Chạy đua quyền lực?
Theo tiến sĩ Trịnh Hòa Bình (Viện Xã hội học VN), với sức khỏe và các điều kiện xã hội hiện nay, đàn ông vẫn có nhiều lợi thế hơn phụ nữ trong việc kiếm tiền. Tiếng nói của người mang tiền về nhà, ít nhiều luôn có sức mạnh áp đặt, dù đôi khi chỉ là vô tình. Bạo lực gia đình là đỉnh điểm của “quyền anh” có thể để lại hậu quả nặng nề. Còn phụ nữ, họ xem chồng là chỗ dựa cả về vật chất lẫn tinh thần. Vị trí xã hội, nghề nghiệp, thu nhập của ông chồng quyết định “thành phần xã hội” của gia đình: trí thức, công nhân hay nông dân… Nhiều bà vợ không phụ thuộc về kinh tế nhưng vẫn muốn nuôi dưỡng cảm giác thuộc về chồng mình. Khi có con, cũng là khi họ có thêm nhiều nỗi lo trong cuộc sống, nên càng sợ mất người đàn ông của mình, người cha của những đứa con. Vì thế, nhân danh sự an toàn của con cái, họ sử dụng tối đa “quyền em” trong việc giữ chồng.
Từ đó, các bà vợ tự cho mình quyền được…ghen, khi nhận ra các dấu hiệu như không mang đủ tiền về nhà, lơ là nghĩa vụ làm chồng, giảm sút trách nhiệm làm cha. Cảm thấy chồng không mang lại sự an toàn, ổn định và bền vững cho gia đình, các bà vợ bắt đầu… ra trận: lục lọi cặp táp, túi quần, kiểm tra tin nhắn, nghe trộm điện thoại, theo dõi chồng… Cùng với các hành vi vừa lén lút vừa công khai này là những lời nhắc nhở, cằn nhằn, tra hỏi và cao điểm là nhiều cách trừng phạt khác đối với chồng.
Bà Nguyễn Thị Thương – Giám đốc Trung tâm Tư vấn ly hôn & gia đình TP.HCM cho rằng, đàn ông thích kiểm soát và chủ động chuyện tình dục. Vì thế, phụ nữ thường đánh vào điểm này bằng cách xóa bỏ cơ chế “chồng muốn là được” và quyết định “chuyện đó” theo cách của mình. Các bà giành lấy quyền thích thì cho, hoặc ban phát như một món quà khuyến mãi khi chồng tỏ ra dễ thương, biết điều. Đây là một cuộc chiến mà các bà vợ trẻ, đẹp thường tận dụng vì biết chắc mình còn sức “mê hoặc” chồng. Bị cấm vận là một đòn chí tử đối với các ông chồng. Một số ông buộc phải nhượng bộ, một số chịu khó thay đổi bản thân. Các bà vợ luôn cố tận dụng “quyền em” ở dạng này trong thời kỳ còn huy hoàng của xuân sắc, bởi hiểu rõ tuổi xuân không thể lâu bền.
Các bà vợ có thâm niên hơn thì củng cố “quyền em” bằng các loại vũ khí khác: trình độ học vấn, thu nhập, kỹ năng, kinh nghiệm… Tiến sĩ Lê Thị Quý (Khoa Xã hội học – ĐH KHXH-NV Hà Nội) cho đó là các yếu tố tác động đến quá trình ra quyết định, nhằm tạo vị thế trong gia đình. Người quyết định chuyện lớn trong nhà thường là ông chồng nên đã gây bất lợi cho phụ nữ, bởi cuộc đời họ đành gắn với chữ “phải làm”, nhiều hơn là “muốn làm”. Thời kỳ mang thai, sinh nở, khiến cho các bà vợ tụt lại phía sau, giảm phần đóng góp kinh tế gia đình. Nếu các ông chồng không nhìn thấy việc nội trợ, sinh nở cũng là một đóng góp đáng kể, các bà vợ sẽ thấy mình chẳng là “cái đinh” gì trong gia đình, buộc các bà phải phòng thân, phát huy “quyền em”. Với sự hỗ trợ của các biện pháp kế hoạch hóa gia đình, không ít bà vợ đã thực hiện được việc mang thai theo ý muốn, sinh con vào thời điểm thích hợp, nhưng không ít người cảm thấy vô cùng “tệ hại” khi không sinh được con trai, dù họ biết rõ họ không hề có lỗi.
“Tốt nhất là hai “võ sĩ” có quyền bình đẳng như nhau, rồi tùy từng trường hợp mà cân đối quyền lực, gia giảm theo một tỷ lệ thỏa đáng nào đó. Ví dụ mang thai, sinh con, cho con bú, vào bếp thì phát huy “quyền em”, còn khi mưa to gió lớn, nhà dột, nhà ngập nước, xe xẹp bánh… thì “quyền anh” ra tay”
Đó là ý kiến, cũng là mong đợi của những người… chưa lập gia đình. Họ không muốn triệt tiêu “quyền anh” hay “quyền em”, mà cần có sự hợp tác hỗ trợ cho nhau trong việc xây dựng gia đình. Thế nhưng, khi thành người có gia đình, họ lại quên mất ý tưởng đó của chính mình, nhất là vào những lúc cảm thấy bị tổn thương bởi lời nói hay thái độ của người bạn đời. Họ sử dụng quyền vào mục đích bảo vệ bản thân hơn là bảo vệ gia đình.
“Quyền em” mạnh mẽ đúng nghĩa, là phải biết thúc đẩy và tạo điều kiện để “quyền anh” phát triển theo hướng tích cực. Bà vợ khôn ngoan là người biết mời gọi ông chồng vào vị trí trụ cột, chứ không phải tranh với anh ta để gia đình có hai cột. Nếu được vợ con tôn trọng, tin tưởng, ông chồng sẽ cố gắng hoàn thành nhiệm vụ và sử dụng đúng quyền hạn của mình. Anh ta không còn phải lo lắng bị “quyền em” đè bẹp, lấn lướt, khiến cho anh ta mất mặt trước con cái, lép vế trước người thân. “Quyền em” mạnh nhất khi bà vợ giữ được nữ tính, sự dịu dàng, cùng với những phẩm chất, đức hạnh vốn có của người phụ nữ. Có bà “nội tướng” thông minh, sáng tạo, ông chồng dù “hô gió, gọi mưa” bên ngoài đến đâu, cũng vẫn muốn về nhà để được vợ chăm sóc.
(Theo PNO)