộn hay đồng tính luyến ái, hoặc phụ nữ đơn thân muốn có con, hầu như đã được xã hội chấp nhận. (Chỉ tính riêng ngân hàng California Cryobank, hàng năm đã bán ra trung bình 30.000 lọ tinh trùng.)

Đồng thời, những người hiến tặng tinh trùng và con cái của họ đã bắt đầu tìm đến với nhau thông qua việc xét nghiệm gien và các trang web như là Donor Sibling Registry.

Từ năm 2005, Maxey đã đăng ký làm người sử dụng trang web này, nhờ vậy hai cô con gái của ông là Ashley và Caitlyn Swetland đã tìm ra người cha sinh học của mình vào năm 2007. Cả hai chỉ sống cách Maxey có 45 phút lái xe và hiện nay đang ở độ tuổi 21 và 18. Họ đã mau chóng bắt đầu thăm viếng Maxey vài lần mỗi năm, cùng đi leo núi với Maxey và đứa con trai 12 tuổi chính thức của ông, hoặc gặp gỡ nhau tại một tiệm kem.

Những đứa con khác chưa tìm đến Maxey, nhưng khi mối quan hệ với hai cô con gái đang ngày càng tốt đẹp, ông bắt đầu lo lắng và suy nghĩ nhiều.

“Tôi tưởng các bác sĩ sẽ theo dõi từng trường hợp sinh con, nhưng khi tôi biết họ đã không làm thế, tôi bắt đầu lo lắng. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu các con tôi bắt đầu yêu đương hẹn hò với nhau ?”, Maxey nói.

Maxey cũng rất lo lắng không biết liệu mình có mang bất cứ gien có hại hoặc gien lặn nguy hiểm nào đó có khả năng di truyền cho số con quá nhiều này của ông hay không.